|
Một tiết học tiếng Anh tại Trường CĐ Kinh tế – Kỹ thuật Phú Lâm. Ảnh: N.Trinh
|
Tiếng Anh là ngôn ngữ dễ tiếp cận, dễ học, song ở Việt Nam, đặc biệt là trong khối các trường TCCN và CĐ thì lại là một vấn đề lớn, một trở ngại đối với nhiều học sinh (HS) – sinh viên (SV). Thực trạng này đặt ra câu hỏi là làm sao để nâng cao hiệu quả dạy và học tiếng Anh ở các trường TCCN và CĐ?
Trong bài viết này, nhóm giáo viên (GV) Trường TC Ánh Sáng phân tích: Thực trạng việc dạy và học tiếng Anh trong trường TCCN, các giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học.
Thực trạng
Lớp học có sĩ số HS quá đông (nhiều lớp 50-60 em) không phù hợp với việc giảng dạy ngoại ngữ; việc thực hiện các hoạt động giảng dạy ngoại ngữ như hoạt động giao tiếp, làm việc theo cặp – nhóm không hiệu quả, HS không có cơ hội thể hiện mình, từ đó không có hứng thú và ý thức với môn học.
Trình độ HS chênh lệch về kiến thức tiếng Anh quá nhiều cũng làm cho bài học không hiệu quả. Do vậy, nếu GV tập trung kỹ vào phần đơn giản, sẽ làm cho những HS này cảm thấy nhàm chán không phát triển được trình độ. Bên cạnh đó chưa có môi trường rèn luyện nghe – nói trừ thời gian trên lớp. Số tiết học quá ít nên hầu như GV chỉ hướng dẫn HS được một số kỹ năng cơ bản. Vì vậy, việc phát triển đầy đủ khả năng nghe – nói – đọc – viết rất hạn chế.
Hiện phần lớn HS có chất lượng đầu vào còn thấp. Mặc dù các em đều đã qua thời gian học 6-7 năm phổ thông môn tiếng Anh nhưng do không tập trung môn học nên không còn nhớ, và khi vào trường coi như học lại từ đầu; những HS này nếu không tập trung thì không thể hiểu được những kiến thức căn bản (có em vẫn không thể nói và viết được một số câu cơ bản như giới thiệu tên, tuổi, nghề nghiệp…) nên công tác đào tạo cũng gặp không ít khó khăn. Do đó, đa số HS đều ngại môn học này vì đây là môn đòi hỏi nhiều thời gian, phải có phương pháp học và đặc biệt là tự học…
Ngoài ra, phương pháp dạy học chưa khoa học, chủ yếu theo phương pháp truyền thống (viết – đọc – nghe – nói) ngược theo qui trình tự nhiên của ngôn ngữ (nghe – nói – đọc – viết). HS chỉ được tiếp xúc với tiếng Anh ở giờ học bộ môn trong học phần tiếng Anh, kết thúc giờ học này các em không còn môi trường nào để trau dồi kiến thức dẫn đến tình trạng học trước quên sau.
Giải pháp
Đầu tiên là tổ chức các lớp học tiếng Anh phù hợp với trình độ người học, sĩ số 30-40 HS/lớp và giảm đến 20-25 HS/lớp (theo mô hình mới). Bỏ mô hình lớp học truyền thống với nhiều trình độ chênh lệch nhau. Khảo sát trình độ tiếng Anh của HS ngay từ đầu khóa học, phân loại và sắp xếp lớp học phù hợp với trình độ theo kết quả khảo sát. Có phòng học chuyên dùng được trang bị các thiết bị phục vụ giảng dạy môn tiếng Anh (máy chiếu, giáo cụ trực quan…). Về phía nhà trường: Tạo điều kiện cho GV tham gia các buổi tập huấn, các khóa học ngắn hạn nhằm cập nhật kiến thức mới cũng như phương pháp giảng dạy tiên tiến, bổ sung tài liệu phục vụ cho việc giảng dạy và học tập ngoại ngữ. Tiến hành thi khảo sát để phân chia lớp theo trình độ của HS (lớp khá giỏi, lớp trung bình…), từ đó để GV, HS có phương pháp dạy và học cho phù hợp, hiệu quả hơn… Về phía GV: Tăng cường ứng dụng CNTT trong giảng dạy, không ngừng học hỏi trao đổi kiến thức với các đồng nghiệp trong và ngoài trường. Muốn phát triển trí sáng tạo, muốn cho HS tự lực khám phá kiến thức mới, phải dạy cho HS phương pháp học, mà cốt lõi là phương pháp tự học. Cải tiến hình thức kiểm tra, thi đánh giá chất lượng đào tạo. Thi, kiểm tra phải gồm cả 4 kỹ năng: Nghe – nói – đọc – viết để đánh giá toàn diện các kỹ năng của HS. GV có thể phân chia các em thành từng nhóm, cặp với các cấp độ khác nhau, đồng thời thiết kế các nhiệm vụ phù hợp với từng nhóm đối tượng. Về phía HS: Đối với HS yếu kém, phải học lại tiếng Anh từ đầu để có nền tảng sau đó mới học phát triển nâng cao các kỹ năng nghe – nói – đọc – viết. Đối với HS khá giỏi cần tham gia các khóa học để nâng cao, trau dồi các kỹ năng nghe – nói – đọc – viết thành thạo và đặc biệt là kỹ năng nghe, nói…
Kiến nghị
Trong lúc mọi nguồn lực còn hạn chế, muốn nâng cao vốn từ tiếng Anh của HS, chúng ta nên áp dụng giải pháp “mưa dầm thấm lâu” bằng cách dạy từ từ – học từ từ, dạy ở mọi lúc – học ở mọi lúc… Theo đó, chúng ta cần đẩy mạnh các giải pháp khuyến khích, khích lệ HS tự học nâng cao năng lực tiếng Anh ở các lớp, các khóa học ngoài chương trình đào tạo chính khóa theo hình thức tự nguyện. GV cần tạo niềm vui, hứng thú học tập cho HS: Niềm vui hứng thú có tác động qua lại với tính tự giác, tích cực, chủ động trong học tập của HS, có ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập của các em. Bên cạnh đó cần tạo ra không khí thuận lợi cho lớp học, có sự giao tiếp thuận lợi giữa thầy và trò, giữa trò và trò bằng cách tổ chức điều khiển hợp lí các hoạt động của từng cá nhân và tập thể HS.
Đặc biệt, chú trọng nâng cao vốn từ tiếng Anh cho HS một cách tự nhiên mà giải pháp để nâng cao vốn từ tiếng Anh là sử dụng phụ đề bằng tiếng Anh trong các bài giảng của GV như: Tên bài, tiêu đề chương, danh từ, các từ khóa, từ chuyên ngành… sau khi viết bằng tiếng Việt (mở ngoặc bằng tiếng Anh). Nếu mỗi học phần, GV bộ môn yêu cầu HS nhớ được 20 từ thì với 30 học phần, các em sẽ nhớ được 600 từ vựng. Để thực hiện được giải pháp trên chúng ta tiến hành như sau: GV chuyên ngành tiếng Anh chủ yếu tập trung dạy những kỹ năng cơ bản, cốt lõi về nghe – nói – đọc – viết, từ vựng và ngữ pháp… đòi hỏi phải có chuyên môn cao. Riêng GV không phải chuyên ngành tiếng Anh sẽ cung cấp từ vựng bằng cách soạn bài giảng sử dụng thêm phụ đề tiếng Anh: Dịch các danh từ là từ khóa chuyên ngành, không cần dịch cả câu hay cả bài. Ngoài ra, khuyến khích HS học từ tiếng Anh bằng cách cho điểm thưởng trong bài thi cuối học phần nếu các em viết được số lượng từ vựng chuyên ngành theo yêu cầu của từng học phần.
Nhóm GV tiếng Anh (Trường TC Ánh Sáng)
|
5 giải pháp dạy lớp có sĩ số đông
Trong thực tế, các trường chỉ dạy theo số tiết quy định, trong khi lớp học thì rất đông HS-SV, trình độ chênh lệch khá rõ, tỉ lệ HS-SV sử dụng được các kỹ năng ứng dụng ngôn ngữ khá thấp. Vì vậy, chúng tôi xin đưa ra 5 giải pháp khi dạy lớp có sĩ số đông. Thứ nhất, GV nên giới thiệu chủ đề, có một cuộc thảo luận nhanh chóng về nội dung và chủ đề cần thảo luận và sau đó để cho người học tìm hiểu thông qua đọc sách. Cách tiếp cận này theo định hướng là rất hữu ích cho các đoạn văn bản có chứa rất nhiều thông tin mà có thể là mới đối với SV. Thứ hai, đưa trò chơi, bài hát, bài kiểm tra, nội dung thực hành cho lớp đông và thực hiện bằng miệng. Phần thực hành bằng miệng giúp phá vỡ các thói quen thiếu tích cực trong lớp học và tạo sự thân thiện cũng như bầu không khí học tập thoải mái. Thứ ba, cung cấp các hoạt động giao tiếp như đóng vai, làm việc nhóm… bởi vì mục tiêu ban đầu của việc học một ngôn ngữ là để giao tiếp hiệu quả trong ngôn ngữ đó. Để thực hiện tốt, GV nên chuẩn bị các nội dung bài học theo từng chủ đề giảng dạy. Phân công HS-SV theo cặp A-B, hoặc nhóm 4-6 em; theo dõi tiến trình thực hiện, bao quát lớp học, chú ý em nào không thực hành, nhắc nhở, động viên… nhằm tạo sự cạnh tranh lành mạnh trong học tập và đó cũng là động lực để các em tự tin, mạnh dạn hơn trong học tập. Thứ tư, cho các em nhiều thời gian hơn để tương tác với nhau, thông tin liên lạc này diễn ra theo cặp và nhóm để chia sẻ những khó khăn trong việc học tập của mình với bạn bè. Thứ năm, nhắc nhở các em không đặt nặng các sai sót trong khi giao tiếp bằng tiếng Anh để mạnh dạn trau dồi kỹ năng nói. GV nên nhắc nhở người học sai lầm là một phần tự nhiên của quá trình học tập và khi nói nhận được ý tưởng là quan trọng hơn là làm thế nào nói chính xác ngôn ngữ.
ThS. Nguyễn Thị Thanh Thúy
(Trường CĐ Công nghệ Thủ Đức) |
Bình luận (0)