Nguyên liệu trà sữa “nhiều không”

Trái cây hương liệu đựng trong can nhựa không có nhãn mác bán tại chợ Kim Biên

Trà sữa là một trong những loại thức uống khoái khẩu của học sinh, sinh viên. Thức uống này được một số người bán pha chế từ các loại nguyên liệu, phụ phẩm chứa đầy chất độc hại.

Mua nguyên liệu trà sữa “nhiều không” (không nguồn gốc, nhãn mác, không hạn sử dụng…) dễ như mua rau, thậm chí người mua chẳng cần ra chợ, chỉ cần gọi điện thoại và nửa giờ sau sẽ được giao tận nhà.

Ma trận nguyên liệu trôi nổi

Để có một ly trà sữa thơm ngon “hút hồn” giới trẻ, người bán sử dụng rất nhiều nguyên liệu không rõ nguồn gốc xuất xứ được bày bán nhan nhản ở “thủ phủ hóa chất” – chợ Kim Biên (TP.HCM). Riêng vị trái cây dạng nước hương liệu đựng trong can có giá từ vài chục ngàn đến vài trăm ngàn/ lít, rẻ nhất phải kể đến là hương liệu vải, ổi, nhãn, sơri…

Nguyên liệu pha chế trà sữa trân châu thông thường gồm: Hồng trà, hạt trân châu; sữa đặc; trái cây các loại, thạch rau câu… nhưng không ít người đã biến tấu thức uống này “lạ” hơn với nhiều phụ phẩm khác theo sở thích của người uống. Theo tìm hiểu của phóng viên, trong số các loại nguyên liệu làm trà sữa hiện nay, vị trái cây (hương liệu) với nhiều mùi hương khác nhau được bán theo lít, theo can, hoặc hủ nhựa lớn, nhỏ tùy vào nhu cầu sử dụng của người mua. Chợ Kim Biên từ lâu được mệnh danh là “thủ phủ hóa chất”, không chỉ bán hóa chất sử dụng trong công nghiệp mà còn có các loại nguyên liệu, hương liệu hạn chế (hoặc cấm sử dụng) trong chế biến thực phẩm. Các loại bột sữa, bột trà, phụ phẩm… không nhãn mác, không hạn sử dụng với giá rẻ không ngờ.

Trong vai người đi mua nguyên liệu về bán trà sữa, chúng tôi được người bán tư vấn khá kỹ về loại nguyên liệu, cách pha chế sao cho thu lãi cao nhất. Cầm túi bột sữa và bao bột trà trên tay, bà chủ cửa hàng trên đường Vạn Tượng (Q.5) liến thoắng: “Thứ này không chỉ trẻ con mà người lớn bây giờ cũng thích lắm bởi vị ngọt thanh, mùi thơm khó cưỡng. Mua về cứ theo công thức mà pha chế, một vốn bốn lời”. Hỏi giá thì được thông tin: Chỉ 20.000 đồng/ bịch nửa ký, rẻ như cho, mua nhiều được giảm giá nhiều, mua 30kg trở lên sẽ được giao tận nhà miễn phí”. Viện lý do nguyên liệu không nhãn mác để thoái thác, giọng bà chủ đinh chắc: “Cậu tìm khắp chợ này cũng không ra hàng có nguồn gốc xuất xứ. Nếu có cũng chỉ là mấy dòng chữ Trung Quốc trên bao bì”.

Trà sữa vỉa hè được pha chế từ nguyên liệu cực rẻ. (Trong ảnh, trà sữa bán trước Trường THCS Trần Bội Cơ, Q.5)

Bà Trần Thị Mỹ (bán trà sữa trên đường Nguyễn Khoái (Q.4) thừa nhận, trước đây bà dùng trà túi lọc, sữa đặc để pha chế trà sữa nhưng gần đây bà mua trà bột, bột sữa ở Kim Biên cho… tiện. Bà Mỹ cũng cho biết mua nguyên liệu về pha chế ngon hơn, bán có lời nhiều hơn và một trong những lý do phải thay đổi là “vì bọn trẻ thích cái vị ấy”.

Nguy cơ tổn thương chức năng gan, thận

Kỹ sư hóa thực phẩm Phạm Bích Liên (TP.Biên Hòa, Đồng Nai) cho biết, hầu hết hương liệu làm trà sữa hiện nay là hương liệu thực phẩm có xuất xứ không rõ ràng. Khi pha chế, người bán lại sử dụng kết hợp các loại phụ gia chứa nhiều chất độc hại hạn chế (hoặc cấm sử dụng) trong thực phẩm như chì, thạch tín và thủy ngân. Nguy hiểm hơn, hiện không ít điểm bán trà sữa sử dụng tinh trà được pha chế từ các chất tổng hợp chứ không phải từ nguồn gốc trà tự nhiên. Nguyên liệu dùng làm trà sữa sử dụng chất bảo quản, phẩm màu độc hại với liều lượng cao, người dùng thường xuyên có nguy cơ tổn thương chức năng của gan và thận. Thói quen dùng trà pha sữa là thói quen xấu, sự kết hợp này sẽ làm triệt tiêu công dụng của nhau. Các nhà khoa học đã có nghiên cứu và kết luận, trà đẩy nhanh quá trình đào thải canxi (trong sữa) trước khi cơ thể hấp thu. Và ngược lại, protein casein có trong sữa sẽ làm suy giảm các hợp chất có tác dụng bảo vệ tim mạch có trong trà.

Bài, ảnh: Trần Anh

Bác sĩ Nguyễn Bảo Trúc Quỳnh, Khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện An Bình cảnh báo, trong các vụ ngộ độc thực phẩm, có nhiều vụ liên quan đến việc sử dụng các loại thức uống không đảm bảo vệ sinh, trà sữa là một ví dụ. Theo bác sĩ Quỳnh, thực chất uống trà sữa không có lợi gì cho sức khỏe mà ngược lại còn “rước” bệnh do nguồn nguyên liệu không đảm bảo vệ sinh, chứa nhiều chất độc hại.