Thời gian gần đây tình trạng ô nhiễm không khí luôn trong tình trạng báo động. Theo các chuyên gia y tế, ô nhiễm không khí, bụi mịn đang làm gia tăng bệnh tật, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp, tim mạch…
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, tiếp xúc với bụi mịn về lâu về dài có thể mắc các bệnh mãn tính đường hô hấp, tim mạch
Nguy cơ bị ung thư
Chiều 14-10, tại TP.HCM, Tổ chức Change đã tổ chức Hội thảo “Hiểu về ô nhiễm không khí”. Tại đây, TS. Trần Ngọc Đăng – giảng viên Bộ môn sức khỏe môi trường, Khoa Y tế Công cộng, ĐH Y Dược TP.HCM – cho biết, trong thời gian gần đây tình trạng ô nhiễm không khí cũng như những tác hại lên sức khỏe được cảnh báo rầm rộ, đặc biệt là ảnh hưởng của bụi mịn. Bụi mịn xâm nhập vào cơ thể người qua 3 đường chính: hô hấp (hít thở đường mũi, miệng), qua da hay qua niêm mạc. Nếu kích thước của bụi càng nhỏ thì càng có thể xâm nhập sâu vào các phế nang, xâm nhập vào máu, tác động lên các cơ quan quan trọng của cơ thể.
Các biểu hiện của bụi mịn lên sức khỏe có 2 dạng: cấp tính và mãn tính. Đối với cấp tính, những người vừa tiếp xúc với môi trường có bụi mịn cao có thể bị chảy nước mắt, rát da, khó thở, khò khè, nhức đầu, viêm mũi; đặc biệt những người có bệnh mãn tính trước đó như hen suyễn, tắc nghẽn đường hô hấp có thể gây ra những cơn hen cấp tính, những đợt tắc nghẽn mãn tính. Về lâu dài có thể gây các bệnh mãn tính, gây xơ vữa, tắc nghẽn mạch máu dẫn đến nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do bụi mịn là những bệnh về tim mạch. Ngoài ra, bụi mịn có thể gây những phản ứng viêm, phù nề đường phổi, hẹp đường phổi gây khó thở, gây các bệnh mãn tính về đường hô hấp. Năm 2012, WHO khuyến cáo những chất thải từ động cơ diesel có khả năng gây ung thư, ô nhiễm không khí ngoài trời cũng có khả năng gây ung thư.
“Gần đây nhất có một nghiên cứu đối với 25 sản phụ về ảnh hưởng của bụi mịn đối với sức khỏe của bà mẹ và thai nhi. Kết quả có nhiều bằng chứng cho thấy, bụi mịn có khả năng gây ra sinh non, gia tăng tình trạng trẻ sơ sinh nhẹ cân, thậm chí gia tăng nguy cơ sẩy thai. Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo, trẻ em từ 0-5 tuổi nếu tiếp xúc với bụi mịn về lâu về dài sẽ có nguy cơ cao mắc các bệnh mãn tính về đường thở; bụi mịn xâm nhập tấn công tế bào não, ảnh hưởng đến nhận thức, học tập…”, TS. Đăng thông tin.
Các giải pháp vẫn còn nửa vời
Cũng tại đây, PGS.TS Nguyễn Đình Tuấn – Phó Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Nước và Môi trường TP.HCM – cho rằng, có nhiều tác nhân gây ô nhiễm không khí như lượng khí thải từ các khu công nghiệp, khí thải từ quá trình lưu thông của các phương tiện giao thông, lượng rác thải tại các đô thị lớn, sự biến đổi thời tiết… Vấn đề ô nhiễm không khí đã không còn mới mẻ tại Việt Nam, cũng như một số nước trên thế giới. Mỗi quốc gia có cách giải quyết phù hợp với tình hình kinh tế, xã hội. Tại Việt Nam, nhiều giải pháp từng được đưa ra nhưng đến nay vẫn còn “nửa vời”.
| Theo bà Hoàng Thị Minh Hồng – Giám đốc điều hành Change, trước tình trạng ô nhiễm không khí và những nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe, người dân nên chủ động tìm hiểu về những sản phẩm khẩu trang bảo vệ sức khỏe thay vì sử dụng khẩu trang vải thông thường không có hiệu quả. Bên cạnh đó, nên trang bị máy lọc không khí trong nhà. Về lâu về dài, cần thay đổi thói quen sử dụng phương tiện đi lại, hạn chế sử dụng xe gắn máy, tăng các phương tiện giao thông công cộng để bảo vệ môi trường… |
“Cụ thể, năm 2007, Chi cục Bảo vệ môi trường đã tổ chức ngày hội kiểm định xe máy tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP.HCM để chuẩn bị cho chương trình kiểm định xe máy. Tuy nhiên, từ đó đến nay, vấn đề kiểm định xe máy vẫn chưa thực hiện được. Bên cạnh đó, năm 2001, chúng ta đã có chiến dịch loại bỏ xăng có chì nên chất lượng không khí tại TP.HCM và các vùng lân cận đã tăng cao đột ngột. Đây là một thành công rất đáng khích lệ. Tuy nhiên, từ đó đến nay, chất lượng xăng của chúng ta so với nước ngoài vẫn không đạt được chất lượng tốt. Xăng của Việt Nam chứa hàm lượng diesel quá cao, sản sinh ra lượng bụi mịn PM1.0 có tác hại nguy hiểm hơn cả bụi mịn PM2.5”, ông Tuấn nhấn mạnh.
Cũng theo ông Tuấn, trên thế giới hiện nay đã áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 5, 6 cho các phương tiện giao thông. Năm 2007, Việt Nam áp dụng tiêu chuẩn Euro 3 nhưng đến năm 2017 lại hoãn áp dụng tiêu chuẩn này và hiện tại cũng không có biện pháp cải thiện. Nước ta hiện vẫn chỉ áp dụng mức Euro 2 đối với xe mới. Năm 2006, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định về kiểm soát ô nhiễm không khí, nhưng quá trình thực hiện gần như không có tổng kết đánh giá…
Bài, ảnh: Hoài Thương
Bình luận (0)