Sau 6 tháng luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) có hiệu lực, số người tham gia BHYT ước đạt 64,6% triệu, đạt tỷ lệ bao phủ 71,4% dân số, tăng 2,7 triệu người so với cùng kỳ năm 2014. So với nghị quyết của Quốc hội thì từ nay đến cuối năm 2015 phải thêm ít nhất 3,6% dân số tham gia BHYT để độ bao phủ đạt được 75%. Vậy làm sao để vận động những người chưa có thẻ tham gia BHYT.
Xung quanh vấn đề này, TS. Lê Văn Khảm – Phó vụ trưởng Vụ BHYT, Bộ Y tế – cho biết: Nhìn chung số người tham gia BHYT tăng nhưng trong đó có một số nhóm giảm. Cụ thể như nhóm đối tượng người thuộc hộ nghèo, người dân tộc thiểu số, giảm hơn 900.000 thẻ. Nguyên nhân là trước đây nhóm này được ngân sách Nhà nước đóng. Song, thực hiện chương trình xóa đói, giảm nghèo, một số xã, huyện được đưa ra khỏi danh sách vùng kinh tế xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn nên không được ngân sách Nhà nước mua BHYT. Bên cạnh đó là nhóm người thuộc hộ gia đình cận nghèo. Theo lộ trình xóa đói, giảm nghèo, hàng năm các tỉnh phấn đấu giảm 2% người thuộc hộ cận nghèo, trong khi đó nhiều địa phương chưa có cơ chế hỗ trợ 30% mức đóng BHYT còn lại cho nhóm đối tượng này. Do đó hiện vẫn còn khoảng 50% người thuộc hộ gia đình cận nghèo chưa tham gia BHYT. Người lao động trong các doanh nghiệp cũng là đối tượng ít tham gia BHYT. Bởi tình trạng nợ đóng, trốn đóng BHYT tại các doanh nghiệp vẫn diễn ra khá phổ biến và kéo dài qua nhiều năm. Theo thống kê có khoảng 49% doanh nghiệp còn nợ đóng, trốn đóng BHYT. Thêm nhóm đối tượng khó vận động tham gia BHYT nữa là người thuộc hộ gia đình nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình và nhóm học sinh, sinh viên (HSSV).
PV: BHYT đối với HSSV là bắt buộc, tại sao lại khó vận động nhóm đối tượng này tham gia BHYT thưa ông?
TS. Lê Văn Khảm: Đối với HS tiểu học và phổ thông thì tỷ lệ tham gia BHYT tương đối cao – trên 90%. Nhưng với SV các trường ĐH, CĐ và dạy nghề thì chưa tích cực tham gia BHYT. Hiện vẫn còn 25% HSSV chưa tham gia BHYT, trong đó chủ yếu là SV từ năm thứ 2 trở đi. Không như đối tượng HS các trường tiểu học, phổ thông do phụ huynh đóng, SV các trường ĐH, CĐ, trường nghề được phụ huynh đưa tiền để đóng. Trong khi đó các em có rất nhiều việc cần đến tiền nên phần lớn là không đóng BHYT. Mặt khác các em cũng chưa thấy hết được ý nghĩa, sự cần thiết của việc tham gia BHYT.
|
Người dân không tham gia BHYT có thể gặp khó khăn về kinh tế khi đi khám chữa bệnh |
Để tăng tỷ lệ HSSV tham gia BHYT đạt 100% vào cuối năm nay, Bộ GD-ĐT chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế, BHXH Việt Nam và các bộ, ngành xây dựng chỉ tiêu, kế hoạch phát triển BHYT tại mỗi cơ sở GD-ĐT. Đồng thời, đề xuất nâng mức cho vay ưu đãi và thực hiện các giải pháp mở rộng BHYT đối với HSSV. Và khi tất cả HSSV tham gia BHYT thì tỷ lệ dân số tham gia BHYT sẽ tăng đáng kể, bởi hiện nay tổng số HSSV là 20 triệu…
Theo thống kê thì vẫn còn 49% doanh nghiệp nợ, trốn đóng BHYT cho người lao động. Lẽ nào BHXH không có biện pháp hữu hiệu để giải quyết dứt điểm tình trạng này?
TS. Phạm Lương Sơn – Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT, BHYT Việt Nam: Hiện nay mức chế tài đối với các doanh nghiệp nợ và trốn đóng BHYT cho người lao động là chưa đủ mạnh. Đi kiểm tra thực tế, nhiều chủ doanh nghiệp thừa nhận nếu nợ được BHYT thì đây là một cách huy động vốn tốt nhất. Mức tiền phạt (phạt hành chính) mà doanh nghiệp phải đóng thấp hơn so với lãi suất ngân hàng mà họ đi vay, vì vậy họ chấp nhận bị phạt. Trong khi đó ở các nước châu Âu, nếu chủ doanh nghiệp nợ hoặc trốn đóng BHYT sẽ phải đi tù.
Tiến tới BHYT toàn dân, sắp tới những doanh nghiệp nợ, trốn đóng BHYT sẽ bị chế tài mạnh hơn. Thậm chí có thể bị xử theo Luật Hình sự (hiện đang bàn thảo về vấn đề này)…
Ngoài chế tài, còn cách nào để vận động người dân tích cực tham gia BHYT nữa không, thưa ông?
TS. Phạm Lương Sơn: BHYT không chỉ là chính sách pháp luật mà trên hết là một chính sách an sinh xã hội rất nhân văn, nhân đạo. BHYT là một cơ chế tài chính giúp người dân tránh được nguy cơ, rủi ro trong khám chữa bệnh. Giá dịch vụ y tế đang trong quá trình tiến tới tính đúng tính đủ, nếu người dân không tham gia BHYT thì khi đi khám chữa bệnh sẽ phải trả một mức phí rất cao. Với những trường hợp bệnh nặng phải điều trị lâu dài có thể kinh tế gia đình từ khá giả trở thành nghèo…
Bên cạnh đó, về phía BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách, đơn giản thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ, tạo thuận lợi cho người dân tham gia BHYT. Đối với các cơ sở y tế, tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh BHYT, cải cách thủ tục hành chính, cải tiến quy trình thanh toán khám chữa bệnh BHYT, quản lý và sử dụng quỹ BHYT có hiệu quả…
Hòa Triều (thực hiện)
Bình luận (0)