Nghiên cứu sửa đổi Luật Giao thông đường thủy nội địa

Luật Giao thông ĐTNĐ được ban hành vào tháng 6-2004, cùng với đó là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực hiện đã tạo thành khung pháp lý giúp các cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành phối hợp cùng với chính quyền các địa phương xây dựng kế hoạch, sắp xếp bộ máy, tổ chức quản lý phù hợp. Sau 7 năm thực hiện, hoạt động giao thông ĐTNĐ đã có nhiều chuyển biến tích cực, chiều dài tuyến đường thủy được đưa vào khai thác, quản lý tăng; hoạt động trên các tuyến cơ bản thông suốt; tình hình trật tự, an toàn trên lĩnh vực ĐTNĐ được cải thiện đáng kể. Các bộ, ngành, địa phương hầu hết đều thống nhất đánh giá Luật Giao thông ĐTNĐ và hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành đã giúp hoạt động giao thông ĐTNĐ dần ổn định, phát triển, tình hình trật tự an toàn giao thông (ATGT) ĐTNĐ ngày càng được cải thiện. Sản lượng, năng suất vận tải thủy không ngừng tăng, hoạt động sản xuất kinh doanh vận tải thủy từng bước phát triển và ngày càng đổi mới cả về loại hình, chất lượng cũng như hiệu quả. Công tác quản lý Nhà nước trên lĩnh vực cảng bến, phương tiện, đào tạo cấp bằng, chứng chỉ chuyên môn cho thuyền viên, người lái phương tiện, kiểm tra bảo vệ kết cấu hạ tầng đã được quan tâm nên có sự chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực thi luật cũng đã bộc lộ một số vướng mắc, bất cập cần được nghiên cứu, sửa đổi bổ sung cho phù hợp với thực tiễn, cũng như xu hướng hội nhập kinh tế của đất nước.

Theo Ban soạn thảo, Luật Giao thông ĐTNĐ hiện nay chưa cân đối giữa các nhóm đối tượng điều chỉnh. Một số quy định chưa phù hợp với thực tiễn quản lý và hoạt động, gây khó khăn, vướng mắc, bất cập trong việc triển khai thi hành như: Luật chưa làm rõ được chức năng, nhiệm vụ của đơn vị quản lý về tuyến luồng; quy định về ĐTNĐ hiện nay đang gây ra một số bất cập vì luồng giao thông ĐTNĐ là kết cấu mềm, bị ảnh hưởng bởi dòng chảy, phù sa… Điều này tạo khó khăn trong công tác giữ gìn, đảm bảo ATGT cho luồng và hành lang luồng. Đồng thời, các quy định về phương tiện, thuyền viên, quy tắc giao thông và tín hiệu của phương tiện, cảng vụ ĐTNĐ, thanh tra giao thông ĐTNĐ, vấn đề vận tải bằng ĐTNĐ với nước bạn cũng phải sửa đổi bổ sung cho phù hợp thực tế. Bên cạnh đó, phạm vi điều chỉnh về ĐTNĐ chỉ điều chỉnh luồng, hành lang bảo vệ luồng và những sông, kênh đã tổ chức, quản lý là chưa đủ. Vì thế, ngoài phạm vi này, vẫn có hoạt động vận tải thì quản lý như thế nào, nhất là khi có tai nạn xảy ra. Một số điểm trong luật chưa rõ nghĩa như: “Vi phạm báo hiệu (khoản 10, điều 8) thì lẽ ra phải ghi là “Phạm vi quy định về báo hiệu”; hoặc gọi Bộ GTVT, UBND cấp tỉnh/thành phố là đơn vị quản lý giao thông ĐTNĐ là chưa đúng (khoản 4, điều 9) vì lực lượng không đồng nghĩa với đơn vị. Bộ GTVT, UBND tỉnh/thành phố cũng không thể là đơn vị quản lý ĐTNĐ được… Với những phát sinh mới trong thực tiễn quản lý hoạt động giao thông ĐTNĐ và những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện các quy định của luật, việc sửa đổi Luật Giao thông ĐTNĐ rất cần thiết nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động giao thông ĐTNĐ, đáp ứng nhu cầu thực tiễn đề ra và đi vào ổn định, phát triển bền vững; tăng cường quản lý, giám sát của cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền đảm bảo giao thông hoạt động có tổ chức, an toàn hiệu quả, bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia hoạt động trên ĐTNĐ.

Bài, ảnh: Hà Anh