Dự thảo chương trình (CT) tổng thể giáo dục phổ thông (GDPT) sau 2015 vừa được Bộ GD-ĐT đưa ra lấy ý kiến dư luận. Các chuyên gia giáo dục rất đồng tình và ủng hộ bản dự thảo lần này vì cho rằng hợp với xu hướng phát triển của thế giới.
Một chút băn khoăn về tích hợp
Khi nói đến CT tổng thể GDPT là nói đến những phẩm chất, năng lực mà học sinh cần đạt được, các bộ môn phải học, thời lượng cho các bộ môn, nội dung các bộ môn. Từ đó mới có CT chi tiết các môn học. Sau đó mới có các đề án phục vụ cho CT tổng thể như đào tạo mới giáo viên, đào tạo lại giáo viên đã ra trường, trang thiết bị dạy học như thế nào…
CT tổng thể này chỉ mới nêu được những cái mong muốn mà chúng ta cần đạt được. Nhưng còn đạt được hay không, đạt được ở mức độ nào thì phải có các đề án tiếp theo. Tuy nhiên, có thể khẳng định CT đã đạt được một số nội dung. Trong CT hiện hành, học sinh học nặng, thuần túy tri thức, không chú ý đến kỹ năng sống. CT mới có đề cập đến việc thay đổi lại cách học, thay đổi lại phẩm chất năng lực học sinh cần đạt được, chú trọng hơn việc giảm kiến thức hàn lâm. Cụ thể, ngoài môn giáo dục công dân, còn đưa thêm trải nghiệm thực tế và sáng tạo với số tiết không ít, 4 tiết/tuần cho tất cả các lớp học từ lớp 1 đến cuối lớp 12. Mục đích là đưa học sinh đi vào cuộc sống đời thường, thông qua đó giáo dục các phẩm chất tốt cho học sinh, để gắn học sinh với đời sống xã hội. Đó là một định hướng tốt. Từ đó không bắt học sinh học nhiều quá. Ở THCS, lời giải cho bài toán đó là liên môn. Còn ở THPT, hướng tới phát triển năng lực của từng cá nhân thì phân hóa để đáp ứng được khả năng sở trường của mỗi cá nhân và đáp ứng năng lực của họ.
Do đó, có những môn bắt buộc và tự chọn và tự chọn 1, tự chọn 2, tự chọn 3. Tôi đánh giá như thế là được và đã khắc phục được thiếu sót từ trước đến nay.
Tuy nhiên, tôi cũng có băn khoăn một chút về dạy tích hợp. CT hiện hành có 3 giáo viên dạy 3 môn với 3 cuốn sách giáo khoa. Vậy CT mới tích hợp có phải còn một cuốn sách, còn một giáo viên dạy? Như thế không phải là tích hợp. Băn khoăn nữa của tôi là quan hệ giữa CT mới với mô hình trường học mới mà Bộ GD-ĐT đang tiến hành là như thế nào?
 |
| PGS. Văn Như Cương – Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường THPT DL Lương Thế Vinh |
CT mới đã tiếp cận được với thế giới
Hiện tại, Bộ GD-ĐT mới công bố CT tổng thể, chưa có CT cụ thể từng môn nên chưa nói được nhiều. Nhưng tôi thấy CT tổng thể đợt này có nhiều tiến bộ, hợp lý, khoa học và đã tiếp cận được với thế giới.
CT hiện hành chúng ta đồng nhất hóa học sinh, ai cũng phải học tất cả bằng đó môn ở cấp THPT, như thế là lạc hậu và ôm đồm. Với CT mới, ở bậc THPT, học sinh được học theo sở thích, sở trường của mình. Những em thích khoa học xã hội có thể chọn ngoại ngữ, sử, địa. Những em thích công nghệ thông tin có thể chọn tin học. Những em thích khoa học tự nhiên có thể lựa chọn toán, vật lý, hóa học. Như vậy, định hướng được khả năng của người học và rất phù hợp với xu thế chung của thời đại.
 |
| TS. Nguyễn Tùng Lâm – Chủ tịch Hội Tâm lý học đường Hà Nội, Hiệu trưởng Trường THPT DL Đinh Tiên Hoàng |
Thế giới đã làm
CT này chúng ta phải làm vì thế giới đã làm cách đây nhiều năm. Nhưng để đạt được điều như CT đề ra phải từ từ, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, chỉnh sửa đồng thời nâng cao trình độ của giáo viên. Xu hướng của khoa học là một khoa học tích hợp rất nhiều khoa học khác. Nên giáo dục cũng phải như thế. Ở THCS, việc dạy tích hợp không gây khó khăn cho giáo viên. Tuy nhiên, quá trình đào tạo một con người không phải ngày một ngày hai được. Khi đưa ra chính sách, CT, giáo viên phải đọc. CT mới có cái hay là không chỉ giáo viên phải đọc mà cả phụ huynh quan tâm đến giáo dục cũng phải đọc. Hạn chế hiện nay là giáo viên của chúng ta ít đọc sách. Tôi không dám đặt ý nghĩ chủ quan của mình nhưng tôi nghĩ quyết tâm là làm được. Ở cấp THPT dạy phân hóa là phù hợp với mục tiêu của giáo dục hiện nay. CT mới đã sắp xếp lại một cách hiệu quả, khoa học hơn các môn học.
 |
| GS. Nguyễn Vũ Lương – Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội |
Các trường sư phạm phải vào cuộc
Xưa nay giáo viên chỉ dạy đơn lẻ, do vậy kiến thức đơn lẻ. CT đổi mới, các trường sư phạm phải dạy tích hợp, kiến thức phải liên thông, liên kết với nhau. Làm sao để người giáo viên có kiến thức rộng, tự định vị được những kiến thức để truyền cho học sinh? Cách đây 1 năm các trường sư phạm cũng đã bắt đầu triển khai, đã có những ý tưởng ban đầu, trong đó ý tưởng giáo viên phải được đào tạo trên nền tri thức rộng hơn.
 |
| GS. Đinh Quang Báo – nguyên Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội, Thường trực Ban Đổi mới chương trình) |
Nghiêm Huê (thực hiện)
Bình luận (0)