Khó ngủ, trằn trọc, ác mộng: Chớ xem nhẹ!

Các BS khuyến cáo, bệnh mất ngủ kéo dài sẽ dẫn đến mệt mỏi, thiếu tập trung, giảm năng suất làm việc; đồng thời làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý kèm theo như trầm cảm, lo âu, tim mạch, đái tháo đường, béo phì…

BS BV ĐH Y Dược TP.HCM châm cứu điều trị rối loạn giấc ngủ cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC

Mới đây, Khoa Y học cổ truyền BV ĐH Y Dược TP.HCM tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân nữ N.T.U (41 tuổi, ngụ Long An). Chị U. bị mất ngủ suốt 3 năm nay với các triệu chứng như khó vào giấc ngủ, một đêm chỉ ngủ được khoảng 3 giờ, có hôm thức trắng, giấc ngủ không sâu, thường xuyên gặp ác mộng và tỉnh giấc liên tục. Không thể ngủ ngon giấc, chị U. phải sử dụng thuốc an thần trong một thời gian dài dẫn đến trầm cảm, suy giảm trí nhớ. Tại đây, các BS đã điều trị bằng phương pháp châm cứu kết hợp thuốc đông y và xoa bóp cho người bệnh. Sau 2 liệu trình kéo dài 1 tháng, người bệnh vào giấc tốt, ngủ được trung bình 5 giờ/đêm và chỉ còn ác mộng vào cuối giấc. Sau đó, người bệnh tiếp tục tuân thủ liệu trình điều trị. Kết quả sau 3 tháng, người bệnh không còn bị mất ngủ, sức khỏe và tinh thần ngày càng tốt hơn.

Một trường hợp khác là bệnh nhân C.V.P (22 tuổi, TP.HCM) bị mất ngủ suốt 1 tháng, khó vào giấc, chỉ ngủ được 4 giờ/đêm, giấc ngủ không sâu, tỉnh giấc khó ngủ lại, nhiều đêm thức trắng kèm đau đầu vào đầu mỗi buổi sáng. Sau khi đến khám tại BV ĐH Y Dược, anh P. được điều trị bằng phương pháp châm cứu kết hợp thuốc đông y. Chỉ sau 1 liệu trình kéo dài 2 tuần, anh P. dễ ngủ hơn, trung bình mỗi đêm ngủ 5 giờ và giảm đau đầu rõ rệt. Tiếp tục điều trị thêm 3 liệu trình, anh P. ngủ được trung bình 6 giờ mỗi đêm, giấc ngủ sâu và không còn bị đau đầu. Thỉnh thoảng anh P. thức giấc giữa đêm nhưng cũng dễ ngủ lại.

Các chuyên gia y tế cho biết, rối loạn giấc ngủ là những biểu hiện rất thường gặp trong y khoa nói chung và tâm thần học nói riêng. Bệnh gồm 2 nhóm chính: những rối loạn liên quan đến chất lượng, số lượng và thời điểm khác nhau của giấc ngủ (bị mất ngủ, ngủ nhiều); những hiện tượng bất thường xảy ra trong giấc ngủ (gặp ác mộng, mộng du…). Rối loạn giấc ngủ có thể gặp ở nhiều lứa tuổi khác nhau, gây trở ngại cho các hoạt động bình thường về thể chất, tinh thần cũng như ảnh hưởng lớn đến cảm xúc của người bệnh. Ở Việt Nam, tỷ lệ người bị mất ngủ đến khám tại các cơ sở chuyên khoa thần kinh chiếm 10-20%. Riêng TP.HCM, theo một khảo sát mới đây, có khoảng 33% dân số bị một trong nhiều triệu chứng mất ngủ và khoảng 30% bệnh mất ngủ có liên hệ bệnh tâm thần. Tại BV ĐH Y Dược TP.HCM, số lượng người đến khám vì mất ngủ chiếm khoảng 15%, tuy nhiên bệnh mất ngủ còn được phát hiện khi người bệnh đến khám vì các nguyên nhân khác (tỷ lệ khoảng 35-40%).

Theo PGS.TS.BS Trịnh Thị Diệu Thường – Trưởng khoa Y học cổ truyền, Trưởng cơ sở 3 BV ĐH Y Dược TP.HCM, bệnh mất ngủ có thể điều trị bằng nhiều phương pháp như vệ sinh giấc ngủ (thức giấc cùng một giờ hàng ngày, giới hạn thời gian nằm trên giường trước khi ngủ, không dùng các chất kích thích thần kinh trung ương…), điều trị bằng thuốc hóa dược, thuốc thảo dược, liệu pháp tâm lý hành vi, thiền định, luyện khí công, yoga, tập dưỡng sinh, châm cứu… Trong đó, châm cứu là phương pháp an toàn thuộc nhóm điều trị không dùng thuốc, được sử dụng từ rất lâu đời, an toàn, có hiệu quả và tần suất sử dụng nhiều nhất theo thống kê năm 2019 của Tổ chức Y tế Thế giới.

“Mất ngủ là bệnh lý ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống người bệnh, có thể là khởi đầu của một bệnh lý thực tổn. Nguyên nhân gây bệnh có thể xuất phát từ những rối loạn tâm thần như trầm cảm, stress, rối loạn lo âu, các nguyên nhân thực thể khác như đau cấp và mạn tính (đau khớp, viêm loét dạ dày tá tràng…), lạm dụng thuốc và các chất kích thích… Đôi khi người bệnh mắc chứng mất ngủ mà không có bất cứ nguyên nhân cụ thể về bệnh tâm thần hay bệnh thực thể nào. Vì vậy khi bị mất ngủ, người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị một cách tốt nhất, tránh lạm dụng các loại thuốc ngủ, thuốc an thần khiến bệnh trầm trọng hơn”, BS Thường khuyến cáo.

Nhã Nam