Dạy học sinh kỹ năng tự phục vụ

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ năm, 16.08.2018, 20:08

Một thực trạng đáng buồn là học sinh ngày nay thiếu các kỹ năng tự phục vụ mình trong cuộc sống. Trong nhà, người lớn (cha mẹ) hoặc gia đình khá giả thì người giúp việc lo toan, chăm sóc tận tình từ việc lớn đến việc nhỏ. Nào ăn cơm đã có người đưa tới, uống nước đã có người rót sẵn… Một việc nhỏ thôi là ăn xong, lẽ ra tự mình mang chén đũa xuống bếp nhưng các em vẫn để trên bàn, vì đã có người dọn dẹp. Hoặc khi ngủ dậy, việc đầu tiên là xếp mùng mền nhưng hầu như các em không phải làm mà đã có người khác lo…

Hồi nhỏ, cách đây hơn 50 năm, chúng tôi học tiểu học đã được thầy cô hướng dẫn rửa chén thế nào, cách cầm chén ra sao để rửa cho đều, cho sạch hoặc cách cầm đũa khi ăn, cách gắp thức ăn thế nào… Mãi tận bây giờ tôi vẫn nhớ và thầm cảm ơn thầy cô thời ấy đã dạy nhiều điều bổ ích, thiết thực cho mình.

Có lần tôi vào thăm con trai đang học nghề tại một trường CĐ nghề ở địa phương. Phòng ở có 6 cháu, trừ vài cháu khá gọn gàng, mùng mền, quần áo được treo lên nhưng còn lại đều vứt bừa bãi trên giường. Bước ra khu vực sau nhà, nơi có vòi nước rửa chén thì tôi không tin vào mắt mình: mấy cái dĩa cơm đầy dòi bò lúc nhúc trong đó. Hỏi ra mới biết đó là của một cháu, nhà ở cách trường 20 cây số. Cháu cho biết tuần nào mẹ cũng đến, gom quần áo dơ về nhà giặt và mang đồ mới đến. Mẹ cháu tuần này chưa đến nên mấy cái dĩa, cái tô để sau nhà không ai rửa nên mới như vậy.

Lúc còn dạy học, có lần tôi đề xuất với hiệu trưởng là cần bố trí cho học sinh làm cỏ quanh trường và làm vệ sinh một đoạn đường trước cổng trường. Việc này vừa giáo dục ý thức lao động, quý trọng lao động chân tay vừa giữ vẻ đẹp quanh trường. Không những không đồng ý mà thầy hiệu trưởng còn bắt bẻ: “Con người ta “con vàng con bạc”, không thể có chuyện bắt các em cầm cái chổi quét rác; cầm cái dao, cái cuốc làm cỏ được”. Như vậy, nhà trường không tạo điều kiện cho các em lao động, gia đình cưng chiều nên khi bước vào đời, các em rất lúng túng khi tự mình phục vụ mình.

Gia đình cũng như nhà trường cần rèn luyện các kỹ năng cần thiết để học sinh tự phục vụ sau này. Đó là cách chi tiêu đồng tiền sao cho hợp lý; là cách giặt quần áo, ủi quần áo; là cách rửa chén, đũa thế nào… Tất cả những kỹ năng này thực hiện trong những giờ ngoại khóa thì hiệu quả giáo dục sẽ rất cao. Những kỹ năng bổ ích thế này cần dạy cho học sinh, đừng học những kỹ năng gì cao xa, không thiết thực…

Đức Đồng