Sáng 6-11, các đại biểu Quốc hội đã thảo luận về Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (GDĐH).
Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân góp ý dự thảo luật tại hội trường. Ảnh: S.G
Trước đó các đại biểu Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình báo cáo về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật này.
Riêng đối với nội dung về tự chủ ĐH, dự thảo luật đã được chỉnh lý theo hướng giải thích rõ khái niệm tự chủ; quy định điều kiện, yêu cầu để được tự chủ; cụ thể hóa các nội dung tự chủ về chuyên môn, tổ chức, nhân sự, tài chính và tài sản; chi tiết hóa nội dung về trách nhiệm giải trình và yêu cầu đặt ra đối với cơ sở GDĐH khi thực hiện tự chủ; quy định rõ khái niệm trách nhiệm giải trình và các nội dung về chất lượng, học phí, kết quả kiểm toán mà nhà trường phải thực hiện công khai, minh bạch với người học, xã hội, cơ quan quản lý và các bên có lợi ích liên quan.
Ông Bình khẳng định, đẩy mạnh tự chủ ĐH là nội dung quan trọng và là mục tiêu chính của việc sửa đổi luật lần này. Cùng với việc giao quyền tự chủ cho cơ sở GDĐH thì trách nhiệm quản lý Nhà nước có nhiều thay đổi, chuyển từ quản lý sang tạo hành lang pháp lý, giám sát; do đó, việc củng cố vai trò, vị thế và quyền lực của thiết chế hội đồng trường trong trường ĐH là cần thiết. Dự thảo luật đã bổ sung quy định chuyển một số thẩm quyền trước đây do cơ quan chủ quản và hiệu trưởng quyết định sang cơ chế hội đồng trường quyết định; chuyển từ chế độ thủ trưởng sang chế độ quyết nghị của tập thể, theo đó, thực hiện quyền tự chủ thuộc về hội đồng trường; Hiệu trưởng thực hiện nhiệm vụ điều hành, quản lý nhà trường theo quy định của pháp luật, quy chế tổ chức và hoạt động của nhà trường. Điều này phù hợp với xu thế chung của GDĐH trên thế giới. Tuy vậy, trong bối cảnh thực tế tổ chức, quản lý của các trường ĐH Việt Nam hiện nay, đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội để việc hướng dẫn, chỉ đạo triển khai thực hiện bảo đảm hài hòa mối quan hệ quản trị của hội đồng trường với vai trò thực thi, điều hành của hiệu trưởng linh hoạt, hiệu quả.
| Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân, cho rằng, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật GDĐH là cơ sở để có một nền GD hiệu quả hơn, đáp ứng yêu cầu của đất nước và nhân dân. Tuy nhiên có một vấn đề cần viết rõ hơn trong luật mà trong quá trình vận hành thực tiễn những người làm GD thấy rất rõ… |
Thảo luận về vấn đề tự chủ ĐH, đại biểu Quốc hội, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, dự thảo nêu cơ sở GDĐH chịu trách nhiệm giải trình theo quy định, quy định này đúng nhưng chưa đủ. Phải nêu rõ là chịu trách nhiệm trước chủ sở hữu, trước người học, trước xã hội và các cá nhân, cơ quan tổ chức liên quan. Tức là phải rõ trách nhiệm giải trình trước ai, lúc đó mới có cơ chế giám sát từ trong ra ngoài.
Cũng nội dung này, đại biểu Đặng Thị Phương Thảo (Nam Định) nói, việc giao quyền tự chủ cho các cơ sở ĐH rất quan trọng, giúp phát triển các cơ sở ĐH theo hướng sáng tạo, tạo cạnh tranh, huy động sự đóng góp xã hội, hạn chế tình trạng dựa dẫm vào Nhà nước.
Tuy nhiên, “Việc tự chủ sẽ dẫn tới chỉ tiêu đào tạo, các loại hình đào tạo do các trường tự quyết định, tín hiệu tích cực là các ngành đào tạo sẽ gắn với thị trường lao động. Nhưng trong thời gian bắt đầu thực hiện tự chủ, một số trường sẽ lúng túng khi thiếu vắng vai trò điều tiết của Nhà nước, thiếu sự kết nối giữa các trường, nhiều ngành nghề đào tạo không cân đối, dẫn tới lệch pha cung cầu trong lao động”, đại biểu Thảo lo lắng; đồng thời nêu dẫn chứng cả nước hiện có khoảng 200.000 sinh viên đào tạo ra chưa có việc làm, trong đó khoảng 126.000 có trình độ ĐH, 70.800 có trình độ CĐ. Nên trong thời gian đầu tự chủ có thể dẫn tới thừa lao động tại một số ngành, nhưng một số ngành khác lại thiếu lao động.
Tiếp thu ý kiến đóng góp của các đại biểu Quốc hội, ông Bình cho biết, việc sửa đổi luật xoay quanh 4 nguyên tắc phù hợp quy định quốc tế: tăng tự chủ, tạo sự cạnh tranh trong hệ thống GDĐH và không làm xáo trộn hệ thống. Đối với việc tự chủ của các ĐH chỉ được thực hiện khi đủ điều kiện, và phải có kiểm định rõ ràng của cơ quan chức năng. Về quy định trao quyền tự chủ, cơ quan soạn thảo sẽ lưu ý vấn đề chủ sở hữu đối với các trường.
Nhóm PV
Bình luận (0)