Báo động khủng hoảng thiếu tài xế container

Theo Cục Cảnh sát giao thông, trong 5 tháng đầu năm nay, toàn quốc đã xảy ra 22 vụ TNGT liên quan đến xe container (tăng 13 vụ so với năm ngoái). Tai nạn xảy ra do nhiều nguyên nhân như tài xế điều khiển xe quá số giờ quy định, sử dụng bằng giả, uống rượu bia, sử dụng ma túy…

Hầu hết tai nạn xảy ra ở TP.HCM, Hải Phòng và Bình Dương. Đây cũng là những nơi đang “khủng hoảng” thiếu tài xế có bằng lái xe container (bằng hạng FC).

Thiếu tài xế – tuyển người sử dụng bằng giả

Tình trạng này đang xảy ra ở nhiều nơi, kéo theo hệ lụy doanh nghiệp ép tài xế chạy tăng chuyến, điều khiển xe quá số giờ quy định, tuyển tài xế sử dụng bằng giả để duy trì hoạt động của doanh nghiệp… Đó cũng là một trong số những nguyên nhân gây ra các vụ TNGT liên quan đến container trong thời gian qua.

Tại buổi tọa đàm “Các giải pháp tăng cường trật tự, ATGT trong vận tải đường bộ bằng xe container tại các tỉnh vùng Đông Nam bộ” vừa qua tại TP.HCM, ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP.HCM cho biết, hiệp hội hiện có trên 200 doanh nghiệp vận tải, với hơn 6.000 đầu kéo sơ mi rơ moóc. Tuy nhiên, đơn vị này đang phải đối đầu với tình trạng thiếu tài xế có bằng FC. Nguyên nhân một phần bắt nguồn từ chủ trương siết chặt tải trọng được đẩy mạnh hơn một năm qua, khiến các loại xe từ 11 đến 18 tấn hầu như phải đem bán sắt vụn, do không đủ điều kiện chở hàng container. Tình trạng này đã khiến các tài xế lái container rời bỏ doanh nghiệp. Thực trạng đó khiến một số doanh nghiệp muốn duy trì hoạt động buộc phải chấp nhận tuyển dụng những tài xế có giấy phép lái xe hạng C hoặc sử dụng bằng FC giả.

Nhiều tỉnh, thành trong cả nước đang thiếu tài xế có bằng lái xe container (bằng hạng FC)

Ông Nguyễn Ngọc Xuân, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Vận tải Quang Châu cho biết công ty này đã nỗ lực tuyển tài xế có bằng FC nhằm đáp ứng cho khối lượng 140 container hiện có, nhưng vẫn không đủ nguồn nhân lực làm việc. Do đó công ty đã phải thuê tài xế bên ngoài chạy theo giờ, và cũng vì nguồn lao động thiếu nên tài xế phải tăng giờ làm việc thường xuyên.

Tình trạng nan giải này cũng đang xảy ra như cơm bữa ở Hải Phòng. Ông Nguyễn Quang Hiếu, Trưởng phòng Quản lý vận tải Sở GTVT Hải Phòng cho biết, từ đầu năm đến nay, Hải Phòng đã đưa vào sử dụng hơn 2.000 xe container mới nhằm đáp ứng việc vận chuyển hàng hóa do lượng hàng qua cảng Hải Phòng ngày càng tăng. Tuy nhiên, áp lực thiếu lái xe bằng FC đang khiến không ít doanh nghiệp buộc các tài xế phải tăng cường độ làm việc vi phạm quy định “không được lái liên tục quá 4 giờ, không quá 10 giờ/ngày”. Bên cạnh đó, việc tuyển dụng nhầm tài xế có bằng FC giả khiến nhiều doanh nghiệp vận tải vừa bị mất trắng hàng hóa vừa phải chịu liên đới trách nhiệm khi tài xế điều khiển container gây TNGT.

Công khai số hiệu bằng FC để tránh “đồ giả”

Đó là chỉ đạo của Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ nhằm chấn chỉnh tình trạng bằng FC giả hiện nay. Theo Thứ trưởng, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm soát và loại bỏ nạn sử dụng bằng giả bằng cách công khai toàn bộ số hiệu bằng FC trên mạng và dùng máy soi chiếu tốt nhất để phân biệt bằng thật, bằng giả trong thực tế.

Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết, dự kiến đến cuối tháng 6 này, Tổng cục Đường bộ Việt Nam, các sở GTVT, trung tâm đào tạo sát hạch lái xe… sẽ cùng phối hợp để hướng dẫn và hỗ trợ công tác đào tạo bằng lái xe FC cho các doanh nghiệp.

Để góp phần ngăn chặn tình trạng trên, ông Nguyễn Thắng Quân, Vụ trưởng Vụ Quản lý phương tiện, người lái (Tổng cục Đường bộ Việt Nam lưu ý, các doanh nghiệp khi tuyển dụng lái xe có thể truy cập mạng dữ liệu giấy phép lái xe (gplx.gov.vn) để kiểm tra và xác minh bằng chính quy. Hiện nay, có khoảng 30 triệu giấy phép lái xe đã được lưu trong hệ thống dữ liệu này.

Cũng theo Thứ trưởng Bộ GTVT, bên cạnh quyết tâm triệt tiêu bằng giả, quy chế đào tạo bằng lái cho tài xế điều khiển xe container cũng sẽ được thay đổi, bằng cách giảm thời gian 3 năm kinh nghiệm cho những tài xế đã có bằng lái xe hạng C, D, E xuống còn 1 năm để được đăng ký học, sát hạch nâng lên bằng FC. Thứ trưởng cũng nói rằng nhiều giải pháp tăng cường bảo đảm trật tự ATGT vận tải đường bộ cho xe container như nâng cấp cơ sở hạ tầng, tăng cường kiểm soát xe quá tải và các chính sách liên quan đến đời sống của các tài xế cũng sẽ được chú trọng trong thời gian sắp tới. Bên cạnh đó, Thứ trưởng cũng đề nghị các doanh nghiệp vận tải tăng cường rà soát kỹ nguồn đào tạo lái xe, quan tâm hơn đến sức khỏe, năng lực, kinh nghiệm, các chế độ về lao động, bảo hiểm cho các tài xế làm việc cho doanh nghiệp mình.

Bài, ảnh: Vũ Phương

Theo Vụ trưởng Vụ Quản lý phương tiện, người lái (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) Nguyễn Thắng Quân, cả nước hiện có khoảng 36 cơ sở đào tạo lái xe hạng FC. Tuy nhiên, sau một thời gian thực hiện, do nhu cầu bão hòa, nhiều cơ sở đào tạo phải bán xe vì không có người học. Đến nay, do việc siết chặt kiểm soát tải trọng xe, nên nhu cầu lái xe hạng FC lại tăng lên, nhất là ở TP.HCM và Hải Phòng. Do đó, tổng cục đang kiến nghị Bộ GTVT cho phép các cơ sở được phép nâng tỷ lệ thuê xe đầu kéo để phục vụ đào tạo từ 30% trước đây lên 60% hiện nay để đáp ứng nhu cầu của người dân.