Mô hình Giám đốc bóng đá ở M.U: Bình mới rượu cũ?

Cuối cùng thì Man Utd cũng đã đặt dấu chấm hết cho một quá trình đã bắt đầu từ mùa hè 2018. Những tiếng kêu gọi yêu cầu bổ nhiệm vị trí giám đốc bóng đá ở đội chủ sân Old Trafford đã được đáp lại. Nhưng cách Man Utd vận hành có thực sự thay đổi?

Thay vì lựa chọn một trong số rất nhiều những tên tuổi đã thành danh ở vai trò này, Quỷ đỏ thành Manchester đã lựa chọn 2 nhân vật ngay trong chính bộ máy của họ để lắp đầy các vị trí.

John Murtough và Darren Fletcher ra mắt vai trò mới ở M.U

Darren Fletcher được bổ nhiệm làm giám đốc kỹ thuật đầu tiên của Man Utd. Trong khi John Murtough được bổ nhiệm giữ chức giám đốc bóng đá, trở thành người điều hành cao nhất ở trung tâm Carrington.

Ed Woodward vẫn sẽ giám sát và lãnh đạo toàn bộ máy, dưới một người và trên vạn người khi báo cáo trực tiếp cho ông chủ Joel Glazer. Dẫu vậy, bộ máy dưới quyền ông được thay đổi, đặc biệt là hướng tới việc minh bạch hóa và trơn tru hóa trong khâu tuyển trạch – chuyển nhượng.

Thời gian sẽ trả lời cho những quyết định quan trọng này của Man Utd. Nhưng trước tiên, sẽ có những câu hỏi cần được làm rõ.

Chính xác thì đã gần 3 năm trôi qua kể từ lần đầu tiên Quỷ đỏ đánh tiếng tìm kiếm một vị giám đốc bóng đá. Rất nhiều thứ đã chuyển dịch trong suốt 3 năm qua.

Jose Mourinho từng là người không ủng hộ mong muốn thay đổi của CLB khi ấy. HLV người Bồ muốn toàn quyền kiểm soát. Theo thời gian, khi tầm ảnh hưởng của Ole Gunnar Solskjaer ở cương vị HLV trưởng đội bóng ngày càng lớn, Man Utd đi đến kết luận rằng việc cài cắm một nhân vật mới có quyền lực hơn vào cả hệ thống có thể dẫn tới những hệ lụy không mong muốn.

Thế là hồi tháng 5 năm ngoái, những nguồn tin nội bộ Man Utd cho hay, CLB thay đổi cách tiếp cận. Họ chuyển sang tìm kiếm một người có thể giúp Woodward nhẹ gánh trong khâu chuyển nhượng, trong khi vẫn có thể đảm đương được các phận sự ở trung tâm Carrington và đặc biệt là không làm xáo trộn mọi thứ, nhất là những đặc tính vốn tồn tại bấy lâu nay ở CLB.

Nhiều phương án thuê ngoài được cân nhắc và xem xét kỹ lưỡng. Nhiều người trong số đó là những tên tuổi của làng quản lý bóng đá và được truyền thông nhắc tới. Thậm chí, có lúc ban lãnh đạo Man Utd còn để ý tới các phương án thuộc mảng cá cược. Nhưng cuối cùng, Woodward cùng với Joel Glazer, quyết định phương án cụ thể phù hợp nhất với Man Utd chính là ngay trong lòng CLB.

Woodward vẫn là người quyết định cuối cùng

Quyết định lựa chọn Murtough và Fletcher đã được thông qua vào tháng 01 năm nay và được thông báo chính thức hồi đầu tuần lễ này. Điều đáng nói là toàn bộ quá trình lựa chọn và thay đổi nhân sự này được giữ kín cho đến trước khi thông báo được đưa ra.

Chân dung John Murtough

Được mang về đội chủ sân Old Trafford bởi David Moyes vào tháng 11 năm 2013, Murtough đã từ từ thăng tiến trong những năm qua và xây dựng được sự tin tưởng trong mắt Woodward.

Ngay khi đến Man Utd, Murtough nhận ra rằng Woodward – thời điểm đó mới bắt đầu giữ chức giám đốc điều hành – cần có sự hỗ trợ. Murtough chịu trách nhiệm viết các bản báo cáo phác họa toàn bộ những sự thay đổi của CLB sau khi Sir Alex Ferguson về hưu.

Murtough được mô tả là một chuyên gia “thu xếp” bởi sự am tường toàn bộ hệ thống của CLB và vào năm 2016, ông được thăng tiến giữ chức trưởng bộ phận bóng đá của Quỷ đỏ, kiêm luôn cả giám sát hệ thống học viện.

Murtough đơn giản là có niềm say mê đặc biệt khi chứng kiến sự trưởng thành của những tài năng trẻ. Ông từng giữ chức trưởng bộ phận chất lượng cao của Premier League. Trong vai trò này ở giải Ngoại hạng Anh, ông là người đứng sau dự án “Elite Player Performance Plan”, một chiến lược dài hơi hướng đến việc phát triển ngày càng nhiều cầu thủ cây nhà lá vườn chất lượng khắp đất nước. Thời gian này, ông được các đồng nghiệp đánh giá là người hào phóng dành thời gian cho các HLV trạc tuổi và rất chân thành trong đối thoại.

Murtough được cho là đóng vai trò trong vụ chuyển nhượng tài năng Hannibal Mejbri 16 tuổi với giá 9,3 triệu bảng Anh từ Monaco sang Man Utd vào năm 2019. Ông thường xuyên bắt tàu đến Paris để nói chuyện với gia đình cầu thủ này và tìm cách thuyết phục họ.

Mặc dù giai đoạn tiền mùa giải 2019 có lịch khá dày, Murtough vẫn tranh thủ thời gian bay tới Tromso, một nơi thuộc Na Uy, ở vùng bắc cực, chỉ để trinh sát một tài năng trẻ. Thế là mùa hè vừa qua, Isak Hansen-Aaroen gia nhập học viện Man Utd.

Hệ thống phân cấp của M.U

Mức độ cống hiến của Murtough dành cho đội bóng đá nữ cũng y như thế. Đây cũng là mảng bộ phận chịu trách nhiệm của ông. Ông từng có chuyến đi tới Boreham Wood để theo dõi một trận đấu diễn ra vào buổi tối giữa đội nữ Man Utd và Arsenal, sau đó trở lại miền bắc nước Anh trên chuyến xe chở các cầu thủ ngay trong ngày. Ngay hôm sau, Murtough lại trở về London để có mặt trong một trận đấu của đội bóng đá nam Man Utd.

Murtough còn là người giám sát toàn bộ quá trình nâng cấp và mở rộng bộ phận tuyển trạch của Man Utd. Ông đã bổ nhiệm Steve Brown làm trưởng nhóm trinh sát, góp phần tạo ra một hệ thống trinh sát – tuyển trạch được cho là đang vận hành trơn tru của CLB.

Mặc dù đã gắn bó 23 năm với ngành công nghiệp bóng đá, song Murtough có vẻ như không đánh mất những mối bận tâm và niềm say mê nhỏ nhặt. Vào những ngày cuối tuần, ông tranh thủ kiểm tra tình hình của những bản hợp đồng mà Man Utd cho các CLB khác hỏi mượn. Murtough từng thường xuyên có mặt ở sân Villa Park trong suốt mùa giải thi đấu ở Aston Villa của Axel Tuanzebe. Khi Telles đến Manchester vào năm ngoái, Murtough muốn tự mình có mặt ở sân bay để đảm bảo mọi thứ diễn ra trơn tru. Do đó, ông đã lái xe chở Telles từ sân bay tới Carrington trước khi buổi ký kết hợp đồng diễn ra.

Vậy nên, tài xế lái xe có thể được thêm vào bảng sơ yếu lý lịch của John Murtough, một người từng lấy bằng cử nhân khoa học thể thao và bằng thạc sĩ tâm lý học thể thao tại Đại học Liverpool John Moores.

Darren Fletcher – nhà nghiên cứu bóng đá

Khi Man Utd chạm trán Liverpool ở Anfield hồi tháng 01 năm nay, Fletcher lần đầu tiên xuất hiện ở khu vực dành cho các giám đốc kể từ sau khi gia nhập đội ngũ ban huấn luyện Solskjaer. Anh ngay lập tức thu hút sự chú ý khi tất cả tìm cách xúm lại. Trong suốt 15 phút, anh say sưa kể những câu chuyện và đưa ra góc nhìn của mình không khác gì một chuyên gia đang trình bày trên sóng truyền hình.

Thực tế thì từ mùa giải trước, Fletcher đã thường xuyên có mặt ở khu vực này tại sân Old Trafford. Nhưng phải đến khi gia nhập ban huấn luyện của Solskjaer, Woodward mới nhận ra giá trị mà anh có thể mang lại.

Dù được mô tả là người có chỉ số trí tuệ xúc cảm cao, Fletcher lại được nhìn nhận với những đóng góp có thể mang lại cho đội ngũ tuyển trạch, và từ “kỹ thuật” được đưa vào chức danh mới của anh.

Fletcher sẽ kết nối Solskjaer và các bộ phận khác

Sự trở lại của Fletcher nhận được sự đánh giá cao từ Solskjaer. “Cậu ấy có DNA mà chúng tôi cần. Cậu ấy từng là người của Man Utd, nhưng cũng đã từng ở thế giới bên ngoài, qua những CLB khác nhau. Darren vì thế có đôi mắt am tường về bóng đá và đã theo dõi sát sao quá trình phát triển của những cầu thủ trẻ. Do đó, tôi nghĩ chúng ta có thể kết hợp hai khía cạnh này lại với nhau và tạo ra thêm tầm ảnh hưởng cho một khía cạnh khác, chẳng hạn tuyển trạch, trò chuyện với các cầu thủ và truyền bá tư tưởng về Man Utd ra bên ngoài.”

So với chức năng của giám đốc kỹ thuật truyền thống, những gì Fletcher sẽ làm rất khác, ít nhất là ở ý nghĩa câu từ. Để tiện so sánh, thì đây là những lý giải đến từ giám đốc kỹ thuật Dan Ashworth của CLB Brighton về nhiệm vụ của ông: “Vai trò của tôi là kết nối và điều phối 7 phòng ban khác nhau ở Brighton: đội một, đội nữ, các thương vụ cho mượn, học viện, khâu tuyển trạch, y khoa và chất lượng, tâm lý và hạnh phúc cầu thủ.”

Họ sẽ làm việc với nhau như thế nào?

Qua thử thách mới biết dở hay, và những phần ngon nhất của công thức thì vẫn chưa được tạo thành.

Solskjaer nói về việc “truyền bá tư tưởng”, mà rất có thể chính là đến những đối tượng cầu thủ mà Man Utd mong muốn chiêu mộ. Patrice Evra từng chỉ trích Man Utd đã thất bại trong việc tiếp cận các mục tiêu chuyển nhượng. Thế nên, vai trò của Fletcher là lắp đi lỗ hổng đó. Anh sẽ chịu trách nhiệm báo cáo trực tiếp cho John Murtough.

Thử thách đặt ra cho Murtough là phải cạnh tranh và đánh bại những giám đốc bóng đá (hoặc giám đốc thể thao) hàng đầu của châu Âu trong khâu chiêu mộ cầu thủ. Vì lẽ đó, đã có những câu hỏi tại sao Man Utd không tìm cách mang về những cái tên tầm cỡ như Ralf Rangnick hay Edwin van der Sar, những người đã có kinh nghiệm trong công tác chuyển nhượng.

Murtough đã gặt hái được những thành công qua các thương vụ tài năng trẻ như Mejbri hay Willy Kambwala (thủ quân U17 Pháp, gia nhập Man Utd mùa hè năm ngoái với giá 4 triệu euro). Nhưng dấu ấn mang tính toàn cầu và quy mô của ông sẽ thật sự được thử thách. Dấn thân vào thế giới của những phi vụ đắt đỏ, nơi đầy rẫy những cái tôi, sẽ đòi hỏi nhiều kỹ năng hơn từ Murtough. Bởi giờ đây, ông chính là đầu mối liên lạc trước tiên của hầu hết những người đại diện cầu thủ hay các CLB muốn bán cầu thủ cho Man Utd, cũng như ngược lại. Woodward giờ đây sẽ nhẹ gánh hơn và chiếc điện thoại của vị CEO này sẽ không còn đổ chuông nhiều như trước.

Matt Judge (đi sau Woodward) đã có chức danh rõ ràng ở M.U

Đó cũng là lúc trách nhiệm của Matt Judge trở nên nổi bật hơn. Chức danh giám đốc đàm phán bóng đá vì thế cũng phù hợp với ông ta hơn. Cấp trên trực tiếp của Matt Judge chính là John Murtough.

Vĩ thanh

Nhiệm vụ của Murtough sẽ không chỉ gói gọn trong khâu tuyển trạch – chuyển nhượng, mà còn mở rộng ra những vấn đề bao quát khác của Carrington. Và ông sẽ được hỗ trợ, giúp việc bởi các cá nhân.

Ở các phân mảng khác, Mike Phelan vẫn tiếp tục là nhân vật quan trọng trong nhóm lão làng ở Carrington. Mike sẽ phối hợp với Murtough trong nhiều vấn đề. Mike còn là nhân vận nhận được sự tin tưởng từ Solskjaer và có tiếng nói trong lượng trong khâu chuyển nhượng, khi từng trinh sát Bellingham và Bruno Fernandes.

Trong vai trò trưởng bộ phận phát triển đội một, Nicky Butt là cầu nói quan trọng cho Solskjaer với lứa cầu thủ trẻ ở học viện Man Utd. Anh sẽ đưa ra những lời khuyên dành cho HLV người Na Uy trong việc trao cơ hội cho những tài năng trẻ.

Mô hình Man Utd đang áp dụng sau những vụ bổ nhiệm này có thể xem là một dạng hybrid (lai), thay vì tuân thủ nguyên tắc truyền thống. Vẫn là những con người cũ, quen với bộ máy và cách thức làm việc của CLB, nhưng giờ được tiến cử để giữ những vị trí mới theo xu hướng của thời đại. Và đặc biệt, chức danh giám đốc bóng đá ở Man Utd cũng ngang quyền HLV trưởng, thay vì trên quyền như truyền thống.

Solskjaer và bộ phận truyển trạch của Man Utd vẫn sẽ có tiếng nói riêng, hay quyền phủ quyết riêng trong việc chiêu mộ cầu thủ. Bộ phận tuyển trạch vẫn sẽ dựa trên các dữ liệu và phân tích cầu thủ, sau đó cung cấp cho Ole và cả Murtough. Murtough sẽ chỉ can dự vào nếu như tồn tại sự bất đồng giữa các bên. Có thể xem đây là một cuộc phát triển (evolution) hơn là cách mạng (revolution) ở bộ máy Man Utd.

Le Foot (theo bongdaso)