Đổi tiền lẻ Tết: Ngân hàng khan hiếm, chợ đen bội thu

Lâu nay, người dân thường có nhu cầu đổi tiền mới (nguyên tệp, cùng số seri) để đi lễ chùa, lì xì ngày Tết, mừng tuổi ông bà. Cũng như mọi năm, giờ này nhiều người đã đến ngân hàng hỏi đổi tiền mới nhưng phải về tay không, trong khi dịch vụ đổi tiền chợ đen trên mạng đang rục rịch chào mời với mức phí cao.

Tết năm nay, tiền 5.000 đồng trở xuống đã qua sử dụng sẽ được lưu thông để đáp ứng nhu cầu thanh toán của người dân

Đổi tiền ở ngân hàng: Không biết chờ đến khi nào

Cả tuần nay bà Đỗ Thị Huệ (ngụ Bảo Lộc, Lâm Đồng) ngày nào cũng gọi điện hỏi thăm người em dâu xem đã đổi được tiền mới cho bà chưa, nhưng bà đều nhận được câu trả lời là “chưa biết khi nào có”. Người em dâu bà Huệ hiện là phó giám đốc một chi nhánh của Agribank ở miền Tây. Bà Huệ cho biết những năm trước đây em dâu thường đổi cho bà trên dưới 10 triệu đồng gồm các mệnh giá 1.000, 2.000, 5.000, 10.000, 20.000, 50.000 và 100.000 đồng. Sở dĩ bà Huệ đổi nhiều như vậy là vì con cháu đông, muốn lì xì đầu năm cho con cháu lấy hên bằng các mệnh giá lớn. Còn các mệnh giá nhỏ bà để dành để thối tiền nhằm thu hút khách hàng đến mua quần áo những ngày cận Tết.

Tình trạng này cũng đang diễn ra tại TP.HCM và có lẽ đây là địa bàn nóng hơn các nơi khác về vấn đề đổi tiền mới ngày Tết vì nhu cầu lớn. Người dân thành phố có nhu cầu thì hàng triệu người lao động di cư cũng thi nhau đổi tiền mới để đưa về quê cho gia đình dịp Tết nhưng năm nay thật sự khan hiếm.

Xác nhận tình hình này, chị Nguyễn Thị Sáng, nhân viên Ngân hàng Sacombank cho biết phòng giao dịch nơi chị công tác cũng đã thấy nhiều người đến hỏi đổi tiền mới nhưng đành phải ra về tay không, vì tính đến thời điểm ngày 18-1 vẫn chưa thấy Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp tiền mới mệnh giá nhỏ cho phòng giao dịch. Theo chị Sáng, người dân thường có nhu cầu đổi tiền mệnh giá phổ biến là 10.000 và 20.000, nhưng theo dự đoán thì năm nay các loại tiền mệnh giá nhỏ sẽ khan hiếm hơn mọi năm.

Nói về vấn đề này, một nhân viên Ngân hàng BIDV cho biết những năm về trước tiền mệnh giá nhỏ được phát hành mới rất nhiều nên người dân tha hồ đổi tiền Tết. Tuy nhiên tình trạng khan hiếm diễn ra từ 3 năm nay do NHNN ngưng phát hành mệnh giá nhỏ nhằm giảm tình trạng tồn kho quá nhiều, mệnh giá cũ đưa ra thị trường khó lưu hành. Chính vì vậy mà nhu cầu đổi tiền của người dân cũng bị hạn chế theo.

Đổi tiền qua mạng: Mệnh giá nào cũng có

Trong khi ngân hàng khan hiếm tiền lẻ Tết thì thị trường chợ đen ở trên mạng đang rục rịch vào mùa. Chỉ cần vào trang google và gõ các từ khóa “Đổi tiền lẻ-tiền lì xì Tết 2016” lập tức hàng loạt website xuất hiện với những lời rao rất hấp dẫn “Đổi tiền mới phí chỉ 3%”, “Tiền lì xì độc Tết Bính Thân, Chuyên cung cấp sỉ – lẻ giá tốt”, “Đổi tiền lẻ uy tín – giá rẻ – nguyên seri – mới do Ngân hàng Nhà nước phát hành”, “dịch vụ đổi tiền uy tín-nhanh chóng-an toàn, giao số lượng lớn cho công ty-doanh nghiệp (Trích % cho người giới thiệu)”…

Không chỉ có lời rao hấp dẫn, hầu hết ở các website đều cho thấy khả năng cung cấp được tất cả các mệnh giá hiện có trên thị trường gồm loại 1.000, 2.000, 5.000, 10.000, 20.000, 50.000, 100.000, 200.000 và 500.000 đồng. Về mức giá thì mỗi chỗ mỗi kiểu, nhưng tùy loại tiền, mệnh giá tiền và số lượng mà có sự khác biệt. Có chỗ mức phí chỉ 3%, nhưng lại có nơi từ 3-12%, 10-12%. Cụ thể, phí đổi của loại 1.000-10.000 là 12-16%, loại 20.000 là 8% (dưới 10 triệu) hoặc 7% (10 triệu trở lên), loại 50.000 phí 8% (dưới 10 triệu) hoặc 6% (từ 10 triệu trở lên), loại 100.000 phí 7% (dưới 10 triệu) hoặc 5% (từ 10 triệu trở lên), loại 200.000 phí 4% và loại 500.000 phí 3%. Riêng đồng 2 USD mạ vàng hoặc theo năm sinh có mức phí 15.000 đồng… Điều đáng nói là có nơi tính phí giá cao ngất ngưởng đến 70% với tiền mệnh giá 500 đồng. Cũng chuyên nghiệp như các loại hình dịch vụ khác, đổi tiền Tết trên mạng cũng cam kết giao hàng tận nơi và có khuyến mãi trong trường hợp khách đổi tiền số lượng lớn.

Bài, ảnh: Đinh Vũ

Bảng giá dịch vụ đổi tiền Tết năm nay trên một trang mạng

NHNN sẽ xử lý nghiêm các hoạt động kinh doanh tiền lẻ trái phép

Theo ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc NHNN, dịp Tết Bính Thân năm nay, NHNN chỉ đưa các loại tiền mệnh giá nhỏ từ 5.000 đồng trở xuống (đã qua sử dụng) vào lưu thông như 3 năm trước đây. NHNN cũng yêu cầu các chi nhánh tỉnh, thành phố và các ngân hàng thương mại tiếp tục thực hiện nghiêm việc cung cấp tiền mệnh giá nhỏ đã qua lưu thông để đáp ứng nhu cầu thanh toán của người dân. Theo tính toán của NHNN, việc không phát hành mới tiền lẻ 4 năm qua đã tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước khoảng 1.500 tỉ đồng, bao gồm chi phí in, vận chuyển, đóng gói, phân loại, kiểm đếm… Bên cạnh đó, NHNN cũng sẽ kiểm tra và xử lý nghiêm các hoạt động kinh doanh tiền lẻ trái phép tại các di tích, đền chùa, lễ hội hoặc kinh doanh trên mạng, đổi tiền mới ăn chênh lệch nhằm tránh gây ảnh hưởng xấu tới tình hình lưu thông tiền tệ, văn hóa cũng như hình ảnh đồng tiền Việt Nam trong dịp cận Tết và cả sau Tết Nguyên đán Bính Thân năm nay.