Cháu nội tặng PGS Bùi Hiền phần mềm chuyển đổi tiếw Việt

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ năm, 15.11.2018, 10:11

Mới đây, cháu nội của PGS-TS Bùi Hiền là Bùi Tiến đã cùng một người bạn thân làm tặng ông nội mình phần mềm chuyển đổi 'tiếw Việt'.

Anh Bùi Tiến, cháu nội PGS-TS Bùi Hiền /// B.T

Anh Bùi Tiến, cháu nội PGS-TS Bùi Hiền. Ảnh: B.T

Trao đổi với chúng tôi, Bùi Tiến (25 tuổi, tốt nghiệp Trường ĐH Kiến trúc Hà Nội, là cháu nội của PGS-TS Bùi Hiền) cho biết: “Tôi rất ủng hộ công trình nghiên cứu chữ viết cải cách của ông nội. Thấy ông vất vả trong việc chuyển đổi chữ viết bằng phương pháp thủ công, tôi và người bạn thân tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, đã cùng nhau làm phần mềm chuyển đổi này. Tôi lên ý tưởng còn bạn tôi viết code. Cuối cùng, sau hơn một tháng làm việc, nhiều lần trao đổi với ông, chúng tôi đã hoàn thành sản phẩm”.

Theo anh Bùi Tiến, trong quá trình xây dựng phần mềm, anh Tiến và bạn gặp phải khá nhiều khó khăn về vấn đề thuật toán, về việc lọc nguyên âm do tiếng Việt có sự phân loại nguyên âm khá phức tạp. Một số từ bất quy tắc phải viết thuật toán riêng.

PGS-TS Bùi Hiền. Ảnh: NVCC

“Chữ viết Tiếng Việt do ông nội tôi nghiên cứu có rất nhiều ưu việt, cá nhân tôi rất thích. Nó giúp cả trẻ con lẫn người lớn dễ học, dễ đọc, không còn mắc lỗi chính tả. Chỉ có điều, do chúng ta quá quen với chữ viết hiện hành nên nhìn chữ viết của ông cứ nghĩ là khó, là phá vỡ vẻ đẹp của chữ quốc ngữ lâu nay. Thực ra chữ của ông tôi học rất nhanh. Nó chỉ thay đổi quy ước viết chứ không phá vỡ đi vẻ đẹp trong phát âm của tiếng Việt”, anh Bùi Tiến chia sẻ.

Một đoạn trong tác phẩm Truyện Kiều do PGS-TS Bùi Hiền chuyển đổi từ khi chưa có phần mềm của cháu nội

Nói về phần mềm này, PGS-TS Bùi Hiền cảm thấy rất hài lòng vì từ nay muốn chuyển đổi các tác phẩm văn học hay báo chí, ông chỉ cần làm một vài thao tác là xong. Gần đây nhất, ông đã chuyển ngữ cho tác phẩm Sống mòn của nhà văn Nam Cao và một số tác phẩm khác.

“Tuy nhiên, có một số từ chưa tương thích nên phần mềm chưa chuyển đổi được chính xác. Ví dụ chữ gi sẽ được viết là z. Nhưng khi chuyển chữ 'giết' sang chữ cải cách, thì thành 'zết', thiếu mất chữ 'i'. Hoặc những chữ nước ngoài, chữ dân tộc cũng chưa tương thích. Do đó, mỗi tác phẩm sau khi dùng phần mềm này để chuyển ngữ tôi đều phải rà soát để sửa lại những chữ đó. Cháu Bùi Tiến và bạn cháu sẽ tiếp tục nâng cấp phần mềm cho đến khi hoàn thiện”, PGS Bùi Hiền thông tin thêm.

Anh Bùi Tiến cho biết mình và bạn sẽ tiếp tục trao đổi với ông để tiếp tục hoàn thiện đến từng chi tiết nhỏ nhất.

Câu đối tết viết bằng chữ cải cách của PGS Bùi Hiền

Trước đó, vào tháng 11.2017, PGS.TS Bùi Hiền công bố công trình nghiên cứu 40 năm về cải cách chữ quốc ngữ gây sốc dư luận. Lúc đầu, ông đề xuất giảm ký tự bảng chữ cái từ 38 xuống 31, bỏ chữ Đ và thêm một số chữ cái tiếng Latin F, J, W, Z. Giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có trong bảng chữ cái được thể hiện lại: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R=R; S = S, X; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r. Vì âm “nhờ” (nh) chưa có ký tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng ký tự ghép n’ để biểu đạt. Sau đó, ông quyết định chỉ có 6 chữ cái được thay đổi như sau: C (chờ) = ch, tr; K (cờ) = k, c, q; Q (thờ) = th; W(ngờ) = ng, ngh; X (khờ) = kh; Z (dờ) = d, gi, r và N' (nhờ) = Nh.

Theo Mỹ Quyên/TNO