|
Nhiều hộ nông dân xã Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn, Hà Nội vươn lên thoát nghèo nhờ được hỗ trợ bò giống. Ảnh: I.T
|
Chiều 23-4, Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh – Trưởng ban chỉ đạo TW về giảm nghèo bền vững – đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác giảm nghèo. Tại hội nghị, nhiều ý kiến cho rằng, trong những năm qua công tác giảm nghèo đã gặt hái được nhiều kết quả tốt. Tuy nhiên, tỷ lệ tái nghèo vẫn còn cao…
“3 ra, 1 vào”
Theo báo cáo của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH), cả nước có 621 ngàn hộ nghèo và 389 ngàn hộ cận nghèo được vay vốn để phát triển sản xuất; 196 ngàn HS, SV được vay tiền để trang trải việc học tập. Đồng thời, có trên 13 triệu hộ nghèo và 2,6 triệu hộ cận nghèo được hỗ trợ y tế; hơn 2 triệu HS, SV được miễn giảm học phí và hỗ trợ điều kiện học tập. Ngoài ra, có 700 ngàn hộ nghèo được hỗ trợ về nhà ở, 2.581.885 hộ nghèo được hỗ trợ tiền điện…
“Từ năm 2005 đến 2010 số hộ nghèo cả nước giảm từ 22% xuống còn 9,45%. Năm 2013, tỷ lệ hộ nghèo giảm 1,8% (từ 9,6% năm 2012 xuống còn khoảng 7,8% năm 2013). Riêng các huyện nghèo theo nghị quyết 30a, tỷ lệ hộ nghèo giảm 5,69% (từ 43,89% năm 2012 xuống còn 38,2% năm 2013)”, ông Nguyễn Trọng Đàm – Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH – cho biết.
Lào Cai là một tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh – 5,48%. Tuy nhiên, tỷ lệ hộ nghèo của địa phương này vẫn còn rất cao – 22,21% (tương đương 33 ngàn hộ), bên cạnh đó vẫn còn khoảng 18,5 ngàn hộ cận nghèo.
Hay như Gia Lai, tỷ lệ hộ nghèo cao hơn nhiều so với mức bình quân của cả nước – chiếm 17,23%. “Trong đó, gần 83% là người dân tộc, tăng khoảng 2% so với năm 2012. Càng ngày họ càng khó thoát nghèo… Với những hộ thoát nghèo thì thoát nghèo không bền vững, hiện có 5% hộ tái nghèo, đối với người dân tộc tỷ lệ này là 10%”, bà Nguyễn Thị Minh Tâm – đại diện UBND tỉnh Gia Lai – tâm tư.
Lãnh đạo các địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao như Quảng Nam (gần 15%), Sóc Trăng (gần 17%), Nghệ An (13,4%), Hà Giang, Quảng Ngãi đều thừa nhận là nguy cơ tái nghèo ở địa phương họ vẫn còn rất cao.
Đúng như khẳng định của ông Đỗ Mạnh Hùng – Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội là: “Qua giám sát thực tế tại các địa phương, ngoài những kết quả tốt, công tác giảm nghèo vẫn còn không ít hạn chế. Đặc biệt là tình trạng 3 ra, 1 vào – cứ 3 hộ thoát nghèo thì có 1 hộ tái nghèo”.
Nhận nhiều nên dân… mê nghèo
|
Trợ vốn cho bà con nông dân nuôi bò sữa là một trong những chương trình thành công của TP.HCM trong việc giảm hộ nghèo, tăng hộ khá. Ảnh: D.Bình
|
Có rất nhiều lý do gây nên tình trạng tái nghèo. Bên cạnh những nguyên nhân khách quan như phần lớn hộ thoát nghèo đều là nông dân, sản xuất phụ thuộc vào thời tiết – chỉ cần mưa không thuận, gió không hòa là mất mùa và tái nghèo. Thậm chí được mùa cũng tái nghèo vì đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp không ổn định, thường xuyên bị tư thương ép giá…
Thế nhưng còn một nguyên nhân chủ quan khiến tình trạng tái nghèo cao là bởi nếu thoát nghèo thì người dân sẽ mất rất nhiều quyền lợi. Hiện nay, các hộ nghèo được hỗ trợ quá nhiều thứ, từ cấp bảo hiểm y tế, miễn giảm học phí đến hỗ trợ tiền điện, tiền làm nhà, thậm chí cả tiền mua trâu – bò… Chính vì vậy, nhiều người không thèm thoát nghèo. Và không chỉ người dân, ngay cả chính quyền cũng ngại ra khỏi xã nghèo.
Đại diện UBND tỉnh Quảng Ngãi kể: “Ở Quảng Ngãi có một số xã có tư tưởng không muốn thoát nghèo. Vì khi thoát nghèo, xã sẽ không còn được hỗ trợ, mất luôn chính sách miễn giảm học phí cho HS, SV, giáo viên không còn được hưởng 70% phụ cấp… Xã thoát nghèo được cấp trên khen nhưng lại bị dân trách móc, vì vậy mà không ít xã chỉ muốn được là xã nghèo mãi”.
Từ thực tế này, lãnh đạo của nhiều địa phương cho rằng nên giảm hỗ trợ trực tiếp cho hộ nghèo như hiện nay để tránh tình trạng ỷ lại, trông chờ vào Nhà nước. Để làm được điều này thì cần phải rà soát lại các văn bản, chính sách về công tác giảm nghèo.
“Có nhiều chính sách về giảm nghèo được ban hành một cách chồng chéo, manh mún dẫn đến tình trạng lãng phí nguồn kinh phí. Chính phủ cần sớm thống nhất chuẩn nghèo mới, chuẩn phải cập nhật thường xuyên và theo vùng miền. Các chính sách cần xây dựng theo hướng tăng cho vay (tăng vốn vay, tăng chu kỳ cho vay) và giảm cho không”, ông Hùng – Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội – kiến nghị.
Kết luận hội nghị, Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn mạnh: “Các chính sách giảm nghèo mà lại để người dân hăng hái thi đua vào diện hộ nghèo là dở”. Theo đó, ông chỉ đạo các bộ, ngành cần sửa đổi cơ chế, chính sách giảm nghèo theo hướng lồng ghép, tránh chồng chéo. Tùy vào mỗi vùng, miền mà đưa ra các chính sách phù hợp để người dân có động lực thoát nghèo bền vững.
Hòa Triều
| Phấn đấu năm 2014, tỷ lệ hộ nghèo của cả nước giảm từ 7,8% xuống còn dưới 6%; riêng tỷ lệ hộ nghèo các huyện 30a giảm bình quân 4% (từ 38,2% xuống 34,2% năm 2014). Năm 2014, vốn cho Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững là 6.242 tỷ đồng… |
Bình luận (0)