Tham gia bảo hiểm y tế: Học sinh, sinh viên được hưởng quyền lợi gì?

Thống kê của Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam cho thấy, tỷ lệ học sinh – sinh viên (HSSV) tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) năm sau cao hơn năm trước và tiệm cận đến mục tiêu độ bao phủ 100%. Riêng năm học 2022-2023, cả nước có khoảng 18,8 triệu HSSV tham gia BHYT, đạt tỷ lệ hơn 97% tổng số HSSV. 8 tháng đầu năm 2023, cả nước có trên 5 triệu lượt HSSV đi khám chữa bệnh (KCB) BHYT đã được quỹ BHYT chi trả với số tiền hơn 2.174 tỷ đồng. Có thể thấy, việc tham gia BHYT của HSSV không chỉ là trách nhiệm mà còn quyền lợi…

Tham gia bảo hiểm y tế, học sinh sinh viên có thể được chi trả mức khám chữa bệnh lên tới 100%

Học sinh, sinh viên chỉ phải đóng không quá 70%

Theo Khoản 4, Điều 12, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT và Điều 4, Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17-10-2018 của Chính phủ quy định, HSSV thuộc nhóm do ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng, không thuộc nhóm đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình. Cụ thể, mức đóng BHYT hàng tháng của HSSV bằng 4,5% mức lương cơ sở (trong đó ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30%, HSSV tự đóng 70%).

Từ ngày 1-7-2023, mức lương cơ sở là 1,8 triệu đồng/tháng theo Nghị định số 24/2023/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, mức đóng BHYT của HSSV bằng: 4,5% x 1.800.000 đồng x 12 tháng = 972.000 đồng/năm. Trong đó, số tiền HSSV thực đóng là 680.400 đồng/năm (do đã được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng, tương đương 291.600 đồng).

“Không chỉ được Nhà nước hỗ trợ tối thiểu 30% mức đóng mà khi tham gia BHYT, HSSV còn được hưởng nhiều quyền lợi thiết thực lúc bị bệnh. Với nhiều trường hợp, BHYT không chỉ là người bạn, “điểm tựa” trong lúc khó khăn mà còn giúp các em có cơ hội được điều trị bệnh và tiếp tục quay trở lại học tập”, đại diện BHXH Việt Nam khẳng định.

Về phương thức đóng, đại diện BHXH Việt Nam nhấn mạnh, HSSV đăng ký tại cơ sở giáo dục, nhà trường nơi các em đang theo học. HSSV được lựa chọn đóng BHYT định kỳ theo 3 phương thức: 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng. Số tiền tham gia BHYT của HSSV (sau khi đã trừ đi phần hỗ trợ của ngân sách Nhà nước), cụ thể là: Nếu HSSV đóng 3 tháng một lần, mức đóng là: 170.100 đồng; Nếu HSSV đóng 6 tháng một lần, mức đóng là: 340.200 đồng; Nếu HSSV đóng 12 tháng một lần, mức đóng là: 680.400 đồng.

HSSV tham gia BHYT được quyền đăng ký KCB ban đầu tại một trong các cơ sở KCB BHYT thuộc tuyến xã, tuyến huyện và tương đương theo quy định. Các em được lựa chọn và thay đổi nơi đăng ký KCB ban đầu vào đầu mỗi quý.

HSSV khi đi KCB BHYT phải xuất trình một trong các giấy tờ sau: Thẻ BHYT còn hạn sử dụng hoặc hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng VssID – BHXH số và giấy tờ tùy thân có ảnh; Căn cước công dân gắn chíp hoặc ứng dụng VneID điện tử đã tích hợp thông tin thẻ BHYT.

Khám ở đâu cũng được bảo hiểm y tế chi trả

Về mức hưởng BHYT, đại diện BHXH Việt Nam cho biết, khi HSSV đi KCB tại cơ sở y tế có ký hợp đồng KCB BHYT nếu đúng nơi đăng ký ban đầu và thực hiện đầy đủ thủ tục đối với HSSV có thẻ BHYT mã quyền lợi là 4 thì được hưởng 80% chi phí KCB; Trong trường hợp KCB BHYT không đúng tuyến, HSSV không có giấy chuyển tuyến nhưng xuất trình đầy đủ thủ tục KCB BHYT thì được quỹ BHYT thanh toán trong phạm vi, mức hưởng và tỷ lệ theo quy định. Cụ thể, đối với bệnh viện tuyến huyện được hưởng chi phí KCB 100% áp dụng cả nội trú và ngoại trú; đối với bệnh viện tuyến tỉnh được hưởng chi phí KCB 100% chỉ áp dụng cho nội trú; đối với bệnh viện tuyến Trung ương, được hưởng 40% áp dụng cho nội trú.

Trường hợp KCB BHYT nhưng không xuất trình đầy đủ thủ tục tại nơi đăng ký KCB ban đầu thì được cơ quan BHXH thanh toán trực tiếp chi phí KCB BHYT cho các trường hợp: KCB ngoại trú được hưởng mức tối đa không quá 0,15 lần mức lương cơ sở (tương ứng 270.000 đồng); KCB nội trú được hưởng mức tối đa không quá 0,5 lần mức lương cơ sở (tương ứng 900.000 đồng).

Trong trường hợp HSSV đi KCB tại cơ sở y tế không có hợp đồng KCB BHYT sẽ được cơ quan BHXH thanh toán trực tiếp chi phí KCB BHYT cho các trường hợp: KCB ngoại trú bệnh viện tuyến huyện được hưởng tối đa 0,15 lần mức lương cơ sở (tương ứng 270.000 đồng); KCB nội trú bệnh viện tuyến huyện được hưởng tối đa 0,5 lần mức lương cơ sở (tương ứng 900.000 đồng); KCB nội trú bệnh viện tuyến tỉnh được hưởng tối đa 1 lần mức lương cơ sở (tương ứng 1.800.000 đồng); KCB nội trú bệnh viện tuyến Trung ương được hưởng tối đa 2,5 lần mức lương cơ sở (tương ứng 4.500.000 đồng).

Nhiều tỉnh, thành hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV

Ông Đinh Duy Hùng – Phó Trưởng ban Quản lý Thu – Sổ, thẻ (BHXH Việt Nam) – cho biết, trong những năm qua, bên cạnh việc hỗ trợ 30% mức đóng BHYT cho HSSV từ ngân sách Nhà nước, có nhiều tỉnh, thành phố đã quan tâm, cân đối từ nguồn ngân sách địa phương và huy động các nguồn lực xã hội hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV trên địa bàn. Gần đây nhất, năm 2022, có 27 tỉnh, thành phố đã hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV. Trong đó, một số tỉnh, thành phố có mức hỗ trợ lớn như: Hà Giang hỗ trợ 70% mức đóng; Hưng Yên, Bà Rịa – Vũng Tàu hỗ trợ 30% mức đóng; Quảng Ngãi hỗ trợ từ 20-30% mức đóng; Bắc Kạn, Cà Mau, Hậu Giang, Ninh Bình, Sơn La, Vĩnh Phúc hỗ trợ 20% mức đóng…

Ngoài ra, một số tỉnh, thành phố hỗ trợ riêng mức đóng BHYT HSSV đối với các trường hợp đặc biệt, như: TP.HCM hỗ trợ 100%, Đồng Nai hỗ trợ 70% mức đóng BHYT đối với HSSV là người khuyết tật; An Giang, Lâm Đồng hỗ trợ 70% đối với HS là người dân tộc thiểu số; Bình Phước hỗ trợ 70% đối với HS có hoàn cảnh khó khăn…

Ngoài ra, các trường hợp đặc biệt khác được cơ quan BHXH thanh toán trực tiếp theo phạm vi quyền lợi của người tham gia BHYT. Cụ thể đó là các trường hợp dữ liệu thẻ BHYT không được cung cấp hoặc cung cấp không chính xác về thông tin thẻ BHYT; HSSV không xuất trình được thẻ BHYT trước khi ra viện, chuyển viện trong ngày do tình trạng cấp cứu, mất ý thức hoặc tử vong hoặc bị mất thẻ nhưng chưa được cấp lại; HSSV tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên, có số tiền cùng chi trả chi phí KCB đúng tuyến trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở nhưng chưa được thanh toán số tiền cùng chi trả lớn hơn 6 tháng lương cơ sở; Trường hợp cấp cứu tại cơ sở KCB không ký hợp đồng KCB BHYT.

Trong trường hợp cấp cứu, HSSV được KCB tại bất kỳ cơ sở KCB nào và phải xuất trình thẻ BHYT cùng giấy tờ tùy thân có ảnh trước khi ra viện để được hưởng quyền lợi BHYT theo quy định.

Về thời hạn sử dụng thẻ BHYT, đại diện BHXH Việt Nam thông tin, thẻ BHYT được cấp mới hoặc gia hạn hằng năm cho HSSV của cơ sở giáo dục phổ thông, giáo dục đại học, giáo dục dạy nghề. Trong đó, với HS lớp 1 – giá trị sử dụng thẻ BHYT bắt đầu từ ngày 1-10 năm đầu tiên của cấp tiểu học; đối với HS lớp 12 – thẻ BHYT có giá trị sử dụng đến hết ngày 30-9 của năm học; đối với SV năm thứ nhất – thẻ BHYT có giá trị sử dụng từ khi nhập học, trừ trường hợp thẻ BHYT của HS lớp 12 đang còn giá trị sử dụng; đối với SV năm cuối – thẻ BHYT có giá trị đến ngày cuối của tháng kết thúc khóa học.

Giá trị sử dụng của thẻ BHYT tương ứng với số tiền đóng BHYT theo số tháng đã tham gia của HSSV.

Ngọc Hà