Học sinh thiếu bạn, thiếu thầy để chia sẻ

Tại Hội thảo xây dựng mô hình tư vấn tâm lý (TL) trong các cơ sở giáo dục (GD) phổ thông do Bộ GD-ĐT tổ chức, các chuyên gia GD nhận định: Bạo lực học đường, thiếu tôn trọng thầy cô đang là những vấn đề “nóng” diễn ra trong môi trường GD hiện nay.

Học sinh hiện phải chịu nhiều áp lực

Ông Ngũ Duy Anh – Vụ trưởng Vụ Công tác học sinh sinh viên (HSSV), Bộ GD-ĐT nói: Đối với HS phổ thông, khi mà nhân cách các em đang trong quá trình hình thành, phát triển có thể phải đối mặt với nhiều thách thức không dễ vượt qua. Các vấn đề TL, các khó khăn trong cuộc sống khá phổ biến như căng thẳng trong học tập, các xung đột trong quan hệ với thầy cô, bạn bè, gia đình, sự lúng túng trong định hướng nghề nghiệp, các tác động từ mạng internet… nếu không được tư vấn, chia sẻ, giải tỏa kịp thời thì rất dễ dẫn đến hậu quả đáng tiếc. “Nhẹ thì chán học, bỏ học, nặng thì trầm cảm, bạo lực học đường, tự tử… Một số HS dễ bị sa ngã vào các tệ nạn xã hội như lô đề, cờ bạc, nghiện game, rượu bia, thậm chí ma túy, mại dâm, sống buông thả, sao nhãng học hành, dẫn đến kết quả học tập yếu kém, bị buộc thôi học, thậm chí vi phạm pháp luật bị xử lý hình sự”, ông Ngũ Duy Anh cảnh báo. Đáng buồn là trong nhà trường hiện nay, tình trạng HS nói tục, chửi thề, thiếu tôn trọng thầy cô, người lớn tuổi không còn là hiện tượng cá biệt. Tình trạng quan hệ tình dục sớm cũng đáng báo động. Hiện tượng kết bạn trên mạng rồi hình thành các băng nhóm ở tuổi vị thành niên và có những hành vi lệch chuẩn như bỏ nhà đi bụi, trộm cắp, uống rượu bia say xỉn, đua xe, vi phạm giao thông… là những biểu hiện đáng lo ngại trong một bộ phận giới trẻ hiện nay.

Còn theo ông Phạm Ngọc Tuấn – Trưởng phòng Công tác HSSV, Sở GD-ĐT Hà Nội, ở Hà Nội đã xảy ra những vụ việc hết sức đáng tiếc khi có những HS ngoan, học giỏi lại tự tử vì bị nghi lấy trộm tiền quỹ lớp hay vì bị đăng ảnh ghép trên facebook. Ngoài ra, ông Tuấn cũng cho rằng HS hiện nay chịu nhiều áp lực do kỳ vọng của gia đình, áp lực điểm số, thứ hạng, khúc mắc trong quan hệ với thầy cô, bạn bè, các cám dỗ của trò chơi điện tử, mối quan hệ xã hội chưa được sàng lọc… Chưa kể đến các vấn đề TL, giới tính, bạo hành gia đình… Có thể thấy, HS lúc này đặc biệt rất cần chia sẻ, tư vấn.

Cần mô hình tư vấn TL trong trường phổ thông

Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thị Nghĩa cho biết, phần lớn HS có đạo đức tốt, lối sống lành mạnh, biết yêu thương ông bà cha mẹ, có ý chí vươn lên. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận HS chưa có ý thức rèn luyện bản thân, có hành động bạo lực. Vừa qua xảy ra tình trạng bạo lực trong học đường nghiêm trọng, tỷ lệ thanh thiếu niên phạm tội cũng ngày càng gia tăng. Ban Bí thư TƯ Đảng, Thủ tướng đã có chỉ thị về tăng cường GD đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ. Ngành GD cũng đã có nhiều giải pháp về vấn đề này, trong đó có xây dựng trường học thân thiện, tạo môi trường lành mạnh cho HS rèn luyện.

Thẳng thắn nhìn nhận, Vụ trưởng Vụ Công tác HSSV Ngũ Duy Anh, nói: Công tác chỉ đạo, tổ chức hoạt động tư vấn trong nhà trường hiện nay còn nhiều bất cập. Tuy đã có nhiều giải pháp, một số nơi đã thành lập được phòng tư vấn TL cho HSSV nhưng hoạt động chưa đồng đều, hiệu quả chưa cao. Một cuộc khảo sát mới đây của Bộ GD-ĐT cho thấy, đa phần HS có nhu cầu tư vấn TL. Tuy nhiên, TL e ngại, không chủ động trong việc tìm kiếm dịch vụ hỗ trợ đã cản trở các em. Điều đó cho thấy, để đạt mục tiêu tư vấn TL cho HSSV thì công tác này trong nhà trường phải được triển khai chủ động, hấp dẫn các em.

Khó khăn hiện nay là chưa có biên chế cho cán bộ chuyên trách tư vấn TL ở các nhà trường. Chưa có kinh phí để hoạt động. Cán bộ tư vấn TL chỉ là kiêm nhiệm, chưa chuyên nghiệp. Vì vậy hoạt động tư vấn TL cho HSSV chưa thường xuyên, hiệu quả. Do công tác tư vấn học đường trong nhà trường chưa thực sự được coi trọng nên HS thiếu “người bạn, người thầy” để chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống. Trong khi đó, nhiều gia đình có TL phó mặc con cái cho nhà trường, thiếu sự quan tâm, phối hợp trong GD con em. Internet với nhiều lợi ích nhưng thực tế ẩn chứa rất nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến TLHS.

Nghiêm Huê