Mỗi ngày Khoa Tâm lý, BV Nhi đồng 1 TP.HCM khám và điều trị cho khoảng 10-15 trẻ bị hội chứng rối loạn phổ tự kỷ. Theo các BS, trẻ mắc hội chứng này xuất phát từ một số nguyên nhân như di truyền học, các yếu tố về môi trường sống, thiếu sự quan tâm, chia sẻ từ gia đình hoặc từng chịu cú sốc về tâm lý…
ThS.BS Đinh Thạc đang khám cho bệnh nhi tại Khoa Tâm lý, BV Nhi đồng 1. Ảnh: N.Nam
Tưởng con ngoan không ngờ bị… bệnh
Sáng 20-5, chúng tôi có mặt tại Khoa Tâm lý, BV Nhi đồng 1 và ghi nhận khá đông phụ huynh đưa con đến thăm khám, điều trị các bệnh lý về tâm thần, tâm lý.
Chị Pờ Ngọc Trà (29 tuổi, Đồng Tháp) cho biết, năm 2014, chị sinh con trai đầu là bé L.T.G. Từ khi con còn nhỏ chị đã giao hẳn cho mẹ chồng chăm sóc để phụ chồng tại cơ sở gia công cơ khí. Còn mẹ chồng của chị, ngoài chăm sóc cho cháu còn phải lo bếp núc, vườn tược. Thấy cháu thích xem phim, bà thường mở ti vi hoặc cho cháu xem phim hoạt hình trên iPad. Nhiều lúc bà cho cháu xem phim từ sáng đến chiều.
Chị Trà kể: “Khi con được 3 tuổi, tôi đưa đi nhà trẻ nhưng con quấy khóc, thấy người lạ hoặc những đứa trẻ khác ở lớp thì la hét. Hết lần này đến lần khác, cho đến nay dù đã hơn 5 tuổi nhưng cháu vẫn không chịu đến trường. Ở nhà con cũng rất ít khi trò chuyện với ai và khá khó khăn trong nhận biết, phát âm, gọi tên những đồ vật, nhiều khi còn có những hành động quá khích. Lo sợ con bị chứng tự kỷ nên tôi đưa bé đi khám. Vậy mà trước đó, nhiều lúc thấy con ngồi xem phim, không nghịch ngợm vợ chồng tôi còn rất vui vì nghĩ… con ngoan”.
Con trai thứ 2 của vợ chồng anh Nguyễn Thế Phong và chị Lê Thị Anh Thư (Q.Bình Tân, TP.HCM) dù đã 7 tuổi nhưng rất chậm về ngôn ngữ và tư duy.
“Ở nhà cháu chỉ chơi một mình, không trò chuyện với ai. Có lúc tôi thấy cháu ngồi một mình nhìn rất lâu vào một vật gì đó. Dù đã học lớp 2 nhưng việc ăn uống, sinh hoạt cá nhân cháu cũng không thể tự thực hiện. Còn việc học tập ở lớp, cô giáo thường xuyên nhắc nhở rằng cháu không tập trung vào bài vở, có lúc còn bất ngờ la hét, đánh bạn, vui buồn rất thất thường. Đưa con đi khám, vợ chồng tôi mới phát hiện con mắc chứng tự kỷ, phải điều trị, tái khám đã gần 1 năm nay. Lo lắng con đến lớp sẽ tiếp tục đánh bạn, la hét quá khích… nên vợ chồng tôi đã cho con nghỉ ở trường công để học lớp chuyên biệt. Đến nay tình trạng bệnh của cháu vẫn chưa có cải thiện rõ, nhưng BS khuyên điều trị cho con phải kiên trì”, chị Thư buồn rầu.
Trẻ tự kỷ có thể gây nguy hiểm cho bản thân
ThS.BS Đinh Thạc – Khoa Tâm lý, BV Nhi đồng 1 – cho biết, nhiều năm gần đây số lượng bệnh nhi đến khám và điều trị các bệnh lý về tâm thần, tâm lý đang có sự gia tăng rõ rệt. Hiện trung bình mỗi tháng Khoa Tâm lý tiếp nhận từ 1.000-1.100 lượt khám. Đặc biệt, từ năm 2018 khoa thực hiện đăng ký khám qua tổng đài, việc đăng ký và sắp xếp lịch khám trở nên dễ dàng hơn nên mỗi ngày có từ 55-60 bệnh nhân khám (trước đó chỉ khoảng 20 bệnh nhân), trong đó khoảng 35-40 bệnh nhân khám mới. Hội chứng rối loạn phổ tự kỷ cũng có sự gia tăng đáng kể. Mỗi ngày khoa tiếp nhận khám và điều trị từ 10-15 trường hợp.
Cũng theo BS Thạc, hội chứng rối loạn phổ tự kỷ gặp ở rất nhiều trẻ em có các biểu hiện yếu ở cả 3 phương diện như: ngôn ngữ (trẻ chậm nói, từ vựng hạn chế); sự tương tác giao tiếp (trẻ chỉ thích chơi 1 mình, không thích trò chuyện hoặc chơi với người khác) và hành vi định hình bất thường (la hét bất thường, đi nhón chân, một số trẻ có hành vi kích động hung dữ hơn như đánh bạn, cắn bạn, lao đầu vào xe cộ đang chạy, sợ hãi những thứ bình thường như tiếng mưa rơi…). Cho đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào đưa ra nguyên nhân chính xác của hội chứng rối loạn phổ tự kỷ, tuy nhiên nhiều chuyên gia y tế đã liên tưởng đến yếu tố di truyền. Ngoài ra những nguyên nhân khác về môi trường sống, trẻ lớn lên trong hoàn cảnh gia đình không hạnh phúc, thiếu thốn sự quan tâm, từng chịu cú sốc tâm lý…
Trẻ tự kỷ nếu không phát hiện và điều trị sớm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất và tinh thần. Trong những tình huống quá khích, trẻ không chỉ có những hành động gây nguy hiểm cho bản thân mà còn gây nguy hiểm cho bạn bè và những người xung quanh trẻ. Do đó, khi trẻ có những biểu hiện nghi ngờ, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế có chuyên khoa tâm lý nhi để được khám và điều trị kịp thời.
“Tại BV Nhi đồng 1, các BS sẽ tiến hành những test sàng lọc, điều trị trên cả 3 phương diện. Trẻ yếu về ngôn ngữ, tương tác sẽ được hướng dẫn học tập ở những trung tâm chuyên biệt, thời gian can thiệp khá lâu khoảng 3-6 tháng phải được tái khám 1 lần. Đối với những trẻ biểu hiện không tốt, gây hấn… phải điều trị bằng thuốc an thần và tái khám thường xuyên. Bên cạnh điều trị bằng thuốc, cha mẹ cần đồng hành cùng con trong quá trình điều trị, cần quan tâm, yêu thương trẻ và có những phương pháp hỗ trợ trẻ tương tác, trở lại cuộc sống bình thường. Đặc biệt trong dịp nghỉ hè, thay vì để trẻ ở nhà chơi một mình, hoặc xem ti vi, trò chơi trên điện thoại, cha mẹ nên cho trẻ ra ngoài vui chơi để giải tỏa căng thẳng như đi dã ngoại, tham gia trại hè… Qua đó trẻ sẽ được học thêm nhiều kỹ năng thích nghi. Ngoài ra, cho trẻ chơi những trò chơi vận động nhẹ, an toàn…”, BS Thạc khuyến cáo.
Nhã Nam
Bình luận (0)