Giúp thanh niên công nhân tránh “bẫy” tín dụng đen

Nhằm giúp thanh niên công nhân phòng tránh “bẫy” tín dụng đen, Trung tâm Hỗ trợ thanh niên công nhân TP.HCM đã phối hợp với Công ty Luật TNHH Nguyễn Đoàn và Công ty Luật TNHH MTV Trường Minh tổ chức chương trình giao lưu trực tuyến, thu hút đông đảo công nhân tham gia.

Tín dụng đen gây nhiều hệ lụy bởi lãi suất cao và cách đòi nợ trấn áp tinh thần người vay

Những hệ lụy khó lường

Nói về tín dụng đen, anh Nguyễn Hiếu (phụ trách Phòng Hỗ trợ đời sống thuộc Trung tâm Hỗ trợ thanh niên công nhân TP.HCM) lưu ý trong thời gian qua, lợi dụng khó khăn về tài chính của công nhân lao động, nhất là công nhân ở các KCX-KCN, nạn cho vay tín dụng đen đang diễn ra với nhiều hình thức tinh vi. Do thiếu kiến thức nên nhiều thanh niên công nhân lao động đã trở thành nạn nhân của tín dụng đen, không có khả năng trả nợ nên bị hăm dọa, đánh đập, thậm chí có một số trường hợp phải bỏ trốn đi nơi khác, hoặc bỏ việc về quê để trốn nợ.

Tại chương trình giao lưu trực tuyến, nhiều thanh niên công nhân đã nêu những thắc mắc xung quanh vấn nạn này. Tiêu biểu, anh Nguyễn Công Thắng (nhân viên marketing Công ty TNHH trang thiết bị y khoa Tân Mai Thành) đề cập đến trường hợp vay tín dụng đen mất khả năng trả nợ, bị các đối tượng khủng bố tinh thần, đe dọa tính mạng người thân và gia đình thì cần làm gì để bảo vệ bản thân và gia đình.

Đề cập đến các “nạn nhân bất đắc dĩ” của tín dụng đen, anh Nguyễn Hiếu cho biết, hiện nay có một số trường hợp bị người thân lấy thông tin hoặc CMND đi vay nợ, đến khi bị đòi nợ mới… té ngửa. Trường hợp của chị Nguyễn Thị Phượng (nhân viên Công ty Mobiphone, chi nhánh 6) là một ví dụ khác. Sau khi bị mất CMND, chị bị các đối tượng gọi điện đòi nợ liên tục mà chẳng biết phải xử lý ra sao. Để bảo vệ mình và đồng nghiệp, Huỳnh Thành Lộc (công nhân Công ty Pouyuen Vietnam) nhờ các luật sư tư vấn cách nhận biết tín dụng đen và các kênh cho vay an toàn với lãi suất phù hợp để công nhân không bị rơi vào những tình cảnh tiến thoái lưỡng nan. Bên cạnh các hình thức vay tín dụng đen truyền thống, chương trình còn đề cập đến tình trạng vay qua app, khiến nhiều “nạn nhân” bị bêu rếu trên facebook do trễ hạn trả nợ khiến nạn nhân không dám đi làm.

Cách nào tránh “sập bẫy”

Luật sư Trần Văn Nên (Giám đốc Công ty Luật TNHH Nguyễn Đoàn) cho biết, tình hình hoạt động của tín dụng đen hiện nay khá phức tạp và đang rất nở rộ. Để giúp thanh niên công nhân phân biệt tín dụng và tín dụng đen, luật sư Nên lưu ý tín dụng (vay tín chấp) thực chất là một cách thức tốt để hỗ trợ cho tài chính khi khó khăn. Hiện nay trên cơ sở pháp luật hiện hành, điều 468 của Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, vay lãi suất được quyền thỏa thuận nhưng không quá 20% một năm, nếu vượt quá 20% là xem như nặng lãi. Luật sư Nên lưu ý, tín dụng đen chính là một dạng cho vay nặng lãi. Nạn nhân của tín dụng đen thường là người không có tài sản để thế chấp ngân hàng, không thể vay mượn ở nơi nào khác nữa thì tìm đến tín dụng đen. Vì tín dụng đen cho vay không cần tài sản thế chấp, thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh chóng. Đối tượng cho vay thường là những nhóm, cá nhân và tổ chức không được phép của ngân hàng Nhà nước về vấn đề cho vay. Mức lãi suất của tín dụng đen thường rất cao, thậm chí có trường hợp cao gấp 5 lần lãi suất theo quy định của Nhà nước.

Đề cập đến phương thức vay qua app, luật sư Nên lưu ý đã có nhiều trường hợp do không có tiền trả nợ, nên nạn nhân được các đối tượng hướng dẫn tiếp tục vay tiền ở các app khác để có tiền trả nợ cũ, khiến nạn nhân rơi vào tình trạng này càng vay thì nợ càng chồng chất. Có trường hợp ban đầu vay 10-20 triệu đồng, sau đó vay thêm app mới khiến nợ đội lên hơn 100 triệu đồng. Để truy thu nợ, những chủ nợ của tín dụng đen sẽ không từ bất cứ thủ đoạn nào. Trong trường hợp bị chủ nợ gây áp lực, luật sư Nên khuyến cáo người vay cần trình báo công an địa phương để nhờ hỗ trợ can thiệp để được trả nợ theo quy định mức lãi suất của Nhà nước (không quá 20%/năm).

Trong trường hợp cần vốn vay hỗ trợ con em học tập, thanh niên công nhân nên vay vốn của quỹ khuyến học, hoặc vay Ngân hàng Chính sách xã hội với lãi suất thấp trong trường hợp cần giải quyết những khó khăn trong cuộc sống (mức vay khoảng 10-20 triệu đồng đổ lại). Để vay vốn hai nơi này cần liên hệ với UBND phường xã nơi cư trú để được hướng dẫn làm thủ tục vay vốn. Trong trường hợp muốn vay vốn để kinh doanh, các cá nhân có thể liên hệ với các tổ chức đoàn thể như Hội Liên hiệp Thanh niên, Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp Phụ nữ để được trợ vốn với lãi suất rất thấp, không nên vay qua app hoặc các tổ chức tín dụng đen để tránh những hệ lụy về sau.

Vũ Phương