Mòn mỏi chờ căn cước công dân

Rất nhiều người dân TP.HCM đã làm căn cước công dân (CCCD) gắn chíp hơn một năm nay nhưng vẫn chưa được nhận. Điều này gây không ít khó khăn, phiền toái cho người dân…

Người dân TP.HCM đi làm căn cước công dân. Ảnh: Hồ Trinh

Anh Nguyễn Văn Phúc (tài xế xe công nghệ, ngụ P.Cô Giang, Q.1) cho biết: “Tôi làm CCCD gắn chíp vào tháng 3-2021, trước đó chưa đầy 3 năm tôi đã đổi chứng minh nhân dân (CMND) sang CCCD. Làm xong, tôi đăng ký dịch vụ bưu điện giao CCCD tận nhà. Ngay trong thời điểm dịch bệnh căng thẳng, tôi vẫn nhận được CCCD, trong khi đó vợ và em trai làm cùng ngày cũng đăng ký giao tận nhà nhưng lại không có”.

Theo anh Phúc, nếu địa phương trả lời “chưa có và phải làm lại” thì người dân cũng chấp nhận để có CCCD giải quyết bao nhiêu công việc. Tuy nhiên, hiện mỗi nơi làm một kiểu, cụ thể là có nơi bảo “về nhà chờ tiếp”, còn có nơi bảo “chưa có số định danh cá nhân và phải làm lại”.

“Hướng giải quyết như thế nào cần có câu trả lời cho người dân được rõ. Việc đóng phí và làm lại cũng không đáng là bao, chỉ lo là làm lại rồi nhưng có cam kết trả CCCD theo giấy hẹn hay không hay giấy hẹn không có ngày giờ cấp trả và tiếp tục chờ?”, anh Phúc bức xúc.

Chị Nguyễn Thu Giang (P.Tân Thuận Đông, Q.7) cho biết, CMND của chị còn hạn nhưng bị mờ đục do ẩm, sẵn dịp Công an phường thông báo làm CCCD gắn chíp nên sắp xếp đi làm vào tháng 4-2021.

“Làm nhanh lắm, khoảng 20 phút là xong các thủ tục kê khai, chụp hình, lấy dấu vân tay… nhưng đến nay đã hơn một năm vẫn không thấy CCCD đâu. Vì cần CCCD để làm một số việc cần thiết, tôi nóng ruột ra Công an phường hỏi thì nhận được câu trả lời: “Nhiều người cũng như chị, phải chờ”. Từ sau dịch Covid-19, công ty nơi tôi làm tạp vụ làm ăn khó khăn, lương giảm chỉ còn 70%. Tôi muốn ra ngoài tìm công việc khác nhưng không có CCCD nên chẳng ai dám nhận”, chị Giang trình bày.

Tương tự, anh Nguyễn Văn Tiến (xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh) than phiền, lúc chưa làm CCCD thì không có việc gì cần, khi đi làm rồi thì bao nhiêu thứ phải cần đến nó. Cuối năm 2021, gia đình phân lô miếng đất bán lấy tiền kinh doanh nhưng đến nay người mua chưa cầm được sổ đỏ chỉ vì người bán không có CCCD. “Mình khổ sở vì công việc kinh doanh không được suôn sẻ đã đành, người mua cũng không cầm được giấy tờ, không ra được sổ đỏ”, anh Tiến nói.

Theo anh Tiến, tháng 5-2021, anh đi làm CCCD gắn chíp theo thông báo của địa phương. Khi làm CCCD, CMND của anh bị cắt góc và trả lại kèm theo giấy xác nhận số CMND cũ thành CCCD nhưng do thất lạc, không lấy gì để chứng minh.

Thất lạc giấy chứng nhận số CMND như anh Tiến thì không có gì để nói, đằng này ông Đào Văn Hòa (xã Phước Lộc, huyện Nhà Bè) không thể làm thủ tục giao dịch vì ngân hàng không giải quyết.

“Tôi còn giữ CMND cắt góc cũng như giấy xác nhận số CMND nhưng không phải nơi nào cũng giải quyết. Nhiều nơi không chấp nhận các loại giấy tờ thay thế ngoài CMND, CCCD và hộ chiếu nên người dân rất khổ sở. Không chỉ việc mua bán nhà đất, giao dịch ngân hàng mà mỗi ngày còn nhiều thủ tục khác cần đến CCCD. Nhiều lần ra xã hỏi thì công an trả lời có thể thông tin cá nhân chưa đầy đủ hoặc sự cố về kỹ thuật…”, ông Hòa nói.

Một cảnh sát khu vực thuộc P.3, Q.4 chia sẻ: “Hầu như ngày nào tôi cũng nhận điện thoại hoặc trực tiếp của người dân hỏi về CCCD. Biết mọi người khổ sở lắm nên khi bà con cần giấy tờ gì xác minh nhân thân, chúng tôi đều hỗ trợ trong quyền hạn. Tuy nhiên, không phải đến đâu, làm việc gì cũng chấp nhận xác nhận nhân thân của chúng tôi”.

Nhiều người làm CCCD đã hơn một năm nhưng chưa được cấp trả, liệu có phải lỗi trong việc lưu trữ dữ liệu? Chúng tôi đặt vấn đề này với chuyên gia công nghệ thông tin Nguyễn Đình Phúc (Công ty Cung ứng giải pháp công nghệ One Solution) thì được trả lời, có thể người dân kê khai có sai sót, thiếu thông tin nên dữ liệu lưu chưa khớp, không thể cho mã định danh. Cũng có thể người dân khai đúng, đầy đủ thông tin, quá trình nhập dữ liệu ổn nhưng trong thời gian đó có xảy ra trục trặc về kỹ thuật không thể trích xuất dữ liệu. Đây là sự cố kỹ thuật không ai mong muốn. Tuy nhiên, hiện nay việc khai thác dữ liệu dân cư dựa trên nền tảng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nên việc sai sót là rất khó xảy ra, nếu có chỉ ở tỷ lệ rất thấp.

Trả lời báo chí về nguyên nhân chậm trả CCCD cho người dân, Đại tá Phạm Công Nguyên – Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) – cho biết, Việt Nam nhập khẩu chíp từ nước ngoài, trong khi đó dịch bệnh gây ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực, trong đó có ngành công nghiệp sản xuất chíp.

Tại TP.HCM, đến nay đã trả khoảng 4 triệu CCCD trong tổng số 5,3 triệu hồ sơ cấp CCCD gắn chíp cho người dân.

G.Trần