Cần hành lang pháp lý quản lý môi giới bất động sản

Giá bất động sản (BĐS) một số nơi đang “nhảy múa”, tăng vọt tạo ra những áp lực rất lớn cho thị trường trong đó có sự góp sức của môi giới không chuyên nghiệp. Trước thực trạng này, nhiều nhà đầu tư cho rằng cần có hành lang pháp lý để quản lý người làm môi giới.

Hoạt động môi giới bất động sản tại Đắk Lắk

Cọc nhiều tháng trời nhưng chưa làm được sổ

Chị Thu Hằng (Q.Bình Thạnh) đã đặt cọc 10% tiền miếng đất tại xã EaMdroh, huyện CưMgar, tỉnh Đắk Lắk từ đầu tháng 2 nhưng đến nay vẫn chưa làm được sổ. Miếng đất chị mua qua môi giới, rộng 1.000m2 thuộc đất nông nghiệp có giá gần 200 triệu đồng. Ban đầu môi giới hẹn 1 tháng sau đóng tiền cọc sẽ làm giấy nhưng hơn 1 tháng trôi qua, môi giới hẹn tiếp đến đầu tháng 4 và chị tiếp tục phải chờ thêm vài tuần nữa.

“Hỏi lý do thì môi giới giải thích vì chủ đất chưa làm được. Tôi chỉ mong sớm làm được sổ đất như môi giới hẹn. Tiền cọc đất tuy không lớn nhưng là số tiền tôi dành dụm khi đi làm”, chị Hằng chia sẻ và cho biết: “Trước đó, qua tìm hiểu thấy nhiều người đổ xô mua đất Đắk Lắk, địa phương sắp có cao tốc Buôn Mê Thuột – Nha Trang nên tôi quyết định mua làm tài sản để dành. Được môi giới giới thiệu là đất dự án khu dân cư, bằng phẳng, gần trung tâm huyện, sổ hồng riêng, đường xá trải đá xanh, rộng hàng chục mét… nên tôi tin và quyết định đặt cọc. Môi giới làm văn phòng tại một trường đại học ở TP.HCM nên tôi càng tin tưởng hơn”.

Trường hợp chị Thanh Giang (Quận 5) may mắn hơn vì sau giao dịch gần 2 tháng, chị đã lấy được sổ đất tại ấp Tua Hai, xã Đồng Khởi, huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh với giá 400 triệu đồng cho hơn 100m2 thổ cư. Nhưng trước đó, ngày đi làm giấy tờ chị mới phát hiện miếng đất mới mua bị hớ. “Đi làm giấy tờ tôi mới phát hiện miếng đất được mua đi bán lại qua nhiều người trong thời gian ngắn, không như lời môi giới tôi là người mua đầu tiên. Cứ tưởng mua trực tiếp từ chủ đầu tiên sẽ được giá rẻ nhưng ai ngờ lại bị đội lên gấp đôi, còn chủ thực sự thì không biết là ai”.

Thực tế có không ít trường hợp mua BĐS gặp tình trạng như chị Hằng và chị Giang. Tin vào môi giới, nhiều người chưa tìm hiểu kỹ thông tin về thực trạng đất sử dụng, giấy tờ, tính pháp lý liền vội vàng đặt cọc, xuống tiền để sau đó gặp rắc rối, nhất là trong giai đoạn sốt đất như hiện nay.

Là người thường xuyên mua đất, chị Hoàng Thị Tuyết (TP.Thủ Đức) chia sẻ, chưa bao giờ hoạt động mua bán BĐS lại nóng như hiện nay. Các môi giới tràn về tận thôn, xã của của các tỉnh, thành săn đất, phải kể đến tỉnh Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đồng Nai, Tây Ninh, Bình Phước… Từ đất thổ cư nhỏ lẻ đến đất sào, héc ta được môi giới săn lùng rao bán rôm rả trên các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo. Điểm chung môi giới thường vẽ ra những tiềm năng phát triển trong tương lai cho miếng đất, dự án với các tiện ích xung quanh hoặc chuẩn bị quy hoạch lên thị xã, thành phố và giá cả thì ở mức “đầu tư”. Mặt khác, đánh vào tâm lý người mua ham đất, nhất là khách non kinh nghiệm, môi giới thường hối thúc “không cọc nhanh là có người khác chốt vì đất quá đẹp, giá lại quá rẻ”.

“Có lần giao dịch với môi giới qua Zalo, tôi chần chừ muốn trực tiếp đi xem đất và giấy tờ thì môi giới hô người khác đã chốt. Tuy nhiên, khi lướt sang trang Facebook môi giới khác, thấy mảnh đất này vẫn được rao bán. Đáng chú ý, môi giới thứ hai đưa ra giá cao hơn môi giới đầu cả gần 50 triệu đồng”, chị Tuyết kể và khuyên: “Khi mua, nên cẩn thận xác minh thông tin giấy tờ, pháp lý đất đai, mục đích sử dụng đất có bị tranh chấp, quy hoạch không, để tránh bị lợi dụng sự cả tin rồi mất tiền cho môi giới”.

Cần có hành lang pháp lý quản lý môi giới

Theo các chuyên gia, nhà đầu tư, BĐS là một sản phẩm đặc biệt có tác động mạnh mẽ và sâu rộng lên mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Thị trường BĐS ngày càng có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội, đồng thời cũng là thị trường chịu nhiều ảnh hưởng từ các quyết sách kinh tế vĩ mô của Chính phủ, xu hướng đầu tư, tiêu dùng của người dân. Trong thị trường này, môi giới đóng vai trò là cầu nối, góp phần thúc đẩy sản phẩm BĐS đến tay người dân. Tuy nhiên, theo nhìn nhận của ông Nguyễn Mạnh Khởi – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và thị trường BĐS, Bộ Xây dựng thì tình hình hoạt động môi giới BĐS đang khá lộn xộn và chưa được quản lý chặt chẽ. Chỉ một phần nhỏ trong hơn 300 ngàn người hoạt động môi giới BĐS là có chứng chỉ môi giới do các cơ quan chức năng cấp, trải qua quá trình đào tạo chuyên môn nghiệp vụ một cách bài bản.

Ông Phạm Lâm – Nhà sáng lập DKRA Vietnam và Hệ sinh thái Houze cho biết: “Nhiều môi giới nhìn ngắn hạn, tham lợi trước mắt làm nhiễu loạn thị trường BĐS. Vì vậy mà môi giới trên thị trường BĐS khiến khá nhiều chủ đầu tư đau đầu”.

Để thị trường BĐS vận hành an toàn và minh bạch, vai trò của nhà môi giới BĐS đang ngày càng được đánh giá cao, với những yêu cầu ngày càng khắt khe. Các chuyên gia, nhà đầu tư cho rằng để hành nghề, nhà môi giới phải có kiến thức pháp luật, kỹ năng hành nghề và trách nhiệm xã hội.

Ông Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch Hội môi giới BĐS Việt Nam kiến nghị Bộ Xây dựng sớm đưa ra hành lang pháp lý cởi mở, phù hợp với đặc thù kinh doanh của ngành BĐS để những tiêu cực trong nghề môi giới sớm chấm dứt. “Hiện nay, giá đất một số nơi đang “nhảy múa”, tăng vọt tạo ra những áp lực rất lớn cho thị trường trong đó có sự góp sức của môi giới không chuyên nghiệp. Thậm chí có những nhà môi giới chuyên nghiệp nhưng vẫn tiếp tay các hoạt động đầu tư kinh doanh đất đai tạo nên những cơn sốt giá, đưa đất đai thành mặt hàng đầu cơ, tạo nên thị trường không lành mạnh. Trong bất cứ tình huống nào cũng phải có quy định. Bộ Xây dựng cần có giải pháp bình ổn thị trường BĐS ”, ông Đính nói.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Hương – Phó Chủ tịch Hội Môi giới BĐS, đồng thời là đơn vị phân phối sản phẩm cũng đề xuất: “Cần có quy chuẩn ngành môi giới với những điều kiện cụ thể, cùng với đó là cơ chế giám sát, chế tài. Bởi hiện nay, số lượng, quy mô môi giới tăng nhanh theo thời gian nhưng chất lượng còn bỏ ngỏ. Tiêu chí xác định hành nghề môi giới Bộ Xây dựng có, tuy nhiên thả nổi thời gian dài dẫn đến nhiều hệ lụy cho cả nhà đầu tư, khách hàng”.

Nguyễn Trinh