Việc điều chỉnh cơ chế chính sách sắp tới sẽ quan tâm đến bình đẳng nhằm tạo cơ hội cho các trường ĐH ngoài công lập (NCL) được đầu tư phát triển, tiếp cận với những nguồn lực tốt, đặc biệt là nguồn lực về đất đai, thuế, học bổng cho sinh viên, giáo viên…
 |
| Đại diện các trường ĐH phát biểu tại hội nghị. Ảnh: M.Tâm |
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh điều này khi chủ trì hội nghị các trường ĐH NCL tổ chức tại TP.HCM cuối tuần qua…
“Tự bơi” sao có chất lượng bằng khu vực?
Bà Nguyễn Thị Anh Đào (Chủ tịch HĐQT Trường ĐH Đông Á) nêu thực tế, trường công đóng góp cho chiến lược phát triển giáo dục được Nhà nước hỗ trợ, đầu tư là đương nhiên. Tuy nhiên, trường ĐH NCL đến nay đã đóng góp trên 1.000 tỷ đồng cho ngân sách. Ngoài ra, với quy mô 240.000 sinh viên (SV) NCL, mỗi năm Nhà nước không phải chi 2.400 tỷ đồng như chi cho SV trường công (mỗi SV học trường công, Nhà nước hỗ trợ ít nhất 10 triệu đồng). Con số này cho thấy đóng góp của trường tư cho xã hội rất lớn. Trong khi đó, SV ra trường đóng góp vào sự phát triển kinh tế lại không phân biệt trường công hay tư.
Vì vậy, bà Đào kiến nghị, Chính phủ cần cân nhắc chiến lược đầu tư cho giáo dục, không để các trường NCL “tự bơi”. Với khoản mà các trường ĐH NCL đóng vào ngân sách, Chính phủ nên đầu tư trở lại cho chính các trường để hoạt động, phát triển đội ngũ, thư viện, ký túc xá cho SV…
Đồng quan điểm, TS. Phan Ngọc Sơn (Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai) cũng đề nghị dùng 1.000 tỷ đồng này cho các trường NCL tái đầu tư. Ông Lê Hồng Minh (Trường ĐH Kinh tế – Kỹ thuật Bình Dương) cũng đề xuất, Nhà nước chỉ nên bao cấp những ngành mà trường NCL không làm được, không nên bao cấp toàn bộ cho trường công.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho hay, hướng sắp tới, trong điều chỉnh cơ chế chính sách, sẽ chú ý đến vấn đề bình đẳng giữa trường công lập và trường NCL. Theo Bộ trưởng, bình đẳng không có nghĩa cào bằng mà tạo cơ hội cho các trường được đầu tư phát triển, tiếp cận với những nguồn lực tốt… Hiện cả nước có 60 trường ĐH NCL, đào tạo 13,6% tổng SV, năm 2016 đóng góp thuế khoảng 1.000 tỷ đồng. Những con số này cho thấy, dù còn vấn đề này vấn đề khác trong quá trình phát triển nhưng các trường NCL đã đóng góp tích cực vào hệ thống giáo dục ĐH Việt Nam, nhất là về nguồn nhân lực. Tuy nhiên nhìn chung các trường còn rất nhỏ về quy mô, chưa đảm bảo cam kết khi thành lập. Chất lượng SV tốt nghiệp chưa cao, hoạt động thiếu đồng bộ, phần lớn tập trung vào đào tạo ngành ít tốn chi phí. Nghiên cứu khoa học cũng có nhưng chưa nhiều. Tỷ lệ giáo viên đạt trình độ tiến sĩ chưa cao, số giáo viên thỉnh giảng còn nhiều. Chủ yếu các trường dựa vào nguồn đầu tư ban đầu của nhà đầu tư và thu học phí nên rất khó khăn…
Sẽ kiến nghị Chính phủ chỉnh sửa chính sách
Cũng theo Bộ trưởng, sau 20 năm nhìn lại, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cho hành lang pháp lý của ĐH NCL dù đã hình thành nhưng chưa vững chắc, trong một chừng mực nào đó chưa tạo yên tâm cho nhà đầu tư. Về phía Bộ GD-ĐT, sẽ tiếp tục rà soát các quy định đã có và căn cứ vào thực tế hoạt động của các trường NCL cũng như xu hướng tự chủ của các trường để điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp. Đối với các trường cần tiếp tục đề xuất bổ sung để đưa vào nội dung sửa đổi vì đây là cơ hội tốt để tiếp cận, rà soát văn bản quy phạm pháp luật một cách tổng thể, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho các trường NCL. Trong đó, phải làm rõ mô hình các trường lợi nhuận cũng như phi lợi nhuận; đề xuất cơ chế chính sách theo hướng phải tạo được động lực cho nhà đầu tư, những người tâm huyết để thực hiện chủ trương xã hội hóa. Đồng thời, phải tăng cường kiểm soát chất lượng và trong quá trình rà soát, đề xuất các mô hình phải thống nhất, tránh trường hợp mô hình đưa ra chưa đảm bảo điều kiện chất lượng dẫn đến thiếu bền vững.
| GS. Đào Trọng Thi (nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội) cho biết: “Đến nay Chính phủ đã trình với Quốc hội đề xuất đưa việc sửa đổi 2 luật Giáo dục và Giáo dục ĐH vào chương trình xây dựng luật pháp của Quốc hội. Đây là cơ hội tốt, thường 7-10 năm nữa mới có cơ hội tiếp, do vậy, cần rà soát lại những nội dung quan trọng cần sửa đổi bổ sung để đề xuất”. Ông Thi cũng góp ý một việc có thể làm ngay, đó là cấp học bổng cho SV các trường không phân biệt công hay tư trên cơ sở kết quả đầu vào ĐH. |
“Những quy định thuộc thẩm quyền của Bộ GD-ĐT, bộ sẽ giải quyết nhanh. Những vấn đề vượt thẩm quyền, bộ sẽ kiến nghị với Chính phủ và các tổ chức, địa phương để cùng giải quyết” – ông Nhạ cho biết.
Ngoài ra, Bộ trưởng cũng đề nghị các trường NCL rà soát lại chiến lược, đề án phát triển sau 10-20 năm hoạt động, trong đó phải đối chiếu với cam kết và có kế hoạch cụ thể để thực hiện. Những trường không thực hiện cam kết sẽ bị xem xét, xử lý…
Mê Tâm
Bình luận (0)