Các trường CĐ nghề, TCCN tại Hà Nội: Đang chết mòn?

Hà Nội là nơi tập trung đông nhất thí sinh từ các nơi, nhưng đối với các trường CĐ nghề, TCCN thì số lượng tuyển sinh ngày một tụt giảm. Đại diện Phòng Giáo dục chuyên nghiệp của Sở GD-ĐT Hà Nội cho biết, tính đến thời điểm hiện tại chỉ các trường khối y dược mới có khả năng tuyển đủ chỉ tiêu; những khối ngành còn lại, kể cả công lẫn tư đều chỉ ở mức dưới bán hoặc quá bán. Đơn cử như Trường TC Cộng đồng mới tuyển được 50 thí sinh, TC Công thương có 100 thí sinh, TC Công nghệ Nguyễn Bỉnh Khiêm có 50 thí sinh. Đặc biệt Trường TC Thăng Long mới tuyển được… 20 thí sinh. Trong khi đó, Trường TC Kinh tế kỹ thuật ESTIH từ xưa đến nay vẫn là trường tuyển sinh tốt nhưng năm nay cũng mới chỉ dừng lại ở con số trên dưới 300 thí sinh.

Khó khăn này không chỉ diễn ra ở các trường TC mà ngay ở các trường CĐ nghề cũng không khá hơn. Trường CĐ Nghề Kinh tế – Kỹ thuật Bắc Ninh đến giờ cũng mới có trên 500 hồ sơ/1.200 chỉ tiêu. Ông Nguyễn Đức Nhời – Phó hiệu trưởng nhà trường – cho biết từ năm 2009 đến nay, số lượng tuyển sinh đầu vào cứ ít dần. Đơn cử như năm 2011, trường chỉ tuyển được 436 thí sinh ở các hệ chính quy, trong khi quy mô đào tạo đạt tới hơn 1.000 em. Nhà trường nỗ lực tìm giải pháp để thu hút thí sinh. Cụ thể, một mặt huy động và giao chỉ tiêu cho tất cả cán bộ, giáo viên, nhân viên trong trường phải tham gia công tác tuyển sinh, có gắn thi đua, khen thưởng, đồng thời tuyên truyền công tác tuyển sinh qua các lớp sinh viên đang theo học tại trường. Mặt khác không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo cả về trang, thiết bị dạy học và chất lượng đội ngũ giáo viên, nhằm thu hút sinh viên và đáp ứng nhu cầu việc làm trong xã hội. Trường CĐ Nghề Cơ điện và Xây dựng Bắc Ninh (thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cũng không nằm ngoài tình trạng khó khăn này. Với chỉ tiêu đặt ra cho năm học 2012-2013 là 1.800 sinh viên ở tất cả các hệ đào tạo, nhưng đến nay mới có 1.300 bộ hồ sơ nộp vào trường, còn con số vào học thực chất thì cũng chưa tính toán được.

Hầu hết các trường TCCN đang trong tình trạng “lấy ngắn nuôi dài”, chỉ đào tạo ngắn hạn dưới 3 tháng theo chỉ tiêu được giao. Bài toán tuyển sinh ở các trường CĐ nghề, TCCN có lẽ sẽ ngày càng nan giải, nếu không nhanh chóng có những giải pháp tích cực tác động.

TCCN là một trong những mắt xích thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và Bộ GD-ĐT là đơn vị quản lý ngành dọc của các trường. Tuy nhiên, từ trước tới nay, TCCN luôn được coi là “đứa con có sinh nhưng không có dưỡng” của Bộ GD-ĐT. Trong tất cả các đề án, các chiến lược đổi mới… TCCN đều nằm “ngoài cuộc”. Một chuyên viên công tác lâu năm ở phòng giáo dục chuyên nghiệp của một sở GD-ĐT phía Bắc không khỏi chua chát cho biết: Đầu năm, khi có kinh phí cho đề án ngoại ngữ, chúng tôi cứ nghĩ TCCN cũng sẽ được “ké”. Nhưng chưa kịp mừng thì bên phòng kế hoạch tài chính thông báo: “TCCN không có nhé”.

Dường như mọi chỉ đạo của Bộ GD-ĐT đều nhằm vào ĐH, CĐ và bậc phổ thông. Nếu như mầm non có chương trình phổ cập giáo dục trẻ 5 tuổi; tiểu học, THCS có phổ cập, THPT có đề án trường chuyên, lớp chọn; ĐH có Đề án tiến sĩ (Đề án 911), Dự án giáo dục ĐH I, II thì TCCN không có một đề án hay dự án nào ra hồn. Nếu Bộ GD-ĐT không có thì các sở GD-ĐT lấy căn cứ đâu để thực hiện? Trong khi đó, nhìn sang bên cạnh, cũng là hệ TC nhưng TC nghề, hay CĐ nghề đều được đầu tư một lượng kinh phí khổng lồ với đề án nọ, dự án kia.

Đấy là ở cấp vĩ mô, còn ở tầm vi mô, thì cũng lại chính những chỉ đạo của Bộ GD-ĐT đã một lần nữa “kết án tử” cho các trường TCCN. Trong thông tư 57/2011, Bộ GD-ĐT khẳng định các ĐH, học viện, các trường ĐH không được đào tạo trình độ TCCN. Nhưng chỉ sau đó 6 tháng, Bộ GD-ĐT ra tiếp thông tư 20/2012 sửa đổi điều 6 của thông tư 57/2011. Theo đó, các ĐH, học viện, trường ĐH không thuộc nhóm ngành văn hóa nghệ thuật đang đào tạo trình độ TCCN phải xây dựng lộ trình giảm dần chỉ tiêu tuyển sinh đào tạo trình độ TCCN (mỗi năm giảm không thấp hơn 20% so với chỉ tiêu năm 2011) để dừng tuyển sinh đào tạo trình độ này trước năm 2017. Như vậy, các trường TCCN chưa kịp mừng thì đã lại lo. Và để đợi được đến năm 2017 như theo quy định của bộ thì sẽ còn nhiều trường TCCN hoặc ngồi chơi xơi nước hoặc phải bán trường, hoặc sẽ tìm cách làm “liều” để tồn tại.

Nghiêm Huê