Những sản phẩm CNTT trong giáo dục: Kỳ 1: Các xu hướng tác động tới hoạt động giáo dục

Con người luôn mong muốn có thể học tập, làm việc và nghiên cứu bất cứ lúc nào, nơi nào –Sống trong một xã hội ngày càng bận rộn, việc di chuyển từ nhà đến trường, nơi làm việc đang thực sự là vấn đề lớn với người học. Trong học tập cũng như công việc, mọi người muốn truy cập một cách dễ dàng và nhanh chóng không chỉ các thông tin trên mạng mà cả các nguồn dữ liệu, các bài phân tích và bình luận cập nhật nhất. Những yêu cầu này cùng với sự gia tăng nhu cầu truy cập vào các phương tiện truyền thông và mạng xã hội càng làm tăng kỳ vọng của con người. Cơ hội cho học tập trong thế giới hiện đại này ngày càng phong phú và đa dạng.

Công nghệ ngày nay đang theo xu hướng “dịch chuyển lên mây” và khái niệm CNTT hỗ trợ đang dần được phân cấp –Việc áp dụng các ứng dụng và dịch vụ dựa trên công nghệ điện toán đám mây không chỉ thay đổi cách thức chúng ta cấu hình, sử dụng các phần mềm và lưu trữ các tệp tin, mà còn thay đổi cả cách khái niệm hóa các chức năng. Vấn đề không phải ở chỗ dữ liệu được lưu trữ ở đâu, mà là việc các dữ liệu đó có thể truy cập không phụ thuộc vào vị trí hay thiết bị sử dụng. Trên toàn cầu, chúng ta đang hình thành thói quen với mô hình của phần mềm dựa trên trình duyệt trên thiết bị độc lập.

Thế giới của công việc ngày càng đề cao sự hợp tác; cấu trúc các dự án của sinh viên cũng được thiết kế lại cho phù hợp –Nhà tuyển dụng ngày nay đánh giá khả năng làm việc hợp tác là một kỹ năng hết sức quan trọng ở cả trường học và môi trường làm việc, giúp phát huy lợi thế của trí tuệ tập thể. Để tạo điều kiện làm việc theo nhóm và giao tiếp nhóm, các dự án được tiến hành với  các công cụ hỗ trợ như Wiki, Google Docs, Skype, cũng như dễ dàng chia sẻ tập tin lưu trữ trên các trang web như Dropbox. Do đó, học viên được đánh giá không chỉ trên kết quả tổng thể của dự án, mà còn qua hiệu quả hoạt động nhóm trong suốt quá trình. Ngoài ra, còn có điểm cộng cho các nhóm ứng dụng các công cụ cộng tác trực tuyến thông minh nhất.

Sự phong phú của các nguồn tri thức và các tương tác xã hội dễ dàng truy cập thông qua internet đang ngày càng thách thức những người làm giáo dục phải xem xét lại vai trò của mình –Các trường học và tổ chức giáo dục phải cân nhắc kỹ giá trị khác biệt mang lại cho người học trong thời đại mà thông tin có thể tìm thấy ở khắp mọi nơi. Trong một thế giới như vậy, nhận thức và khả năng đánh giá độ tin cậy của thông tin là tối quan trọng. Một lần nữa, vấn đề giáo dục và chuẩn bị hành trang cho người học để sống và làm việc trong thế giới thông tin của internet lại được đặt lên hàng đầu. Các trường đại học từ trước đến nay luôn luôn được coi là tiêu chuẩn vàng về khả năng giáo dục, nhưng sự bùng nổ các chứng chỉ đào tạo từ nhiều tổ chức giáo dục khác đang làm thay đổi nhận định này.

Mô hình giáo dục có sự thay đổi mạnh mẽ, bao gồm: E-learning, Blended-learning và các mô hình học tập theo nhóm –Việc cắt giảm ngân sách buộc các tổ chức phải đánh giá lại các chiến lược giáo dục của họ và tìm lựa chọn thay thế cho các mô hình học truyền thống trên lớp duy nhất trước đây. Người học đã quen với việc dành nhiều thời gian rảnh của họ trên internet, học tập và trao đổi thông tin mới thông qua các mạng xã hội. Những tổ chức giáo dục triển khai hình thức học Blended-learning kết hợp giữa học trên lớp truyền thống và học online có thể tận dụng được các kỹ năng học tập trực tuyến mà người học đã phát triển độc lập. Chúng ta đang bắt đầu nhìn nhận sự phát triển của học tập trực tuyến có khả năng đáp ứng nhu cầu học tập hoàn toàn khác biệt so với các cơ sở vật chất học tập thông thường, bao gồm các cơ hội tăng cường hợp tác bằng việc trang bị cho người học các kỹ năng kỹ thuật số tiên tiến hơn. Mô hình Blended-learning khi được thiết kế và thực hiện thành công có thể cho phép người học đến trường thực hiện một số hoạt động trên lớp, và sử dụng mạng internet cho các hoạt động khác, tối ưu hóa cả hai môi trường học tập.

Các hoạt động học tập trên lớp chủ động và nhiều thử thách hơn được chú trọng –Phương pháp học tập dựa trên các dự án thử thách và các phương pháp tương tự đang tăng cường những hoạt động học tập chủ động hơn cả ở trong và ngoài lớp học. Khi các công nghệ như máy tính bảng và điện thoại thông minh ngày nay có các ứng dụng học tập thông minh đã được chứng minh trong các cơ sở giáo dục. Các nhà giáo dục đang ứng dụng những công cụ này để kết nối chương trình học với các vấn đề thực tế trong đời sống.

Kim Anh (tổng hợp)