Mùa thi – nói chuyện ôn thi

Với kinh nghiệm của một thời đi học và qua trao đổi với các nhà sư phạm, những cựu HS đã trải qua tâm trạng ấy, chúng tôi nhận thấy có ba yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến kết quả của bài thi.

1. Trước tiên là vấn đề sức khỏe. Nhiều HS quá lo lắng nên tập trung ôn thi mà quên đi sức khỏe của mình. Có em đã thức quá khuya, thậm chí không ngủ để học bài, giải bài tập. Nhiều HS còn uống cà phê đậm đặc, dùng các loại thuốc uống để tạo sự tỉnh táo, thuốc tăng cường trí nhớ – thường được gọi là “doping” trong thi cử – như thế sẽ không tốt; cũng có vài trường hợp (đa số là nữ) đến chùa khấn Phật và ăn chay suốt quá trình ôn thi. Những việc trên sẽ ít nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe khi bước vào phòng thi và kể cả về sau nữa. Phải có kế hoạch ôn tập khoa học và biết giữ gìn sức khỏe của mình trong những ngày gần đến kỳ thi; kết hợp ôn tập với nghỉ ngơi, thư giãn; tuy nhiên cũng hết sức tránh vui chơi quá độ và cẩn thận đi lại trên đường trong tình hình giao thông như hiện nay.

2. Vấn đề tâm lý. Sự lo sợ thái quá về thi cử làm nảy sinh tâm lý mất bình tĩnh ngay trong lúc thi. Hãy tự tin vào bản thân mình. Tự tin ở đây không có nghĩa là tự mãn, chủ quan. Những ngày cận thi nếu thấy “chữ nghĩa chạy đâu hết” thì đừng hốt hoảng vì nhiều người đã từng rơi vào trạng thái như thế, nhưng nếu đã có học, ắt lúc thi sẽ “có chữ để viết”. Tốt nhất nên tạo tâm lý thoải mái, trò chuyện vui vẻ với bạn bè khi đến trường thi. Vào phòng thi mà cảm thấy hồi hộp thì hãy bình tĩnh, hít thật sâu và thở ra từ từ. Hầu như khi nhận đề xong, tâm lý trên sẽ biến mất. Tuy nhiên khi đã làm bài rồi thì tập trung, chớ dáo dác xem người chung quanh làm bài tới đâu? Có ai nộp chưa? Kinh nghiệm cho thấy, những thí sinh làm bài tốt là những thí sinh vào phòng thi với sức khỏe dồi dào, tinh thần phấn chấn, đầu óc minh mẫn. Không ai muốn nói điều “xui xẻo” khi thi, nhưng đã thi sẽ có người rớt, người đậu. Lỡ có rớt, các em HS đừng có cảm tưởng một trời tương lai đã sụp đổ rồi đi đến hành động tiêu cực. Vẫn có thể rút kinh nghiệm làm lại từ đầu.

3. Phương pháp ôn tập. Đây là vấn đề mang tính quyết định đến chất lượng bài thi. Ông bà xưa khuyên, việc gì cũng vậy, nên chuẩn bị từ đầu, chứ đừng để “nước tới chân mới nhảy”. Ngay từ đầu năm học ở các lớp cuối cấp, các em HS nên lập cho mình một kế hoạch học tập trong suốt cả năm, vừa nắm kiến thức mới, vừa ôn dần dần thì bài vở không bị dồn đống trước khi thi. Bên cạnh đó cần biết kết hợp giữa nhớ thuộc lòng với suy nghĩ, suy luận và thực hành. Các thầy cô dạy trên lớp là dạy theo trình độ chung, mỗi người học sẽ có cách tiếp thu khác nhau. Do vậy, chỉ chính mình mới biết rõ phần nào mình nắm vững, phần nào mình đang yếu để hỏi bạn hoặc trao đổi với thầy cô. Các buổi ôn thi trên lớp rất quan trọng vì giáo viên có kinh nghiệm sẽ ôn tập cho HS những điều cốt lõi và trọng tâm nhất của chương trình mà Bộ GD-ĐT hướng dẫn. Tuy nhiên hết sức tránh “chạy sô” luyện thi nhiều nơi một lúc. Cách học này rất mất thời gian, không đảm bảo việc ăn, uống và nghỉ ngơi. Có những HS tổ chức học nhóm cũng mang lại hiệu quả cao (với điều kiện là học một cách tập trung vì nếu không sẽ phản tác dụng). Bên cạnh đó, nhiều em thích ngồi một góc yên tĩnh kiên nhẫn giải bài tập hoặc dựa vào đề cương ôn tập. Nói chung, phương pháp học thi muôn màu muôn vẻ nhưng phải biết kết hợp từng thời điểm và hoàn cảnh mỗi người.

Trong quá trình ôn thi, HS phải tránh những việc không cần thiết vì sẽ ảnh hưởng đến kết quả của bài thi như: Đoán đề thi. Điều này rất khó. Tốt nhất là ôn tập theo sự hướng dẫn của thầy cô, không học tủ, học lệch vì rất nguy hiểm; chạy theo tài liệu, bỏ sách giáo khoa và vở ghi trong các giờ học: Lệ thuộc vào các tài liệu bên ngoài sách giáo khoa là điều rất tai hại. Các loại sách ấy chỉ để tham khảo.

Lê Quang Huy

(GV Trường THCS Trừ Văn Thố, huyện Cai Lậy, Tiền Giang)