Xét công nhận giáo sư, phó giáo sư: Còn hạn chế cần khắc phục

Hội đồng Giáo sư Nhà nước (HĐGSNN) vừa công bố danh sách 405 ứng viên giáo sư (GS), phó giáo sư (PGS) đạt đủ số phiếu tín nhiệm năm 2021; trong đó có 42 ứng viên GS, 363 ứng viên PGS.

Ông Nguyễn Kim Sơn (Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, Chủ tịch HĐGSNN nhiệm kỳ 2018-2023) phát biểu tại phiên họp

Trước đó, tại Hà Nội, HĐGSNN nhiệm kỳ 2018-2023 đã tổ chức phiên họp để xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2021. Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn (Chủ tịch HĐGSNN nhiệm kỳ 2018-2023) đã nhấn mạnh và đề nghị HĐGSNN thảo luận, trao đổi kỹ về hồ sơ ứng viên, đặc biệt lưu ý xem xét kỹ các trường hợp ứng viên có đơn thư tố cáo, khiếu nại, phản ánh của dư luận xã hội liên quan đến nội dung chuyên môn, học thuật, liêm chính và uy tín khoa học.

Tỷ lệ tân GS, PGS đạt 77%

Báo cáo tổng hợp từ Văn phòng HĐGSNN cho thấy, năm 2021 có 640 ứng viên thuộc 98 HĐGS cơ sở đăng ký nộp hồ sơ xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS; trong đó có 88 ứng viên GS, 552 ứng viên PGS. Tuy nhiên sau đợt tập huấn, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và một số ứng viên nhận thấy chưa đáp ứng tiêu chuẩn nên đã rút hồ sơ. Kết quả, còn có 526 ứng viên nộp hồ sơ, trong đó, 74 ứng viên GS, 452 ứng viên PGS.

Sau khi xét tại 98 HĐGS cơ sở, 495 ứng viên được chuyển lên xét tại các HĐGS ngành/liên ngành (gồm 67 ứng viên GS, 428 ứng viên PGS). Cũng sau khi xét đạt ở cấp HĐGS cơ sở, có 1 ứng viên GS thuộc HĐGS ngành y học gửi đơn xin rút hồ sơ nên còn lại 494 ứng viên. Như vậy, tổng số hồ sơ xét chính thức tại các HĐGS ngành/liên ngành năm 2021 là 494 hồ sơ (đạt 93,9%), trong đó có 66 ứng viên GS và 428 ứng viên PGS.

Tiếp theo, 27 HĐGS ngành, liên ngành (HĐGS ngành Văn học không có hồ sơ ứng viên) đã xét 494 hồ sơ ứng viên này, kết quả đề nghị lên xét tại HĐGSNN là 416 ứng viên, đạt 84,2% (trong đó, 44 ứng viên GS, 372 ứng viên PGS). Sau đó có 1 ứng viên nộp đơn xin rút hồ sơ không xét tiếp. Như vậy, tổng số ứng viên chính thức xét tại HĐGSNN là 415 ứng viên, trong đó có 43 ứng viên GS và 372 ứng viên PGS.

Sau phần báo cáo của Văn phòng HĐGSNN, các ủy viên HĐGSNN, chủ tịch các HĐGS ngành, liên ngành báo cáo cụ thể, chi tiết từng ứng viên và giải trình kết quả rà soát thẩm định, đánh giá về các trường hợp có đơn thư tố cáo, khiếu nại, phản ánh của dư luận xã hội liên quan đến nội dung chuyên môn, học thuật, tính liêm chính và uy tín khoa học của ứng viên.

Hội đồng đã dành phần lớn thời gian thảo luận, trao đổi kỹ về thành tích đào tạo, nghiên cứu khoa học và uy tín chuyên môn của các ứng viên; đặc biệt dành nhiều thời gian thảo luận trao đổi kỹ về các ứng viên có đơn thư tố cáo, khiếu nại, phản ánh của xã hội liên quan đến nội dung chuyên môn, học thuật, tính liêm chính và uy tín khoa học của ứng viên. Kết quả, Hội đồng đã biểu quyết không đưa vào danh sách lấy phiếu tín nhiệm đối với 10 ứng viên (gồm 1 ứng viên GS, 9 ứng viên PGS).

Kết quả, 405 ứng viên đạt đủ số phiếu tín nhiệm theo quy định; trong đó 42 ứng viên GS, 363 ứng viên PGS. Tỷ lệ đạt so với tổng số ứng viên đăng ký nộp hồ sơ tại các hội đồng giáo sư cơ sở là 77% (trong đó tỷ lệ đạt của ứng viên GS là 56,8%; ứng viên PGS là 80,3%).

Một số hạn chế cần khắc phục

Trong công tác xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2021, các cơ sở giáo dục ĐH, các HĐGS cơ sở, HĐGS ngành/liên ngành đã chủ động khắc phục khó khăn thực hiện nghiêm túc các quy định về phòng chống dịch bệnh Covid-19. Công tác chuẩn bị, hoạt động xét công nhận của các hội đồng được tiến hành chu đáo, nghiêm túc, thận trọng, tuân thủ đúng quy định và ngày càng nâng cao chất lượng, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội.

Việc công khai thông tin ứng viên đạt tiêu chuẩn trên trang thông tin điện tử của các cơ sở giáo dục ĐH và trang thông tin điện tử của HĐGSNN đã phản ánh tính công khai, minh bạch của quá trình xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS. Những thông tin phản biện từ xã hội, cộng đồng các nhà khoa học đều được HĐGS các cấp xem xét cẩn thận. Đây là nguồn thông tin hữu ích giúp HĐGS các cấp lựa chọn những ứng viên đủ điều kiện và xứng đáng đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2021.

Cùng với việc ghi nhận và biểu dương những nỗ lực, tinh thần trách nhiệm, chủ động của các cơ sở giáo dục ĐH và HĐGS các cấp, Chủ tịch HĐGSNN, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh một số hạn chế, thiếu sót ở một số hội đồng cần kịp thời rút kinh nghiệm và khắc phục như: Tình trạng xem xét, thẩm định hồ sơ không kỹ, đẩy trách nhiệm quyết định lên HĐGS cấp trên, thực hiện quy trình báo cáo tổng quan còn hình thức, chậm báo cáo kết quả xét làm ảnh hưởng đến tiến độ chung.

Dịp này, các thành viên hội đồng đã tập trung thảo luận thẳng thắn, cởi mở, trách nhiệm về một số nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới của HĐGSNN nhằm tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS theo chỉ đạo của Chính phủ. Bộ trưởng, Chủ tịch HĐGSNN Nguyễn Kim Sơn chỉ đạo Văn phòng HĐGSNN tiếp tục phối hợp với các đơn vị chức năng của Bộ GD-ĐT khẩn trương thực hiện công khai kết quả xét và các bước tiếp theo đảm bảo đúng quy định, mục tiêu, kế hoạch đề ra.

Việt Ngân