20 năm làm nhà sưu tập

Ở cái tuổi 73, ông Đào Đăng vẫn rất hăng say với niềm đam mê có từ hơn 20 năm trước là sưu tầm tranh, ảnh từ những tờ báo, tạp chí. Năm 1990, con trai út của ông 12 tuổi, ông muốn làm một cái gì đó tặng cho đứa con tuổi ngựa của mình, do không có điều kiện mua quà, ông đã bỏ công sưu tầm các tấm hình về ngựa để tặng cho con. Lúc đó, Báo Phụ Nữ TP.HCM cũng có tổ chức cuộc thi “Sưu tầm ảnh ngựa đẹp và lạ” nên ông đã gửi 40 tấm hình về ngựa mà ông sưu tầm được. Bất ngờ, ông đoạt giải nhất, phần thưởng tuy không cao nhưng đó là động lực để ông bén duyên với niềm đam mê này tới ngày hôm nay. Hiện, ông đã sưu tập và thực hiện hơn 150 tủ, thùng sách với trên 400 đầu sách có giá trị  về văn hóa,  lịch sử… Ông cho biết bộ sưu tập đầu tay của ông là Nước Việt mến yêu gồm hai tập sách, có 1.244 bức ảnh của 298 tác giả, với đầy đủ chú thích đăng trên 75 tờ báo, tạp chí. Bộ sưu tập mà ông tâm huyết cả đời là: Từ điển địa danh mọi miền đất nước được ông thực hiện đã hơn 20 năm qua, ghi lại tất cả những địa danh 64 tỉnh thành trên cả nước. Ông cũng rất tự hào vì mình là một trong hai người viết về từ điển như vậy. Khi hỏi về quá trình thực hiện, ông cho biết: “Trước kia thì sưu tập rồi đọc, suy nghĩ, cắt dán, sắp xếp theo chủ đề… miệt mài từ sáng cho đến tận 1-2 giờ khuya. Nhưng giờ thì nhờ con trai làm trên máy tính cũng đỡ vất vả hơn”. Năm 2003,  ông Jan Eggen, người Na Uy đã gửi cho ông một bức thư và sau đó đến tận nhà đề nghị ông hợp tác thành lập ngân hàng dữ liệu thông tin, chủ yếu cung cấp thông tin về Việt Nam, nhưng ông đã từ chối hợp tác vì sợ họ lợi dụng mình làm ảnh hưởng tới đất nước. 

Ông bật mí: “Lúc trước, tôi làm đủ mọi nghề như bán bong bóng, kẹo kéo để vừa nuôi gia đình, vừa có tiền phục vụ cho thú vui sưu tầm của mình. Sau đó, tôi đi học hai lớp nghiệp vụ báo chí rồi viết  bài gửi cho một số báo, tiền nhuận bút tôi dành để phụ giúp gia đình, còn một phần mua báo phục vụ cho niềm đam mê. Tôi rất biết ơn bà xã của tôi vì bà ấy đã giúp tôi trong việc chăm lo con cái, kinh tế, để tôi có thể tập trung cho công việc của mình”. Ông chỉ bức ảnh ông chụp cùng cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, đó là một kỷ niệm mà ông không bao giờ quên. “Một hôm, có người gọi điện cho tôi xưng là thư kí của Thủ tướng Võ Văn Kiệt và nói Thủ tướng sẽ ghé thăm nhà”. Đúng như vậy, một ngày sau Thủ tướng Võ Văn Kiệt tới thăm nhà tôi, sau khi Thủ tướng hỏi thăm chuyện gia đình, công việc, tôi đã dẫn Thủ tướng thăm thư viện bách khoa mini của mình. Khi Thủ tướng xem bộ sưu tập về cuộc đời mình, Thủ tướng rất xúc động vì tôi là một người vô danh bình thường, mà lại quan tâm tới ông như vậy”. Ông cho biết sau khi Thủ tướng Võ Văn Kiệt mất, ông đã hoàn thành cuốn Album cho cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt gồm 777 tấm hình, ghi lại từ khi cố Thủ tướng đang ở cùng gia đình, làng xóm, khi tham gia các cuộc kháng chiến, tới khi làm Thủ tướng, rồi các buổi đối nội đối ngoại, tiếp dân, các sự kiện quan trọng, khi nghỉ hưu tới sau khi Thủ tướng mất. Khi hoàn thành ông đã gửi tặng lại cho gia đình cố Thủ tướng. Hai năm sau, ông được con gái cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt  tới nhà thăm ông vì cảm động trước bộ sưu tập ông gửi tặng gia đình mình. Ông tâm sự: “Có lẽ cả đời này tôi cũng sẽ không được may mắn như vậy nữa, được một người mà mình quý mến đến thăm đã rất vui, mà tôi còn được cả Thủ tướng quan tâm tới”.

 Ông thường bảo chỉ khi nào mình không thể cầm kéo cắt những hình ảnh độc đáo, không thể nhìn thấy gì và sức khỏe không cho phép thì ông mới ngưng công việc này lại. Với một nhà sưu tập bình dân như ông thì đó là những kỉ lục đáng được ghi vào sách kỉ lục của Việt Nam bởi ngay cả một nhà sưu tập thực thụ cũng khó có thể làm được như ông.

Bài, ảnh: Nguyễn Minh Tuấn