TP.HCM đặt mục tiêu đưa AI vào chuyển đổi số giáo dục

Ngành giáo dục TP.HCM định nghĩa chuyển đổi số giáo dục là sự thay đổi về tư duy, cách thức tổ chức, vận hành của một hình thái tổ chức. Sự thay đổi này được tạo điều kiện bởi công nghệ, được nuôi dưỡng và phát triển bởi sự tiếp nhận và tham gia tích cực của cộng đồng số và được dẫn dắt bởi sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ khai thác nguồn vốn tài chính sang khai thác nguồn vốn dữ liệu – dữ liệu mở, dữ liệu chia sẻ.

Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM Nguyễn Bảo Quốc

Chuyển đổi số phải bao gồm những yếu tố sau: Được ứng dụng những công nghệ mới nhất và thừa hưởng những thành quả của những công nghệ trước đó; Có sự tham gia và hướng tới phục vụ cho cộng đồng; Tạo ra nguồn tài nguyên số để hình thành hệ sinh thái mở.

Chuyển đổi số giáo dục mang lại nhiều lợi ích

Thực hiện chuyển đổi số giáo dục sẽ mang lại nhiều lợi ích. Trong đó, Sở GD-ĐT sẽ có một nền tảng dữ liệu đầy đủ và đáng tin cậy để thực hiện một cách hiệu quả công tác quản lý thường xuyên. Lượng dữ liệu được thu thập từ nhiều nguồn và được định danh thống nhất là cơ sở kỹ thuật bắt buộc cho những dự án AI và các ứng dụng khác. Kinh tế số được xem là mô hình kinh tế tuần hoàn bền vững và hiệu quả, là cơ hội cho việc phát triển đất nước.

Đối với người học, chuyển đổi số tạo ra nhiều cơ hội học tập hơn cho người dân, xóa nhòa ranh giới địa lý và khác biệt về năng lực tài chính. Người học được tiếp cận với nhiều kiến thức, chương trình học hơn. Việc học tập được thực hiện một cách thường xuyên và suốt đời mà không có giới hạn về thời gian cũng như không gian. Công nghệ AI giúp cho việc tối ưu hóa, cá nhân hóa việc học để người học có thể được tiếp nhận những điều kiện học tập phù hợp nhất với nhu cầu và năng lực của bản thân.

TP.HCM đặt mục tiêu đưa AI vào chuyển đổi số giáo dục

Dữ liệu giúp cơ quan quản lý thấu hiểu hơn nhu cầu của người dân, thông qua đó người dân sẽ được hưởng lợi từ những chính sách phù hợp, nâng cao khả năng tự hoàn thiện năng lực bản thân, ví dụ như việc kết nối dữ liệu giáo dục và dữ liệu địa chính để quy hoạch nhu cầu trường lớp hoặc tìm những điểm trường phù hợp với nơi sinh sống.

Về phía giáo viên, chuyển đổi số giúp giáo viên được tiếp cận nguồn tư liệu học liệu phong phú để tự xây dựng nội dung giảng dạy, giúp việc giảng dạy sinh động, linh hoạt với độ tương tác cao nhờ những công nghệ như AR, VR. Công tác quản lý lớp học và sổ sách được giảm bớt thông qua những ứng dụng quản lý trường học và sổ điểm điện tử. Ngoài ra, chuyển đổi số giáo dục cũng mang lại những lợi ích đáng kể cho doanh nghiệp công nghệ.

Điểm son chuyển đổi số giáo dục của TP.HCM

Ngành giáo dục đã xây dựng thành công nền tảng tích hợp dữ liệu lên cơ sở dữ liệu (CSDL) dùng chung của ngành. Đây là nền tảng quan trọng để ngành giáo dục thành phố triển khai hiệu quả chương trình chuyển đổi số giáo dục. Đến hết năm học 2021-2022, CSDL dùng chung của ngành đang được quản lý với 2.387/2.387 các đơn vị, cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và GDTX được cấp tài khoản quản lý trực tuyến trên môi trường mạng, với 1,748,962 triệu dữ liệu học sinh và 80.557 dữ liệu giáo viên được sở quản lý tập trung trên hệ thống.

Năm học 2021-2022, Sở GD-ĐT đã chủ động và phối hợp với Trung tâm CNTT Tài nguyên Môi trường – Sở Tài nguyên Môi trường TP.HCM xây dựng và phát triển Bản đồ thông tin địa lý giáo dục (bản đồ GIS). Sở GD-ĐT xác định đây là nền tảng quan trọng để triển khai một cách thực chất chuyển đổi số của ngành giai đoạn 2022-2025. Trong giai đoạn đầu, bản đồ GIS được xây dựng và phát triển với các tính năng trình diễn để phục vụ người dân tra cứu và phân tích không gian phục vụ việc phân tích, dự báo của cơ quan quản lý.

Cũng trong năm học 2021-2022, do diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, Sở GD-ĐT đã triển khai đồng bộ giải pháp phần mềm dạy học trực tuyến nhằm hoàn thành kế hoạch năm học trong giai đoạn học sinh không đến trường (HKI) và kết hợp giữa học trực tiếp và trực tuyến (HKII). Trong năm học, sở đã phê duyệt 12 phần mềm dạy học trực tuyến đáp ứng các yêu cầu về mặt hệ thống và được kết nối, trao đổi dữ liệu với CSDL dùng chung của ngành, giúp nhà trường lựa chọn hệ thống phù hợp để tổ chức dạy học trực tuyến. Việc triển khai tốt các ứng dụng dạy học trực tuyến đã đảm bảo học sinh hoàn thành chương trình giáo dục đúng thời gian tiến độ năm học, duy trì thái độ học tập.

Mục tiêu chuyển đổi số giáo dục đến năm 2025, định hướng đến 2030

Trước hết, TP.HCM đặt mục tiêu xây dựng Hệ thống học tập bất đồng bộ và kho học liệu mở làm nền tảng cho việc xây dựng xã hội học tập. Học tập bất đồng bộ cho phép người học thực hiện việc học một cách linh hoạt, nâng cao hiệu quả giảng dạy, cho học sinh khả năng tự nghiên cứu, tự tư duy…

TP.HCM đặt mục tiêu sử dụng AI để phân tích trên nền Big Data cho những đánh giá và định hướng tổng quát, chính xác hơn nhanh nhất và có sự liên thông sẽ tạo thành dữ liệu lớn, đây là điều kiện cần để phát triển những ứng dụng AI phục vụ cho giáo dục. Sử dụng AI trong giáo dục không phải là những robot hình người thay thế giáo viên, mà là sử dụng trí thông minh trong máy tính để giúp đỡ giáo viên, học sinh và làm cho hệ thống giáo dục tốt hơn, hiệu quả hơn. Ngoài ra, sử dụng AI để phân tích trên nền Big Data giúp cho các nhà quản lý giáo dục định hướng tổng quát và chính xác hơn.

TP.HCM đặt mục tiêu ứng dụng Blockchain trong quản lý, xác thực và liên thông điểm số, văn bằng. Công nghệ Blockchain đã được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực do khả năng chia sẻ dữ liệu nhưng vẫn đảm bảo được tính toàn vẹn và quyền sở hữu của dữ liệu đó. Nhờ những đặc tính đặc biệt của Blockchain, người ta tin rằng, đây sẽ là công nghệ đem đến cho ngành giáo dục một bước tiến mới.

Dữ liệu khi lưu trữ trong chuỗi khối là gần như không thể thay đổi cho cơ chế liên kết bằng khóa giữa các khối. Cơ chế hợp đồng thông minh (Smart contract) công khai, minh bạch sẽ hạn chế được tối đa những vấn đề về gian lận như sửa điểm, giả mạo điểm, giả mạo bằng cấp… Ngoài ra việc xác thực bằng cấp, điểm số có thể được thực hiện một cách tự động và đáng tin cậy, việc chuyển trường, liên thông văn bằng hay kiểm tra hồ sơ dự tuyển từ phía các nhà tuyển dụng, các doanh nghiệp hay nhà trường được thực hiện một cách đơn giản, nhanh chóng và ít tốn công sức…

ThS. Nguyễn Bảo Quốc