Ngọt ngào ca dao dân ca Nam bộ Trong kho tàng văn hóa dân tộc của quê hương, đất nước, những câu hát ca dao, dân ca Nam bộ đã mang đến cho chúng ta - người dân trên khắp mọi miền đất nước những giai điệu ngọt ngào, tình tứ nhưng cũng đầy nét phóng khoáng, cởi mở. Đắm mình trên không gian bao la của sông nước mênh mông. Dân ca từ sông nước mà ra, mang hơi thở của cả một đời chài lưới, ghe xuồng, cầu tre, cầu ván. Ai nghe cũng thấy sao thân thuộc quá đỗi, sao mang tâm trạng của bao người con đất Việt, đâu chỉ miền Nam. Ví dầu cầu ván đóng đinh/ Cầu tre lắt lẻo gập ghềnh khó đi/ Ví dầu mẹ chẳng có chi/ Chỉ con với mẹ chẳng khi nào mòn. Ẩn chứa trong ca dao dân ca Nam bộ là tâm trạng buồn bã khi phải xa nhà, sống lênh đênh trên sông nước, cô quạnh trong đêm đen. Người du hành giữa đất trời ấy cũng phải mang trong mình vô vàn nỗi lo, không biết gia đình, vợ con ở nhà ra sao, lo không biết mình buôn bán thế nào. Còn nỗi buồn nào hơn sự chia ly, mong nhớ? Nhiều người xưa nay vẫn nghĩ ca dao dân ca Nam bộ chủ yếu mang tâm trạng buồn bã nhưng cũng có những giai điệu vui vẻ, đem lại nụ cười cho những mảnh đời lênh đênh, thi thoảng mới gặp gỡ một người con gái cũng đang chèo xuồng tới. Giữa trời đêm trăng thanh gió mát, chàng trai trên xuồng câu buông lời trêu ghẹo cô gái bán bông: Bớ chiếc ghe sau chèo mau anh đợi, Kẻo giông khói đèn bờ bụi tối tăm. Ca dao dân ca Nam bộ bao giờ cũng vậy, tưởng thế này mà lại thế kia, tưởng một nghĩa mà lại có hai nghĩa. Chàng trai ngoài mặt thì trêu chọc nhưng thực ra anh rất lo lắng cho cô gái chèo xuồng một mình ra chợ giữa trời nước bao la. Anh nhắn nhủ cô gái chèo mau lên anh sẽ đợi nhưng thực ra nếu cô chèo đi mất rồi thì anh cũng đâu được nhìn thấy cô nữa. Về phần cô gái, cô cũng cảm thấy ấm áp trong lòng vì cô hiểu được sự quan tâm của chàng trai mặc dù anh đang trêu cô. Ca dao dân ca Nam bộ không chỉ tượng hình một vùng đất màu mỡ, thiên nhiên xinh đẹp hữu tình mà còn thể hiện tính cách con người Nam bộ hào hiệp, khoáng đạt, nặng nghĩa nặng tình. Những câu dân ca ấy thật dễ nghe, dễ nhớ, đến người miền khác cũng cảm được cái tình ấy để yêu quý người miền Nam. …hò ơi!... Nho nhỏ như ai, chớ còn nho nhỏ như em đây luôn chặt dạ bền lòng. Dẫu cho nước Đồng Nai có chảy cạn, đá Đồng Nai có bị mòn, thì thủy chung như nhứt, trước sau em vẫn giữ sắt son lời nguyền... ơ. Xin mượn lời câu hò da diết này để bày tỏ cảm nhận về ca dao dân ca Nam bộ, cho dù nước chảy đá mòn thì ca dao dân ca Nam bộ vẫn là tài sản quý của Việt Nam, vẫn là kho tàng văn hóa vô giá của chúng ta. Đinh Thành Trung (Hà Nội) Hồi âm Cuộc thi “Tôi yêu đờn ca tài tử” đã nhận được bài dự thi của các tác giả: Nguyễn Đức (quận Thủ Đức, TP.HCM), Đinh Thành Trung (B4/261 Thụy Khuê - Tây Hồ - Hà Nội), Đinh Việt Dũng (Bạc Liêu), Ngọc Huyền (Đồng Tháp), Hải Như (Trường TH Trung Lập Hạ, Củ Chi, TP.HCM), Lê Trâm (Trường ĐH KHXH&NV TP.HCM)… Ban tổ chức rất mong tiếp tục nhận được bài dự thi của bạn đọc gửi về: Ban Văn hóa Xã hội Báo Giáo dục TP.HCM (300 Điện Biên Phủ - phường 7 - quận 3 - TP.HCM) hoặc email: songminh1@yahoo.com. Thời gian nhận bài dự thi kéo dài đến ngày 10-11-2014. Lễ trao giải sẽ tổ chức vào dịp kỷ niệm 20 năm thành lập Báo Giáo dục TP.HCM. Ban VH-XH |