Mãi mãi một thời Thiếu sinh quân

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ ba, 09.07.2019, 11:07

Cuốn sách “Mãi mãi một thời Thiếu sinh quân” của nhà văn Ma Văn Kháng

Với niềm mong mỏi có được những trang viết lưu lại một thời tuổi trẻ, nhà văn Ma Văn Kháng đã lấy chút sức lực còn lại vào những năm tháng cuối cùng của cuộc đời, nhớ lại những gì đã trải qua… ở Trường Thiếu sinh quân Trung ương (nơi ông và những con người trẻ tuổi được tôi luyện trong lửa đạn chiến tranh để trở thành lớp người có văn hóa, có khả năng quân sự phục vụ quân đội trong tương lai) để viết nên cuốn sách “Mãi mãi một thời Thiếu sinh quân”.

Cuốn tiểu thuyết tái hiện lại cảnh quan, không khí, tâm thế, tinh thần và cảm xúc về một thời hào hùng, chân dung thế hệ “măng non cách mạng” của giai đoạn lịch sử đặc biệt – kháng chiến chống thực dân Pháp. Đặc biệt là sau thời gian góp sức cùng lớp đàn anh trên các mặt trận kháng chiến, được sự quan tâm săn sóc của Bác Hồ, Quân ủy Trung ương, các em thiếu niên được trở về mái trường Thiếu sinh quân để học tập, rèn luyện.

Cơ sở để tạo nên cấu trúc của cuốn sách chính là các sự kiện có thật trong lịch sử của nhà trường Thiếu sinh quân Việt Nam đã tồn tại từ đầu năm 1949 đến giữa năm 1951. Chẳng hạn: Các hoạt động chính yếu của nhà trường; Quá trình hình thành nhà trường; Tên tuổi một số cán bộ phụ trách và các học viên; Sự kiện Bác Hồ đến thăm; Trận oanh tạc của máy bay Pháp; Việc đưa các em ra nước ngoài để tiếp tục học tập rèn luyện… Tất cả đã được phục dựng một cách tuần tự, chân thật bằng nghệ thuật mang tính hiện thực.

Nhân vật chính của cuốn sách là Trọng Đoan – một thiếu niên sinh ra trong gia đình tiểu tư sản, bắt đầu cuộc đời là đội viên một đội truyền bá vệ sinh của Cục Quân y, trải qua bao gian khó trong học tập và rèn luyện, đặc biệt, phải đối mặt với thử thách lớn lao là sự mất mát đau thương của người cha, đã từng bước lớn lên và trưởng thành trong môi trường Thiếu sinh quân. Cùng với Đoan là Hoàng Đình Toàn, một thiếu niên chín chắn, đĩnh đạc; Lê Quang Khánh thông minh, hoạt bát trong cùng tổ tam tam. Miêu tả lại cảnh quan, không khí sinh hoạt một thời, cuốn sách đã tập trung tạo dựng lại chân dung một lớp thiếu niên với nhiều cá tính đặc sắc. Như bộ ba tướng – sĩ – tượng Thiết đen, Kim Diểu, Lục hạt mít nghịch ngợm, hồn nhiên. Sáng – chàng Tây lai cùng con chó Jack và cả loạt bạn bè: Huy Anh, Hào, Phìn… mỗi bạn một vẻ về tính tình và tài năng.

Tác phẩm cuốn độc giả qua nhiều cung bậc cảm xúc. Những phút giây xúc động sẻ chia cùng nhau nỗi nhớ nhà, san sẻ nâng đỡ nhau trong lúc yếu đau mệt mỏi, những giờ phút gay cấn khi trường bị địch tấn công, hay những khoảnh khắc căng thẳng rồi cười ra nước mắt trước những trò nghịch ngợm của bộ ba tướng – sĩ – tượng, và phút giây vỡ òa hạnh phúc của những Thiếu sinh quân nhỏ tuổi khi được gặp Bác Hồ.

Hình ảnh một lớp thiếu niên yêu nước, dũng cảm, trong sáng, hồn hậu trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, cùng tình yêu thương chia sẻ của họ trong các biến cố bất thường sẽ giúp cho các bạn nhỏ ngày nay thấy được tuổi thơ của những anh hùng nhỏ tuổi thời chiến để thấu hiểu và có cái nhìn sâu sắc hơn về đất nước mình, trân trọng và biết ơn thế hệ đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. Đó cũng chính là mong muốn của tác giả.

Sách do NXB Kim Đồng ấn hành.

Kiều Khánh