Y tế - Văn hóaSức khỏe đời sống

Giấu bệnh khi bị chấn thương “khó nói”

Tạp Chí Giáo Dục

Khi chơi bóng, trẻ cần tránh những cú đá mạnh dẫn đến chấn thương cơ quan sinh dục
TS.BS Mai Bá Tiến Dũng (Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân TP.HCM) cho biết: “Tập luyện thể thao không đúng cách, chơi các trò chơi vận động mạnh không tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trong khi chơi là một trong những nguyên nhân gây vỡ tinh hoàn ở trẻ em. Trong trường hợp vỡ tinh hoàn mà không được khám, điều trị kịp thời sẽ để lại di chứng rất nặng nề”.
Chấn thương “khó nói”
Khi bị chấn thương ở “vùng kín” không phải bệnh nhân nào cũng đủ “dũng cảm” để tâm sự, chia sẻ với người thân hoặc có ý định đến bệnh viện khám và điều trị sớm. BS. Dũng cho biết: “Đây là một trong những loại chấn thương khó nói vì người tai nạn thường mang theo tâm lí xấu hổ. BS. Dũng chia sẻ: “Bệnh viện tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân khi những chấn thương này trở nên trầm trọng gây đau đớn và không thể chịu đựng được thì mới đến khám. Mới đây, Bệnh viện Bình Dân TP.HCM tiếp nhận một bệnh nhân tên A. (16 tuổi, ngụ huyện Củ Chi TP.HCM) bị vỡ bao chắn tinh hoàn do trong khi chơi đá bóng thì bị trái bóng đập mạnh vào “chỗ hiểm” gây vỡ bao chắn tinh hoàn. Ban đầu với tâm lí xấu hổ và nghĩ rằng không sao nên không cho bố mẹ biết, chỉ đến khi chỗ bị chấn thương trở nên đau nhức và sưng tấy thì mới được đưa đến bệnh viện để khám. Các BS đã tiến hành làm phẫu thuật khâu lại lớp bọc tinh hoàn nên chưa đến mức phải cắt bỏ hẳn như một số trường hợp khác. BS. Dũng cho biết thêm: “Tinh hoàn là một cấu trúc cơ quan được bao bọc rất kỹ lưỡng trong cơ thể của nam giới, bởi phía ngoài là hệ thống mô bìu, đặc biệt là hệ thống dây che tinh hoàn. Nó có phản xạ co rút hoặc làm cho tinh hoàn bị lệch đi khỏi trạng thái ban đầu trước những chấn thương trực tiếp. Chấn thương tinh hoàn thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân như tai nạn giao thông, lao động, chơi thể thao không đúng cách… Vỡ tinh hoàn chia làm 5 giai đoạn là đụng dập mô bìu, đụng dập mô tinh hoàn, vỡ tinh hoàn, vỡ nát tinh hoàn và kèm theo cuốn thần kinh. Khi tiến hành siêu âm tấc nơ bìu mà nghi ngờ vỡ bao chắn tinh hoàn, tổn thương cuốn thần kinh thì bắt buộc phải tiến hành phẫu thuật. Nếu không phẫu thuật sớm sẽ gây nên tình trạng máu tụ chảy ra ở vùng bìu, gây hoại tử phía mô. Bên cạnh việc phẫu thuật các tổn thương tinh hoàn thì cần phải bảo tồn tinh hoàn để duy trì sự sinh tinh. Nếu như vỡ tinh hoàn mà không được làm phẫu thuật sớm sẽ gây nên các di chứng hết sức nặng nề như khối máu tụ ở bìu càng ngày càng lớn. BS cho biết bệnh viện cũng đã gặp trường hợp bệnh nhân A. (học sinh lớp 6 ở một trường trên địa bàn TP.HCM) trong khi chơi đùa với bạn và không  may bị bạn đá vào chỗ hiểm nhưng không cho bố mẹ biết đến khi bìu to bằng quả bưởi, máu chảy liên tục thì mới đến bệnh viện để khám. Ngoài ra còn gây nhiễm trùng, hoại tử mô bìu và  tinh hoàn thậm chí gây nên tình trạng xơ hóa, teo tinh hoàn bên bị tổn thương dẫn đến vô sinh…
Cần đối mặt với các chấn thương
BS. Dũng cho biết: “Trẻ em nữ khi bị té ngã cũng có thể gây chấn thương cơ quan sinh dục. Tuy nhiên, các chấn thương đó thường ít để lại di chứng hơn so với nam giới”.
Với tâm lí xấu hổ nên nhiều người khi bị chấn thương ở những chỗ hiểm thường cố tình che giấu, chỉ đến khi chỗ bị chấn thương trở nên đau không chịu nổi thì mới nói. Đây là việc làm thiếu suy nghĩ gây hại trực tiếp cho bản thân bởi các di chứng không thể kể hết. BS. Dũng nói: “Các chấn thương đó sẽ trở nên bình thường nếu được điều trị sớm và phục hồi nhanh. Nó sẽ trở nên bất thường nếu di chứng của nó gây vô sinh. Vì vậy khi bị chấn thương thì chúng ta cần phải đối mặt để tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra”. BS. Dũng khuyến cáo: “Để phòng ngừa các tổn thương cơ quan sinh dục thì cần phải chấp hành nghiêm túc các quy chế lao động và bảo hộ lao động. Đối với trẻ em cần phải hướng dẫn cho trẻ tập luyện thể thao, võ thuật đúng cách, an toàn và hiệu quả. Đặc biệt khi chơi các trò chơi vận động mạnh tránh đánh những cú đánh mạnh vào các vùng trung tâm. Khi có chấn thương ở các bộ phận này cần đến khám tại các bệnh viện chuyên khoa để được điều trị xử lí kịp thời”. BS. Dũng nhấn mạnh: “Chấn thương cơ quan sinh dục thì không gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi mà thường gặp ở trẻ em từ ở bậc tiểu học đến THPT. Bởi ở độ tuổi này thì các em hiếu động, thường chơi các trò chơi vận động mạnh thậm chí có thể nô đùa, đánh nhau với bạn cũng gây chấn thương”.
Bài, ảnh: Nghiêm Quế
 
Cần xử trí sớm chấn thương tinh hoàn
Theo BS.CKI Trần Quốc Long thì có đến hơn 50% trường hợp chấn thương dẫn đến vỡ tinh hoàn, gây đau, sốc toàn vùng kín, bầm tím. Việc chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời sẽ hạn chế tối đa những biến chứng do chấn thương gây ra, đồng thời bảo tồn khả năng sinh sản của trẻ. Những bệnh nhân có tụ máu trong tinh hoàn mà không được phẫu thuật sẽ bị nhiễm trùng tinh hoàn hoặc hoại tử tinh hoàn mà sau đó phải cắt bỏ tinh hoàn. Chú ý rằng, tỷ lệ phải cắt bỏ tinh hoàn tăng từ 7,4% lên đến 55,5% khi phẫu thuật chậm trễ trên 72 giờ sau chấn thương. Một số báo cáo cho thấy, người bị vỡ tinh hoàn được phẫu thuật ngay (cả trường hợp vỡ tinh hoàn hai bên) sau đó đều có số lượng tinh trùng đầy đủ.
B.T
 

Bình luận (0)