Thực trạng trường ngoài công lập: Kỳ 2: Cám cảnh mùa tuyển sinh

Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm nay, TP.HCM có hơn 9.803 thí sinh rớt cả 3 nguyện vọng, phải học tại các trường NCL, trung tâm GDTX và trường trung cấp nghề. Theo ghi nhận của chúng tôi, các trường NCL thuộc “hàng sao” thu hút khá đông HS như Trường tư thục Trương Vĩnh Ký (1.500 HS), Hồng Đức (600), Ngô Thời Nhiệm (700), thậm chí Trường THPT tư thục Nguyễn Khuyến tuyển được hơn 2.000 HS và trường đã “chốt sổ” từ đầu tháng 8. Dù mức học phí các trường này đều rất cao và có sự phân hóa rõ rệt giữa học phí bán trú, nội trú nhưng vẫn có rất nhiều phụ huynh tìm mọi cách nhờ vả người thân, chạy chọt mong tìm một suất học cho con em mình trong những trường này. Tuy nhiên, không ít người trong số này phải lắc đầu vì quá khó, không đủ sức cạnh tranh với những người còn lại.

Dù lịch học chính thức của tất cả các trường tại TP.HCM bắt đầu từ ngày 15-8, nhưng rất nhiều trường NCL vẫn còn trầy trật tiếp nhận hồ sơ HS tại TP.HCM và các tỉnh, thành chuyển về. Ông Hồ Phú Bạc, Trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục (Sở GD-ĐT TP.HCM), cho biết thời hạn nhận hồ sơ tại các trường NCL đều được kéo dài tới ngày 25-10. Tuy chỉ tiêu tuyển sinh ở nhiều trường lên đến hàng trăm HS nhưng thực tế, số lượng hồ sơ nộp vào lại cách xa chỉ tiêu một trời một vực. Đơn cử, Trường THPT T.N.T có chỉ tiêu tuyển sinh là 120 HS, nhưng đến ngày 22-8, nhân viên phòng tuyển sinh của trường đã “úp mở” cho biết trường mới chỉ tuyển được 2 lớp với sĩ số không quá 20 HS/lớp. Trường THPT P.H.I cũng chỉ mới tuyển được chưa tới 30 HS (thời điểm ngày 22-8), trong khi chỉ tiêu lên tới 180 HS. Các trường THPT T.T, Đ.V, B.A, M.Đ cũng không tránh khỏi thực trạng có quá ít HS. 

Không những không tuyển được HS, nhiều trường NCL tại TP.HCM rất dễ rơi vào tình trạng bị… chết yểu vì số lượng HS tuyển được trong nhiều năm liền quá ít. Chính sự tăng nhanh về số lượng các trường NCL đã dẫn đến một “cuộc-chạy-đua-cần-thiết” giữa các trường với nhau. Trong khi những trường như Nguyễn Khuyến, Hồng Đức, Trương Vĩnh Ký, Thanh Bình… ngày càng khẳng định vị trí của mình, được HS và phụ huynh các nơi biết đến thì không ít trường NCL đang sống èo uột. Các trường này dường như chỉ tồn tại cầm chừng chứ không hề có sự phát triển trong nhiều năm qua, thậm chí tổng số HS tuyển được trong 3 năm chưa đạt tới con số 100. Cụ thể, Trường THPT H.T.K vốn được tách ra từ phân hiệu 2 của trường đào tạo HS giỏi vào năm 1999. Tuy chỉ tiêu tuyển sinh của trường mỗi năm học là 200 HS, nhưng tính đến năm học 2010-2011, tổng số HS của trường (3 khối lớp 10, 11, 12) chỉ được 86 HS. Cụ thể, năm học 2008-2009, trường chỉ tuyển được 42 HS lớp 10; năm học 2009-2010 được 24 HS và năm học 2010-2011 được 20 HS.

Tương tự, Trường THPT T.N.T thành lập năm 2008, đặt ra chỉ tiêu tuyển sinh năm đầu tiên là 150 HS nhưng trong ba năm trường chỉ tuyển được 93 HS (năm đầu là 28 HS, năm thứ 2 là 50 HS và năm thứ 3 là 15 HS). Trường THPT P.H.I vốn được chuyển đổi từ Trường Phổ thông cấp 2-3 Ánh Dương (thành lập năm 1997), năm 2004 được Trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật & Du lịch Sài Gòn nhận đỡ đầu nhưng cũng không tránh khỏi cảnh vắng HS khi nhiều năm liền số HS nhập học tại trường không quá 35 em/năm. Tương tự, Trường THPT P.B.C bắt đầu tuyển sinh từ năm 2001, hiện có hai cơ sở tại Q.6 và Bình Thạnh với chỉ tiêu mỗi năm là 450 HS. Tuy nhiên, trong 3 năm qua, chưa năm nào trường tuyển được quá 50 HS. Năm học 2010-2011, tổng số HS của 3 khối lớp 10, 11, 12 chỉ có 128 em. Trường THPT – THCS H.V được sáp nhập từ Trường THPT H.H (thành lập năm 2007) bắt đầu tuyển sinh từ năm học này nhưng cũng đang rất lao đao vì số lượng tuyển quá thấp.

Cùng với sự xuất hiện của một số trường NCL mới thì cạnh đó cũng có không ít trường cũ đã phải ngưng hoạt động như Trường N.T (năm 1999), Trường Nh.Tr (năm 2009); ngưng tuyển sinh như Trường Ng.Tr (năm 2009)…

Ngoài những trường NCL top trên có chất lượng đầu vào tốt, gồm những học sinh khá giỏi thì ở các trường NCL thuộc top dưới chỉ tuyển được học sinh trung bình, khả năng tiếp thu bài chậm và thường là chưa ngoan.