Sáu đề xuất cho kỳ thi THPT quốc gia 2019

Cuộc họp Ban Chỉ đạo thi THPT quốc gia năm 2018 mở rộng vừa diễn ra tại Bộ GD-ĐT với sự tham dự của các thành viên Ban chỉ đạo, đại diện Cục Nhà trường (Bộ Quốc phòng), Cục Đào tạo (Bộ Công an) và giám đốc sở GD-ĐT các tỉnh/thành nhằm đánh giá lại kỳ thi năm 2018, qua đó đề xuất những giải pháp hoàn thiện cho kỳ thi 2019.

Thí sinh thi THPT quốc gia năm 2018

Ông Mai Văn Trinh (Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD-ĐT) đã trao đổi một số nội dung về cuộc họp này. Theo ông, trên tinh thần thẳng thắn, nghiêm túc, trách nhiệm, các đại biểu dự họp đồng tình cao một số đánh giá về kỳ thi THPT quốc gia 2018; trước hết, khẳng định các địa phương đã nỗ lực, tích cực chuẩn bị, trách nhiệm cao trong tổ chức kỳ thi. Công tác phối hợp nhìn chung thuận lợi, hiệu quả hơn các năm trước. Kỳ thi THPT quốc gia 2018 cơ bản đáp ứng được mục tiêu đổi mới thi và tuyển sinh.

Bài học quan trọng là việc chọn người

PV: Thưa ông, các đại biểu dự cuộc họp còn đánh giá như thế nào về kỳ thi THPT quốc gia năm 2018?

– Ông Mai Văn Trinh: Cũng theo các đại biểu, những kết quả đạt được của kỳ thi là quan trọng, cần được ghi nhận. Tuy nhiên, tiêu cực, sai phạm xảy ra ở một số địa phương là cá biệt nhưng nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến niềm tin xã hội, tổn thương đến đội ngũ nhà giáo và đối với những nhà quản lý giáo dục ở các địa phương.

Các đại biểu đồng tình với cách xử lý quyết liệt của Bộ GD-ĐT, đúng người, đúng việc, bảo đảm quyền lợi cho các thí sinh và bảo vệ danh dự cho đông đảo đội ngũ nhà giáo; đồng thời thống nhất cao đây là dịp để xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan, rút ra bài học kinh nghiệm nhằm tiếp tục hoàn thiện phương thức tổ chức thi THPT quốc gia những năm tới.

Bài học nào là quan trọng nhất trong tổ chức kỳ thi đã được chỉ ra tại cuộc họp này, thưa ông?

– Xuyên suốt, nổi bật và thống nhất cao trong cuộc họp là việc lựa chọn những con người cụ thể để tham gia vào các khâu của quá trình tổ chức thi. Dù quy trình, quy chế, các quy định có mạch lạc, đầy đủ đến mấy nhưng người tham gia có tinh thần trách nhiệm không cao, thậm chí có ý đồ thì hoàn toàn có thể tìm mọi cách để thay đổi hoặc cắt xén quy trình đó. Do vậy, một trong những bài học quan trọng là việc lựa chọn con người, nhân sự cụ thể để tham gia vào từng khâu của kỳ thi, đặc biệt là những khâu có tính bảo mật cao.

Sáu đề xuất cho kỳ thi năm 2019

Bộ GD-ĐT và các sở đã thống nhất những điểm nào sẽ được điều chỉnh trong kỳ thi THPT quốc gia năm tới thưa ông?

– Qua thảo luận nghiêm túc, đồng thời nhìn lại 4 năm tổ chức thi THPT quốc gia bám sát yêu cầu Nghị quyết 29, các đại biểu dự họp thống nhất rằng kỳ thi được tổ chức như hiện nay là phù hợp với điều kiện dạy học, kinh tế – xã hội các địa phương, đảm bảo gọn nhẹ, tạo thuận lợi cho thí sinh. Vì vậy, nên tiếp tục duy trì ổn định kỳ thi THPT quốc gia đến hết năm 2020 kèm theo điều chỉnh về kỹ thuật, hoàn thiện về mặt tổ chức để kỳ thi ngày càng nhẹ nhàng, hoàn thiện hơn, độ tin cậy cao hơn.

Ông Mai Văn Trinh (Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD-ĐT) phát biểu tại cuộc họp

Chỉ điều chỉnh kỹ thuật, không ảnh hưởng học sinh

Theo ông Mai Văn Trinh, các thay đổi, điều chỉnh trong kỳ thi THPT quốc gia 2019 và những năm tới đây đều hướng tới bảo đảm cho kỳ thi thực chất, công bằng hơn, thuận lợi cho thí sinh. Thay đổi chủ yếu liên quan đến các vấn đề kỹ thuật, những điều chỉnh nếu có chỉ tập trung vào người tổ chức thi, còn phía học sinh thì căn bản là ổn định nên các em hãy yên tâm học tập. Bộ GD-ĐT sẽ ban hành quy chế, hướng dẫn trong thời gian sớm nhất. Thời gian thi cố gắng giữ ổn định để các sở GD-ĐT chủ động trong kế hoạch năm học…

Cụ thể, một số phương hướng cho năm 2019 và 2020 được đề xuất như sau: Thứ nhất, rà soát toàn bộ quy trình tổ chức thi, hoàn thiện quy chế thi và hướng dẫn cụ thể, chi tiết hơn; xác định rõ trách nhiệm của những người tham gia kỳ thi; cụ thể hóa hơn nữa các chế tài xử lý với những sai phạm. Thứ hai, tiếp tục hoàn thiện ngân hàng câu hỏi, cải tiến quy trình ra đề thi để nâng cao chất lượng đề đảm bảo phù hợp hơn với thời gian làm bài của thí sinh, đáp ứng tốt hơn mục tiêu của kỳ thi. Thứ ba, cải tiến, điều chỉnh các khâu về kỹ thuật tổ chức thi; nhất là hoàn thiện phần mềm chấm thi trắc nghiệm theo hướng tăng cường bảo mật và hỗ trợ tốt cho việc phát hiện, phòng ngừa các sai phạm trong chấm thi để hạn chế gian lận, tiêu cực. Thứ tư, cải tiến phương thức tổ chức coi thi, chấm thi theo hướng tăng cường khách quan, nghiêm túc ở tất cả các khâu; tăng cường ứng dụng công nghệ trong chấm thi; xem xét tổ chức chấm thi đảm bảo nguyên tắc giáo viên không chấm bài thi học sinh tỉnh mình (chẳng hạn tổ chức chấm thi theo cụm). Thứ năm, chú trọng công tác lựa chọn nhân sự tham gia các khâu của kỳ thi, nhất là các khâu trọng yếu như đề thi, coi và chấm thi. Đồng thời, tăng cường chất lượng, hiệu quả của việc tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ tham gia tổ chức thi, cán bộ thanh tra, giám sát. Thứ sáu, nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác thanh tra, giám sát tại các hội đồng thi.

Với các giải pháp đồng bộ như vậy, chúng tôi sẽ cụ thể hóa trong quy chế và trong hướng dẫn để việc triển khai thuận lợi, nhuần nhuyễn trong những năm tới.

Sẽ thận trọng nếu chấm chéo

Việc chấm chéo giữa các địa phương không mới và đã từng xảy ra câu chuyện 11 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long bắt tay nhau điều chỉnh kết quả chấm. Có ý kiến cho rằng, nên để Bộ GD-ĐT tổ chức chấm thi tập trung ngay tại bộ, ông nghĩ sao?

– Đúng là những năm trước đây chúng ta đã tổ chức chấm chéo nhưng bối cảnh tổ chức kỳ thi của những năm trước khác bây giờ nhiều. Nay chúng ta có thuận lợi về công nghệ. Với những giải pháp công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin và các giải pháp kèm theo thì giả sử vẫn là chấm chéo nhưng có thể cách thức tổ chức cụ thể sẽ khác. Chúng tôi sẽ cân nhắc một cách thận trọng.

Chắc chắn những bài học kinh nghiệm, những gì diễn ra trong quá khứ sẽ được cân nhắc cụ thể để làm sao kế thừa, chắt lọc những tinh hoa, thuận lợi nhưng phải áp dụng cụ thể với điều kiện hiện nay. Đặc biệt, tăng cường các giải pháp về kỹ thuật, công nghệ nhằm bảo đảm việc chấm thi khách quan, để khi người ta muốn gian lận cũng không gian lận được, hoặc giả sử gian lận thì chắc chắn sẽ bị phát hiện.

Xin cảm ơn ông!

Mê Tâm