Bạo lực bùng phát ở Ecuador

Vụ tấn công không gây thiệt hại về người trong khi tất cả kẻ đột nhập sẽ bị buộc tội khủng bố, đối mặt bản án tối đa 13 năm tù nếu bị kết tội. Ngoài ra, bạo loạn nổ ra tại 6 nhà tù, ít nhất 7 cảnh sát bị bắt cóc và nhiều vụ nổ xảy ra khắp nước.

Nhà chức trách Ecuador chưa cho biết ai đứng sau một loạt vụ việc đang gây chấn động đất nước. Tuy nhiên, chúng xảy ra sau vụ vượt ngục của Adolfo Macias, trùm băng đảng Los Choneros và Fabricio Colón Pico, trùm băng đảng Los Lobos. Đây là 2 băng đảng ma túy lớn nhất Ecuador.

Lực lượng an ninh bên ngoài một nhà tù ở thủ đô Quito – Ecuador ngày 9-1. Ảnh: Reuters

Tổng thống Daniel Noboa hôm 8-1 ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc trong 60 ngày để đối phó với bạo lực nhà tù. Trong sắc lệnh sửa đổi hôm 9-1, ông Noboa tuyên bố nước này đang trong tình trạng "xung đột vũ trang nội bộ" và xác định 22 băng nhóm là khủng bố, trong đó có Los Choneros.

Bạo lực bùng phát được cho là hành động phản ứng kế hoạch của ông Noboa về việc xây dựng một nhà tù an ninh nghiêm ngặt hơn và chuyển các thủ lĩnh băng đảng đang bị giam đến nhà tù khác. Động thái thay đổi nhà tù này thường dẫn đến bạo lực và hàng trăm tù nhân đã thiệt mạng trong những năm gần đây.

Ông Will Freeman, nhà phân tích chính trị tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Mỹ, nhận định cách chính phủ ông Noboa, người nhậm chức hồi tháng 11-2023, phản ứng đối với cuộc khủng hoảng có thể là chất xúc tác cho một số cải cách cần thiết để đánh bại tội phạm. 

Cũng theo chuyên gia này, Ecuador sẽ phải tìm cách kiểm soát các nhà tù và có thể cân nhắc dẫn độ một số trùm tội phạm sang Mỹ. Quốc gia 20 triệu dân này có thể phải thực hiện các cải cách tư pháp để bảo đảm an toàn cho thẩm phán và cho phép họ ra phán quyết ẩn danh đối với các vụ án liên quan băng đảng ma túy.

Tình trạng bất ổn ở Ecuador khiến chính phủ Peru ban bố tình trạng khẩn cấp dọc biên giới với nước láng giềng này. Theo hãng tin AP, chính phủ Peru đã triển khai một lực lượng cảnh sát đặc nhiệm đến biên giới với Ecuador nhằm củng cố an ninh ở đó. Trong khi đó, Brazil, Colombia và Chile bày tỏ sự ủng hộ đối với chính phủ Ecuador.