Xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về tài chính, đào tạo nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ và xây dựng hoàn thiện cơ sở hạ tầng KCX-KCN… là những ý kiến được các đại biểu đề cập tại Tọa đàm Định hướng phát triển các KCX-KCN TP.HCM đến năm 2025, tầm nhìn năm 2030, do Ban Quản lý các KCX-KCN TP (Hepza) tổ chức sáng 29-9.
 |
| Quang cảnh tọa đàm |
Tọa đàm nhằm thu nhận những ý kiến đóng góp của các nhà nghiên cứu, đại diện doanh nghiệp (DN) và các sở, ban ngành để tham mưu giải pháp phát triển KCX-KCN trong thời gian tới, xứng tầm với vị trí và vai trò của TP.HCM.
Chưa thu hút dự án đầu tư lớn
Theo ông Nguyễn Hoàng Năng (Trưởng Ban quản lý Hepza), khởi đầu từ dự án xây dựng KCX Tân Thuận vào năm 1991, tiếp đó là KCX Linh Trung, rồi lần lượt hình thành các KCN ở vùng ven. Sau 25 năm, TP có 3 KCX và 16 KCN được thành lập với tổng diện tích 4.532ha, trong đó có 17 KCX-KCN đã hoạt động. Qua 25 hình thành và phát triển, vị trí KCX-KCN đã khẳng định và được thừa nhận trong cuộc sống. Song quá trình phát triển đi lên của xã hội, đòi hỏi cần phải có những điều chỉnh về cơ chế, chính sách để các KCX-KCN TP phát huy sự đóng góp trong thời gian tới.
Bên cạnh những kết quả đạt được, nhiều thách thức đặt ra với KCX-KCN. Theo ông Năng, hiện các dự án đầu tư quy mô nhỏ, số dự án có công nghệ tiên tiến, hàm lượng chất xám, giá trị gia tăng cao chiếm tỷ lệ thấp. “Từ năm 2004 đến nay, các KCX-KCN đã tập trung thu hút đầu tư vào những ngành có hàm lượng tri thức và công nghệ cao, có lợi thế cạnh tranh, tập trung vào 4 ngành công nghiệp trọng điểm và các ngành công nghiệp hỗ trợ theo chủ trương của TP. Tuy nhiên kết quả chưa có đột phá mạnh mẽ, chưa thu hút được dự án có quy mô đầu tư lớn, có tính chất lan tỏa”, ông Năng nhìn nhận.
Từ những tồn tại trên, ông Năng đề xuất mô hình KCN gắn với đô thị; mô hình KCN gắn với cảng biển; mô hình KCN chuyên ngành và kiến nghị cần luật hóa quy định về KCX-KCN để xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của Ban Quản lý các KCX-KCN. Đồng thời thí điểm một KCN được ngân sách Nhà nước hỗ trợ kinh phí hoặc một phần để thực hiện đền bù giải tỏa và xây dựng cơ sở hạ tầng. Giải pháp này nhằm đảo bảo thực hiện mục tiêu phát triển công nghiệp, thu hút những ngành chiến lược, trọng điểm và điều tiết được giá thuê đất phù hợp. Về lâu dài, để phát huy hơn nữa vai trò của KCX-KCN trong phát triển kinh tế xã hội, việc nghiên cứu mô hình KCX-KCN mới với
 |
| Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân trao đổi với các đại biểu bên lề tọa đàm |
những thuận lợi, hấp dẫn hơn với các nhà đầu tư, khắc phục những tồn tại, hạn chế của mô hình hiện nay là cần thiết.
Ông Nguyễn Văn Kích, nguyên Cố vấn Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư lo ngại: TP là đơn vị mở đầu, dẫn đầu về phát triển KCX-KCN trong một thời gian dài nhưng những năm gần đây vai trò đầu tàu trong phát triển KCX-KCN có xu hướng giảm. “Tại TP.HCM hiện có chưa đến 10 doanh nghiệp có giấy chứng nhận công nghệ cao. Tỷ lệ công nghệ cao của các KCX-KCN vẫn ở mức thấp, khoảng trên 10%. Trong số 17 KCX-KCN đang hoạt động có tổng diện tích trên 257.000ha, trong đó diện tích cho thuê là hơn 15.000 ha, tỷ lệ lấp đầy 60%. So với cả nước, TP chiếm 5,1% về số lượng, 2,4% về diện tích. Trong khi đó toàn tỉnh Bình Dương đã có 36 KCN với tổng diện tích trên 10.200ha, chiếm 10,55 về số lượng và 11,3% về diện tích KCN cả nước”, ông Kích dẫn chứng.
Xây dựng KCN công nghiệp hỗ trợ
Phát biểu tại tọa đàm, PGS. TS Nguyễn Trọng Hoài, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP.HCM nhấn mạnh việc cần thiết xây dựng các KCN chuyên ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT) và các giải pháp quy hoạch cụm ngành CN cho từng ngành trọng yếu.
Theo ông Hoài, sự rời rạc trong phát triển các ngành CN cũng như sự thiếu kết nối giữa các DN trong cùng ngành là do chưa hình thành đuợc các cụm liên kết ngành. Do vậy, TP.HCM cần xây dựng các cụm ngành CN mở gắn với CNHT các ngành CN trọng yếu theo hướng liên kết vùng. Theo đó, quy hoạch các cụm CN dệt may và giày da; Cụm CN cơ khí và CN ô tô; Cụm CN hóa nhựa cao su; Cụm CN điện tử và công nghệ cao; Cụm ngành chế biến tinh lương thực thực phẩm…
 |
| GS TS Nguyễn Trọng Hoài, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP.HCM phát biểu |
| Ưu tiên thu hút đầu tư và khuyến khích các DN hiện hữu đầu tư vào các ngành công nghệ cao, công nghệ mới, công nghệ cơ bản của cách mạng công nghiệp 4.0 và các ngành CNHT, dịch vụ phục vụ CN để tạo ra các sản phẩm giá trị gia tăng cao. Giai đoạn 2016-2025, phấn đấu thu hút đầu tư đạt từ 6-8 tỷ USD. (ông Nguyễn Hoàng Năng) |
“Quỹ đất phát triển CN của TP.HCM dần trở nên khan hiếm nên cần rà soát lại quy hoạch các KCN, Khu Công nghệ cao theo hướng phát triển các cụm liên kết ngành cho các ngành CN trọng yếu và phát triển mô hình nhà xưởng cao tầng tại các KCX-KCN”, ông Hoài đề xuất.
Trong khi đó, ông Phan Chánh Dưỡng, nguyên Tổng giám đốc Tân Thuận, để có một định hướng phát triển KCX-KCN TP.HCM đến năm 2020 và 2030, TP phải định vị lại chức năng của Hepza với quyền hạn đủ tầm để thực hiện nhiệm vụ mới, mở ra một thời kỳ, tạo ra động lực phát triển mới cho thành phố trên nền tảng các KCX-KCN hiện nay.
Ông Dưỡng cũng đánh giá cao vai trò của công ty xây dựng hạ tầng trong bối cảnh toàn cầu hóa và công nghệ mới 4.0. Công ty hạ tầng không chỉ lo chuyện lấp đầy KCN, thu phí mặt bằng mà phải tham gia vào việc thúc đẩy sự đổi mới công nghệ đối với các xí nghiệp hiện có. Từ đó thúc đẩy phát triển KCN theo hướng phát triển cụm ngành phù hợp với năng lực chuyên ngành của các xí nghiệp và mối quan hệ thị trường toàn cầu mà ta có thể vươn tới.
T.Anh
Bình luận (0)