Lập lờ “trâu biến thành bò”

Không chỉ các lò mổ trong nước cố tình lập lờ giữa thịt trâu và thịt bò khi bán cho người tiêu dùng mà hiện còn có doanh nghiệp nhập thịt trâu từ nước ngoài về rồi biến hóa thành thịt bò để kiếm lời.
Mỗi tháng nhập 2.100 tấn thịt trâu
Gần đây dư luận liên tục rộ lên thông tin hàng ngàn tấn thịt trâu nhập khẩu từ Ấn Độ về nhưng sau đó bỗng “mất tích”, trên thị trường rất ít khi gặp thịt trâu mà chủ yếu là thịt bò. Hồi cuối năm 2014 vừa qua, tại Khu công nghiệp Quang Minh (huyện Mê Linh, Hà Nội), lực lượng chức năng kiểm tra kho đông lạnh của Công ty An Việt đã phát hiện đang chứa khoảng 40 tấn thịt trâu đóng thùng nhưng không ghi nhãn mác, không thời hạn sử dụng, một số hộp bao bì đã bị xé rách.
Lực lượng kiểm tra nhận định, từ loại thịt không nhãn mác, khi gặp khách hàng đặt mua, đơn vị nhập khẩu sẽ “gắn” thêm nhãn mác thịt bò lên sản phẩm thịt trâu để đưa ra thị trường tiêu thụ. Lần theo đường đi của lượng thịt nhập khẩu cùng với việc kiểm tra bếp ăn của hai đơn vị cung cấp suất ăn trong Khu công nghiệp Bắc Thăng Long – Hà Nội, lực lượng quản lý thị trường và công an bước đầu xác định, bếp ăn này đã sử dụng thịt trâu có nguồn gốc nhập khẩu nhưng nhãn mác ghi trên vỏ bao bì lại là… “thịt bò”. Nguồn gốc của số thịt trâu đội lốt thịt bò này được lấy từ kho đông lạnh của Công ty An Việt.

Thịt trâu và thịt bò bán trên thị trường rất khó phân biệt.

Theo ông Nguyễn Văn Cẩn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan kiêm Chánh văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia về chống buôn lậu và gian lận thương mại (Ban chỉ đạo 389), trong năm 2014, Ban chỉ đạo 389 và Cục Quản lý thị trường đã phát hiện có trên 26.000 tấn thịt trâu được nhập khẩu từ Ấn Độ và một số nước khác (theo tờ khai của hải quan). Tuy nhiên, khảo sát trên thị trường không thấy thịt trâu được bán ra. Như vậy trung bình, mỗi tháng Việt Nam nhập khẩu khoảng 2.100 tấn thịt trâu các loại. Sự việc “kỳ lạ” này khiến ông Cẩn phải đặt câu hỏi: “Có hay không việc 26.000 tấn thịt trâu được đưa vào các bếp ăn tập thể dưới danh nghĩa thịt bò?”.
Từ đầu năm 2015 đến nay, cũng liên tục có các tờ khai hải quan về nhập khẩu thịt trâu từ Ấn Độ vào Việt Nam. Nhưng thật kỳ lạ, trên thị trường lại có rất ít thịt trâu hoặc các thương lái đều khẳng định loại thịt đem bán đều là thịt bò.
Kiếm lời gấp đôi
Theo nhiều người dân tiết lộ, thực ra tình trạng lập lờ “trâu biến thành bò” đã xảy ra từ hơn 10 năm qua tại Việt Nam. Điển hình tại làng buôn trâu nổi tiếng Thổ Tang (huyện Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc) có nhiều thương lái chuyên thu gom trâu từ các tỉnh miền núi phía Bắc để vận chuyển bằng xe tải vào TPHCM và các tỉnh miền Tây tiêu thụ. Tuy nhiên, chính các lái trâu ở đây tiết lộ rằng phần lớn thịt trâu được mổ đem ra thị trường đều được sử dụng xảo thuật để biến thành thịt bò như thoa thêm mỡ lợn hoặc mỡ bò để ngụy trang. Nguyên nhân vì, giá thịt trâu luôn rẻ hơn thịt bò.
Ông Nguyễn Đăng Vang, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam cho biết, thịt trâu từ Ấn Độ nhập về Việt Nam liên tục tăng mạnh. Trong số đó, một số lượng đáng kể xuất đi Trung Quốc, còn lại được tiêu thụ tại thị trường trong nước. Do có bề ngoài khá giống với thịt bò nên khi mặt hàng này ra đến thị trường đã trở thành thịt bò với mức giá chênh lệch rất lớn. Còn theo ông Nguyễn Trọng Tín, Phó cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương), việc phân biệt giữa thịt trâu và thịt bò rất khó, nhất là khi đã đưa vào các bếp ăn tập thể để chế biến.
Ông Đàm Xuân Thành, Phó Cục trưởng Cục Thú y thông tin, khi các doanh nghiệp nhập khẩu vào Việt Nam thì hồ sơ, giấy tờ vẫn là thịt trâu. Tuy nhiên, khi thịt trâu được bán ra thị trường và vào các nhà hàng, bếp ăn tập thể đã biến thành thịt bò. Thậm chí, ông Thành tiết lộ: “Thực chất phần lớn tại các nhà hàng ăn uống hiện nay, món bò sốt tiêu đen chiếm đến 90% là thịt trâu”. Đối với người tiêu dùng, việc phân biệt giữa thịt trâu với thịt bò không dễ, nhất là khi đã qua chế biến với các loại gia vị.
Nguồn tin từ các cửa khẩu chuyên nhập khẩu thịt như Đình Vũ (Hải Phòng) và Tân Cảng – Cát Lái (TPHCM) cho biết, thịt trâu đang được nhập khẩu dưới nhiều dạng khác nhau: đông lạnh không xương, nạm cắt lát, thịt nạc vai… Đối với các doanh nghiệp phía Bắc, mặt hàng này được khai báo chủ yếu dưới dạng hàng tạm nhập; còn tại cảng phía Nam, được khai với mục đích kinh doanh. Nguồn nhập chủ yếu từ nhà cung cấp Allanasons (Ấn Độ). Giá trung bình các doanh nghiệp nhập về khoảng 3 – 4 USD/kg (tương đương 60.000 – 85.000 đồng/kg), nhiều loại giá chỉ khoảng 1,58 USD/kg (hơn 30.000 đồng/kg). Trên thị trường trong nước, loại thịt trâu tươi đông lạnh nhập khẩu giá ở mức 150.000 – 160.000 đồng/kg nhưng nếu “đội lốt” thịt bò, giá bán lên tới 220.000 -300.000 đồng/kg.

VĂN PHÚC

(SGGP)