Học sinh cần gì ở giáo viên?

Khi nói về một người GV tốt, Nguyễn Quỳnh Thu Trang (HS lớp 7A2) cho rằng: GV cần có lòng khoan dung, đủ để lắng nghe, tha thứ vi phạm đầu tiên mà HS mắc phải; GV đủ kiên nhẫn giảng dạy những bạn học yếu và răn dạy các bạn ngỗ nghịch. Thu Trang đưa ra mong muốn về người GV dạy môn toán hiện tại của em: “Trong vai trò chủ nhiệm, cô rất dễ nhưng đôi lúc chưa lắng nghe hết ý kiến và cảm nhận của chúng em. Trong giờ dạy, cô dạy tốt nhưng chúng em thường phải làm theo khuôn mẫu, ít sáng tạo như các môn lý, sử, địa, sinh… Vì thế tiết học đôi lúc trở nên nhàm chán khiến chúng em cảm thấy mệt mỏi. Nếu như cô có chút thay đổi thì tiết học sẽ tốt hơn”. Còn  Trần Bạch Trâm Anh (HS lớp 7A2) chia sẻ: “Trong dạy học, sự chăm lo dạy dỗ HS một cách nhiệt tình của GV là điều mà chúng em cần, nhưng quan trọng là thầy cô hãy suy nghĩ, dành thời gian quan tâm đến những ưu khuyết điểm để mỗi HS nhận thấy và khắc phục tốt hơn”.

Trong khi đó, có không ít ý kiến của HS cho rằng GV nên thân thiện, vui vẻ hơn; tránh cho quá nhiều bài tập về nhà và đặt vào khuôn khổ. GV cần tạo ra những tiết giảng hay, hấp dẫn, dễ hiểu, sinh động… để tránh áp lực nặng nề khiến tiết dạy – học không hiệu quả. Em Trần Bạch Trâm Anh đưa ra một dẫn chứng: “Môn Anh văn là một nỗi ám ảnh đối với em vì nó cần sự tư duy, tính cẩn thận. Em gặp khó khăn khi không vượt qua được những công thức phức tạp. Nhưng khi học với cô K.N – cô đã giải thích, giảng nghĩa, đặc biệt cô kể cho chúng em nghe những điều lý thú của cuộc sống xung quanh bằng từ ngữ tiếng Anh đã giúp chúng em hiểu bài hơn. Từ đó em thấy yêu thích, thoải mái, có tinh thần học tập và phát huy khả năng sáng tạo. Đó là điều mà chúng em cần ở mỗi GV”.

Hầu hết các tâm tư, suy nghĩ của HS tại diễn đàn đều xoay quanh mục đích là giải quyết áp lực học tập, cách để GV hiểu và yêu thương HS hơn; không xúc phạm, ứng xử khéo léo, thông minh… Qua diễn đàn, nhiều GV đã giật mình thốt lên rằng “trước giờ phần lớn GV còn làm theo ý chủ quan mà ít có sự nhìn nhận từ hai phía: Người dạy và người học”.

Cô Trương Thị Kim Chi (GV khối 7) cho biết: “Thú thực chúng tôi bị sốc trước những chia sẻ của các em”. Theo cô Kim Chi, đôi lúc GV không đủ bình tĩnh và kiên nhẫn trong cách ứng xử với HS. GV đã lấy cái quyền của người lớn mà áp đặt HS; giao bài tập về nhà và yêu cầu HS phải làm vì cần thiết nhưng GV quên rằng các em đâu chỉ học 1 môn; GV thường tức giận khi HS không hoàn tất bài tập về nhà nhưng GV đã tìm hiểu nguyên do chưa? GV thường hay than vãn với nhau rằng, lớp này hay lớp kia lười không chịu học mà không thử đặt câu hỏi: Tại sao học môn này HS chưa ngoan mà học môn khác các em lại tốt hơn? Còn nhiều trường hợp khác cho thấy GV luôn đòi hỏi nhiều ở HS nhưng lại không quan tâm “HS cần gì ở GV”…

Cô Đặng Thị Bạch Yến (GV khối 9) cũng cho biết: “Trước sự chi phối của truyền thống “Tôn sư trọng đạo” khiến trong ngành giáo dục hình thành quan điểm người thầy có trách nhiệm truyền đạt, người học có bổn phận lắng nghe. Bên cạnh đó, thực trạng người học không dám xét đoán, đánh giá, phản bác việc dạy của người thầy; thầy cô không có thói quen tiếp nhận phản bác đánh giá từ người học, thậm chí còn thấy bị xúc phạm nặng nề vẫn còn tồn tại”.

Về vấn đề này, PGS.TS Huỳnh Văn Sơn (Trưởng bộ môn tâm lý học, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM) cho rằng trường học là nơi mà gần như ngày nào HS cũng đến để lĩnh hội tri thức phát triển nên người. Tuy nhiên, hiện nay trường học vẫn chưa thực sự thỏa mãn và quan tâm đúng nghĩa với các em, đặc biệt là mặt tinh thần. Nhiều HS cảm thấy chưa thực sự được quan tâm. Không ít GV và nhà trường hướng đến giáo dục đồng loạt khi áp dụng những quy định chung một cách cứng nhắc, rập khuôn mà chưa có sự đồng cảm, định hướng. Từ khâu định hướng cho đến khâu tác động và đánh giá vẫn mang nặng tính chung chung.  Không ít trường học muốn làm tốt công tác giảng dạy mà quá gắt gao, khuôn mẫu, thậm chí một số trường cảm thấy “nhẹ tênh” khi đưa ra quyết định đuổi học… mà lại thiếu sự lắng nghe tiếng lòng của HS. Tất cả những điều ấy làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dạy và học.

Có thể nói việc lắng nghe ý kiến của HS sẽ giúp GV nhận ra được những vấn đề mà trước nay bản thân mình chưa quan tâm, còn thờ ơ. Để từ đó không ít thầy cô hiểu ra rằng GV tốt trước hết cần có tấm lòng yêu thương tất cả HS giỏi, yếu, kém; thực hiện tốt việc dạy dỗ thay vì chỉ lên lớp cho hết giờ là xong. Cô Mai Lê (GV khối 7) nói: “Qua những chia sẻ của HS, mỗi GV cần nâng cao trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức, trách nhiệm và nâng cao tính dân chủ trong giờ dạy học”.

Bài, ảnh: Nguyễn Trinh