Nỗ lực cùng ngư dân “gỡ thẻ vàng”

Phát tờ rơi tuyên truyền đến tận tay từng ngư dân với nội dung ngắn gọn, rõ và dễ hiểu, kèm theo hình ảnh minh họa. Đó là cách làm của Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt (BĐBP Quảng Trị) nhằm ngăn chặn hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không đúng quy định (IUU), tiến tới việc “gỡ thẻ vàng” cảnh báo của EC, tạo hành lang pháp lý và nâng cao giá trị thủy sản của ngư dân xuất khẩu ra nước ngoài.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt tuyên truyền ngư dân khai thác hải sản đúng quy định

Phát tờ rơi tận tay ngư dân

Trước chuyến vươn khơi dài ngày, ngư dân Bùi Đình Thưởng (Tổ trưởng Tổ tàu thuyền đoàn kết của thôn 4, xã Gio Hải) nhận từ tay các chiến sĩ biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt một tờ giấy A4 có in nội dung tuyên truyền về các quy định IUU kèm theo hình ảnh minh họa rất rõ nét. Ông Thưởng nói: “Tôi thường xuyên tham gia các buổi tuyên truyền của chính quyền và lực lượng biên phòng về các quy định đánh bắt hải sản trên biển. Tờ rơi này in nội dung ngắn gọn và rất dễ hiểu. Ngư dân chúng tôi dù đã nắm hết nhưng vẫn mang theo trên tàu, vào thời gian nghỉ khi buông lưới xong thì đem ra đọc, trao đổi, thảo luận cùng nhau cho hiểu thêm luật định. Việc “gỡ thẻ vàng” mang lại lợi ích trực tiếp cho ngư dân trong xuất khẩu thủy hải sản nên chúng tôi tuyên truyền nhau cùng chấp hành”.

Thiếu tá Nguyễn Văn Anh, chính trị viên Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt cho biết, Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt quản lý địa bàn 2 xã Gio Hải, Trung Giang và thị trấn Cửa Việt (huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị), bố trí 2 trạm kiểm soát biên phòng Bắc Sơn (tại xã Trung Giang) và Trạm kiểm soát biên phòng Tân Lợi (tại thị trấn Cửa Việt).

Đây là hai địa phương có lượng tàu đánh bắt hải sản lớn nhất của tỉnh Quảng Trị với tổng số 182 tàu trung và xa bờ. Xác định việc tuyên truyền IUU là nhiệm vụ quan trọng nên những năm qua, Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt đã có những việc làm cụ thể mang lại hiệu quả thiết thực. Đơn cử như biên soạn tài liệu tuyên truyền với phương châm “ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ”, cung cấp thông tin cho ngư dân tập trung vào nội dung, gồm: Các vùng biển Việt Nam; Hậu quả; Quy định của pháp luật Việt Nam khi xử lý tàu cá Việt Nam đánh bắt hải sản sai quy định trong vùng biển Việt Nam; Điều kiện để tàu cá khai thác thủy sản ngoài vùng biển Việt Nam)… Ngư dân dù bận rộn với việc buông lưới đánh bắt thủy hải sản trên vùng biển rộng lớn vẫn có thể nắm được những nội dung cơ bản nhất để “ứng xử” khi lao động trên biển, tránh vi phạm các quy định gây ảnh hưởng đến tiến độ “gỡ thẻ vàng” của việc tham gia đánh bắt trên biển của ngư dân toàn quốc.

Ý thức ngư dân quyết định đến hành trình “gỡ thẻ vàng” của EC

Theo Đại úy Nguyễn Văn Anh, hiện địa bàn quản lý của Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt duy trì 13 tổ tàu thuyền đoàn kết với 357 phương tiện và 821 thuyền viên. Trong đó, các tổ trưởng đảm nhiệm vai trò tiên phong, gương mẫu trong thực hiện các quy định, pháp luật đánh bắt trên biển.

Cùng với việc phát tờ rơi, mỗi phương tiện khi làm thủ tục xuất, nhập bến đều được các chiến sĩ biên phòng trực tiếp tuyên truyền, tổ chức cho thuyền trưởng ký cam kết không khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không đúng quy định. “Việc thực hiện ký cam kết với các thuyền trưởng thời gian qua mang lại hiệu quả đáng kể, các ngư dân thực hiện nghiêm túc”, Đại úy Nguyễn Thanh Quốc, Trạm trưởng Trạm kiểm soát biên phòng Tân Lợi cho biết.

Ý thức ngư dân là yếu tố quyết định

Quảng Trị có 2 cảng cá, gồm cảng Triệu Vân (huyện Triệu Phong) và Cửa Tùng (huyện Vĩnh Linh) được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ định, đặt các văn phòng IUU hoạt động để tăng cường giám sát nhằm tiến tới đảm bảo các tiêu chí “gỡ thẻ vàng”. Cùng với lực lượng làm nhiệm vụ, các chiến sĩ Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt cùng tham gia trực văn phòng. Để quản lý triệt để tình trạng tàu cá “trốn” không cập cảng chỉ định nhằm tránh phí, thuế… công tác tuần tra, kiểm soát được tăng cường.

Thực tế, ý thức ngư dân góp phần quyết định đến thời gian “gỡ thẻ vàng” của EC. Ngư dân Bùi Đình Hưng chia sẻ: “Tôi đánh bắt ở ngư trường Hoàng Sa, mỗi chuyến từ 15 đến 20 ngày. Sau khi được chính quyền tuyên truyền, hướng dẫn tôi hiểu hơn về các quy định đánh bắt trên biển, lợi ích từ thủy hải sản có nguồn gốc khai thác… Quyền lợi thuộc về chính ngư dân nên chúng tôi thường bảo nhau thực hiện đánh bắt nghiêm túc tại các vùng biển cho phép, ghi nhật ký cụ thể, rõ ràng”.

Ông Nguyễn Hoài Nam, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết, hiện toàn tỉnh có hơn 2.440 tàu thuyền các loại, trong đó có 841 tàu có chiều dài từ 6m trở lên. Tổng cộng có gần 6.900 lao động. Hầu hết các tàu cá của ngư dân chấp hành nghiêm các quy định về chống khai thác IUU. Thuyền trưởng chấp hành thông báo trước 1 giờ cho ban quản lý cảng cá trước khi rời, cập cảng; ghi và nộp nhật ký đầy đủ. Thời gian qua, các cơ quan chức năng của tỉnh cũng đã triển khai thực hiện quyết liệt và đồng bộ nhằm ngăn chặn việc khai thác đánh bắt vi phạm IUU. Ý thức ngư dân được nâng cao thông qua các giải pháp tuyên truyền, không có tàu cá nào vi phạm, bị xử lý.

Thiếu tá Nguyễn Văn Anh, chính trị viên Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt cho biết: “Thời gian qua, bên cạnh việc tổ chức các buổi tuyên truyền tập trung, đơn vị xuống tận tàu để tuyên truyền, cấp phát tờ rơi thông tin kịp thời, đầy đủ các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, một số quy định của các quốc gia có biển trong lĩnh vực khai thác thủy sản và tình hình an ninh, trật tự trên biển. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng lưu ý thuyền trưởng thực hiện nghiêm túc việc ghi nhật ký khai thác hải sản, báo cáo khai thác, lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát tàu cá theo đúng quy định; cách dò tần số khi tàu thuyền của ngư dân trong quá trình đánh bắt trên biển không may gặp sự cố cần trợ giúp”.

Nhờ sự sát sao đó, từ đầu năm 2021 đến nay, địa bàn xã Trung Giang, Gio Hải và thị trấn Cửa Việt không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ. “Việc cùng các cơ quan chức năng đẩy mạnh tuyên truyền về IUU đã góp phần nâng cao được ý thức của ngư dân. Bà con chấp hành nghiêm và không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Nếu việc này được tuân thủ nghiêm ngặt thì hành trình “gỡ thẻ vàng” sẽ sớm hoàn thành”, Thiếu tá Nguyễn Văn Anh nhìn nhận.

Thiên Phúc