Phụ huynh hãy là hậu phương vững chắc

Theo nhiều giáo viên chủ nhiệm lớp 9, khi đăng ký nguyện vọng (NV), nếu học sinh và phụ huynh chỉ căn cứ vào điểm số các bài kiểm tra trên lớp thì chưa đủ mà cần phải dựa vào quá trình 4 năm học THCS. Đặc biệt, phụ huynh chỉ nên là hậu phương vững chắc để đồng hành cùng học sinh, ổn định tâm lý cho các em chứ không nên “can thiệp” theo hướng bắt ép…

+ Cô Phạm Thanh Xuân (giáo viên chủ nhiệm lớp 9/12 Trường THCS Lê Quý Đôn, Q.3): Khi ước mơ đủ lớn thì hãy theo đuổi

Lúc đăng ký NV, các em nên cân nhắc giữa ước mơ và năng lực để không có sự hụt hẫng về sau. Ở NV1, cô luôn khuyến khích các em đăng ký những trường mà các em mơ ước, đam mê, theo đuổi theo môi trường đào tạo của các trường. Ở NV2 và NV3 là những trường cân đối, nằm trong sức học của các em.

Tuy nhiên, với NV1, dù là ước mơ nhưng các em chỉ nên đăng ký và lựa chọn khi biết chắc chắn đó là ước mơ của mình, và đã có một lộ trình phù hợp để theo đuổi ước mơ đó. Các em đừng “trao ước mơ của mình” theo tâm lý đám đông, nhất thời, lựa chọn theo bạn bè một cách mơ hồ mà phải có kế hoạch học tập phù hợp. Bên cạnh đó, với đam mê này, các em cũng cần phải trả lời được câu hỏi rằng “Nếu mình vào được trường thì liệu mình có theo được hay không?”. Khi ước mơ đủ lớn thì các em hãy lựa chọn.

Với những em đăng ký theo NV chuyên thì bắt buộc các môn thi phải giỏi đều, đặc biệt ở những môn thi chuyên cần phải có sự nổi trội, có thể là xuyên suốt 9 năm học, môn chuyên đều phải được bộc lộ rõ tố chất. Tuy nhiên, học sinh chọn NV chuyên, các em phải có tâm lý ổn định. Rất nhiều trường hợp, các em có kiến thức rất vững nhưng khi bước vào phòng thi thì lại quên sạch.

Về phía phụ huynh, giai đoạn này cần phải trở thành hậu phương vững chắc hỗ trợ và bám sát về mặt tâm lý cho con, tạo cho con tâm lý thoải mái trong việc lựa chọn NV và ôn tập. Phụ huynh tránh đặt nặng thêm tâm lý hay áp đặt cho con. Đặc biệt, hạn chế tạo cho con những biến động hay xáo trộn tâm lý quá lớn sẽ ảnh hưởng đến việc học của các em.

+ Cô Trần Thị Ngọc Mai (giáo viên chủ nhiệm lớp 9/9 Trường THCS Lữ Gia, Q.11): Nguyện vọng nào cũng cần phải sát năng lực

Để có thể lựa chọn được NV chính xác, trước tiên các em phải hiểu được năng lực học tập của bản thân đang nằm ở đâu. Lựa chọn những nhóm trường nằm trong khả năng học tập của mình, căn cứ theo điểm đầu vào của trường trong 3 năm liên tiếp.

Đầu tiên, các em hãy ưu tiên những nhóm trường gần nhà, các trường trong địa bàn sinh sống để thuận tiện cho việc đi lại, sau đó mới đến các trường khác. Điều này không có nghĩa là các em chỉ nên lựa chọn những trường gần nhà. Những trường không thuộc địa bàn nhưng nếu có điểm xe buýt thuận tiện, việc đi học dễ dàng thì các em cũng có thể cân nhắc. Quan trọng nhất vẫn là sức học của mình có thể phù hợp và đáp ứng được để vào trường hay không. Với những em có sức học yếu, các em đừng bằng mọi giá vào các trường THPT công lập. Bởi vào học rồi, các em cũng sẽ khó theo kịp, rất lãng phí 3 năm tuổi trẻ của mình. Thay vào đó, các em có thể lựa chọn những trường nghề hay trung tâm GDNN – GDTX, việc học sẽ nhẹ nhàng hơn mà vẫn đảm bảo các em có thể đậu ĐH.

Ở học sinh lớp 9, thường các em còn chịu ảnh hưởng nhiều khi lựa chọn trường theo phụ huynh. Vì vậy, phụ huynh chỉ nên đóng vai trò tư vấn, gỡ rối những rắc rối về trường cho con chứ đừng nên ép con phải theo trường này, trường kia. Khi áp đặt con là phụ huynh đang bắt con học cho chính mình chứ không phải học cho các em. Hãy để con lựa chọn và phụ huynh chỉ là người góp ý, đồng hành cùng với giáo viên chủ nhiệm để tư vấn cho các em tìm ra được NV phù hợp.

Ở NV chuyên, lời khuyên là các em phải cân nhắc thật kỹ trước khi lựa chọn thi chuyên. Việc lựa chọn thi chuyên, các em có ưu điểm là có tới 7 cơ hội tương đương với 7 NV. Tuy nhiên, hạn chế ở đây là các em sẽ phải chịu vấn đề tâm lý rất lớn. Đăng ký thi chuyên, đồng nghĩa với việc các em sẽ phải thi ở những hội đồng thi riêng, những hội đồng thi xa lạ với các em, áp lực vì thế cũng rất nặng nề. Những học sinh có sức học giỏi thật sự hãy mạnh dạn thi.

+ Cô Lê Thị Hải Yến (giáo viên chủ nhiệm lớp 9/3 Trường THCS Nguyễn Du, Q.1): Không dựa vào điểm kiểm tra để đăng ký NV

Sai lầm của học sinh và phụ huynh khi lựa chọn NV chính là chỉ dựa vào kết quả của các bài kiểm tra trên lớp để đánh giá lực học. Học sinh và phụ huynh cần phải lưu ý rằng, các bài kiểm tra trên lớp chỉ đề cập đến những kiến thức rất sát sườn ngay trong bài học của các em nên ma trận kiến thức không quá cao. Còn với kỳ thi tuyển sinh lớp 10, kiến thức là tổng hợp của cả 4 năm THCS sẽ khó hơn rất nhiều. Vì thế, các bài kiểm tra trên lớp không thể nào đánh giá hết được sức học mà chỉ phản ánh một phần lực học của học sinh.

Tiêu chí để lựa chọn NV trước tiên phải theo sức học trong suốt 4 năm THCS, là những trường mà các em yêu thích, gắn với địa bàn. Cụ thể, NV1: bằng sức học bản thân hoặc cao hơn một chút; NV2: hợp với sức học bản thân và NV3 hạ từ 3-4 điểm so với NV2 để lựa chọn. Ngoài khả năng của bản thân, một tiêu chí cũng quan trọng khi các em lựa chọn NV là dựa thêm vào tính cách để chọn ra những trường thích hợp (trường mạnh về hoạt động hay mạnh về phong trào, về việc học…).

Trong giai đoạn này, phụ huynh nên dành nhiều thời gian để quan tâm đến con, chia sẻ cùng con để hiểu tâm tư, nguyện vọng. Với những em không đủ năng lực để theo học tiếp, phụ huynh cũng đừng bắt ép các em lựa chọn học trong môi trường THPT công lập mà phụ huynh nên cân nhắc tìm những môi trường phù hợp với khả năng của các em…

Q.Long (ghi)