Gặp tác giả bức tranh 1,28 tỷ đồng

Họa sĩ Bùi Lệ Trang

Một ngày cuối tháng 7, chúng tôi gặp họa sĩ Bùi Lệ Trang, tác giả bức tranh dậy sóng Gạc Ma – Vòng tròn bất tử thắng đấu giá 1 tỷ 280 triệu đồng.

Anh cũng vừa tiễn người thân, đồng đội của những chiến sĩ hải quân hy sinh trong trận Gạc Ma ngày 14-4-1988 trở lại quê nhà sau những ngày tham dự buổi đấu giá tranh và cầu siêu tại chùa Vĩnh Nghiêm.

Bán tranh tự họa lo cái ăn

Chuyến xe cuộc đời đã đưa họa sĩ Bùi Lệ Trang (tên thật Bùi Chí Linh, sinh 1973 tại huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên) lang bạt đến đất Sài Gòn, đó là một ngày đầu năm 1993. Anh kể: “Đặt chân lên đất khách, vừa làm kiếm cơm vừa học nghề vẽ quảng cáo, làm bảng hiệu, hộp đèn. Nhờ có năng khiếu, sau này nghề vẽ quảng cáo không còn chuộng nữa, mình chuyển sang vẽ tranh. Tuy nhiên, mới bước vô nghề gặp nhiều trở ngại, để có cái ăn thỉnh thoảng ai thuê thì đi vẽ trang trí nhà hàng, quán cà phê”.

Thuở ấy, Bùi Lệ Trang sống lang bạt, không có chỗ trọ ổn định. Vẽ nhiều năm nhưng cái tên Bùi Lệ Trang vẫn chưa được biết đến. Tranh của anh vẽ bán ở một cửa hiệu lâu năm trên đường Nguyễn Huệ, Q.1, TP.HCM. Anh chia sẻ: “Dạo này tranh bán chậm, người bán gặp khó, người vẽ cũng vất vả kế sinh nhai. Giá mỗi bức tranh bán cho cửa hiệu được tính theo mét, bán được thì cửa hiệu lấy nhiều, bán chậm, mỗi tháng chỉ lấy từ 1-2m, lúc đó phải nhờ bạn bè chia sẻ công việc mới đủ tiền trang trải. Mình làm qua trung gian, tiền công đủ trang trải tiền trọ, tiền cơm là mừng”.

Lập gia đình, đó cũng là thời điểm anh phải đi thuê một căn phòng trọ, chấm dứt những ngày đêm gửi thân mình ở đâu đó. Những tưởng hạnh phúc đong đầy với chàng họa sĩ trẻ nhưng khi con gái duy nhất Bùi Nam Trân lên lớp 3 thì hạnh phúc gia đình anh tan vỡ, Trân quyết định theo cha. Năm học mới 2015-2016, Nam Trân sẽ bước vào lớp 9, Trường THCS Hai Bà Trưng, huyện Nhà Bè. Thừa hưởng gen di truyền từ ba, Trân có khiếu hội họa và học đàn rất nhanh. Bùi Lệ Trang cho biết, phòng trọ hai ba con anh đang ở với giá 2,5 triệu đồng/ tháng là “hoành tráng” nhất từ đó đến giờ. Để có được chỗ đặt giá vẽ, chỗ ngủ, học hành tạm cho con gái mà thuê ở trung tâm thì không dễ với thu nhập thấp, lại bấp bênh, vì thế phải về ngoại thành.

Bức tranh Gạc Ma – Vòng tròn bất tử. Ảnh: I.T

Bùi Lệ Trang là tên người bạn gái anh quen từ những ngày đầu vô Sài Gòn. Lần anh cầm cuốn sổ của Lệ Trang đi học nhạc, thầy thấy tên ghi trong cuốn sổ ấy nên gọi anh là Bùi Lệ Trang. Thời gian này, nhiều tranh của anh cũng được ký với tên này. Cái tên Bùi Lệ Trang cũng “gây tranh cãi” trong bạn bè, đồng nghiệp một thời gian dài. Trong khi người chơi tranh và người bán đã bắt đầu chú ý Bùi Lệ Trang thì anh đổi lại tên Bùi Chí Linh. Lúc này cửa hàng mới “lên tiếng” và buộc anh phải giữ lại cái tên của người bạn gái kia.

Bức tranh 1 tỷ 280 triệu đồng

Thắng đấu giá tranh Gạc Ma – Vòng tròn bất tử của Bùi Lệ Trang là ông Lê Viết Hải, Chủ tịch HĐQT Công ty Xây dựng Hòa Bình. Bức tranh 1,28 tỷ đồng được chủ nhân tặng Bảo tàng Lịch sử Quân đội Việt Nam. Biết hoàn cảnh khó khăn của Bùi Lệ Trang, bà Nguyễn Thị Kim Dung, Giám đốc chi nhánh Bảo hiểm AAA Nghệ An trao tặng họa sĩ mức bảo hiểm nhân thọ trị giá 500 triệu đồng và hiện đang hoàn tất mọi thủ tục.

Anh nói: “Tôi có người bạn là em của ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc Công ty sách First New – Trí Việt. Lần đến nhà ông Phước chơi, sau khi hỏi chuyện, ông Phước nói đang thực hiện cuốn sách Gạc Ma – Vòng tròn bất tử (Thiếu tướng Lê Mã Lương chủ biên) và có nhã ý mời tôi tham gia vẽ tranh bìa”.

Với Bùi Lệ Trang, đây thật sự là một đề tài gai góc. Về nhà anh lên mạng nghiền ngẫm hình ảnh, video về câu chuyện, con người, sự kiện liên quan đến trận Gạc Ma. Càng xem càng xúc động, tình yêu nước trong anh càng đậm sâu. Có ý tưởng, anh gác lại tất cả, trong đó có những đơn đặt hàng đang nuôi cơm hai ba con để bắt tay thực hiện. Ý tưởng đấu giá bức tranh tặng 64 gia đình chiến sĩ Gạc Ma ra đời chỉ sau khi bức tranh hoàn thành.

Anh chia sẻ: “Những đêm trước khi diễn ra buổi công bố kết quả đấu giá tranh Gạc Ma – Vòng tròn bất tử”, tôi không ngủ được vì quá vui sướng. Vui vì giá tranh mỗi lúc được nâng cao mà bản thân không dám nghĩ tới. Tôi chỉ biết vẽ bằng trái tim, tấm lòng mình dành cho những người đã anh dũng nằm xuống”.

Bài, ảnh: Trần Tuy An

Bức đầu tiên vẽ về đề tài chiến tranh

Bức tranh Gạc Ma – Vòng tròn bất tử là bức đầu tiên Bùi Lệ Trang vẽ về đề tài chiến tranh. Anh bảo, mỗi gia đình liệt sĩ Gạc Ma được nhận khoảng 20 triệu đồng từ tiền đấu giá tranh 1,28 tỷ đồng là không nhiều nhưng tôi rất đỗi hạnh phúc vì đã góp phần làm được một việc nhỏ mà có ý nghĩa lớn.