Làm gì để giúp trẻ học ngoại ngữ hiệu quả?

Giáo Dục TP.HCM đã có cuộc trao đổi với ThS. Nguyễn Hồ Thụy Anh – Chuyên viên tiếng Anh, Phòng Giáo dục tiểu học (Sở GD-ĐT TP.HCM) –  xung quanh những vấn đề vừa nêu.

– ThS. Nguyễn Hồ Thụy Anh: Thực ra trong trường tiểu học hiện nay chỉ có 3 chương trình TA là: TA tự chọn, TA tăng cường và TA theo Đề án 2020 của Bộ GD-ĐT. Ba chương trình này giảng dạy linh động, phù hợp với năng lực của từng đối tượng học sinh (HS) từ trung bình đến khá, giỏi. Bên cạnh đó còn có các phần mềm hỗ trợ, nâng cao chất lượng dạy và học là Phonics, DynEd; E-Study. PH nên hiểu đây là phần mềm hỗ trợ chứ không phải là chương trình TA.

– Chương trình TA tự chọn và TA theo Đề án 2020 của Bộ GD-ĐT cung cấp kiến thức cơ bản cho đối tượng HS có năng lực học TA bình thường. Thời lượng giảng dạy 4 tiết/tuần trở lên, tùy vào điều kiện, cơ sở vật chất của từng trường mà số tiết có thể tăng. Các em được học theo một trong các sách Family and Friends; Gogo Loves English hoặc TA 3, 4 của Bộ GD-ĐT. Bên cạnh đấy còn kèm theo chương trình đọc truyện ngắn, nhằm hình thành văn hóa và thói quen đọc sách cho trẻ, tạo hứng thú trong quá trình học vì truyện đọc tạo ngữ cảnh rất hiệu quả cho trẻ học tốt TA. Thông qua đó tăng cường vốn từ vựng, củng cố cấu trúc TA cho các em.

Ngược lại, đối với chương trình TA tăng cường, với thời lượng 8 tiết/tuần có nội dung nâng cao, chuyên sâu hơn nhằm phát triển khả năng ngôn ngữ của trẻ. Ví dụ TA tăng cường lớp 3, ngoài giáo trình Family and Friends, trẻ được học TA qua toán, khoa học; đọc truyện TA gồm truyện ngắn và truyện dài; học văn hóa Việt Nam thông qua sách TA Tôi tự hào về văn hóa Việt Nam… TA tăng cường cung cấp cho HS không chỉ vốn từ, mẫu câu phong phú mà còn trang bị kỹ năng sống. Cụ thể, HS được tìm hiểu văn hóa, đất nước, con người Việt Nam bằng TA, qua đó nuôi dưỡng tình yêu quê hương, lòng tự hào dân tộc mà phấn đấu học tốt hơn. Hay tiết đọc truyện dài, HS phát huy được tinh thần tự học, kỹ năng xây dựng bài. Ví dụ hoạt động reading circle (đọc theo vòng), giáo viên chia HS thành nhóm, mỗi HS trong mỗi nhóm được yêu cầu đảm nhận một vai trò: Tóm tắt truyện, thủ lĩnh nhóm thảo luận, người chuyên tìm từ thú vị, người so sánh các chi tiết về văn hóa, người liên hệ thực tế… Mỗi vai trò được giao một nhiệm vụ cụ thể.

Để nâng cao chất lượng giảng dạy, hỗ trợ việc dạy – học cho GV và HS, 3 phần mềm Phonics, DynEd, E-Study đóng góp không nhỏ. Phonics mạnh về dạy ngữ âm, hỗ trợ kỹ năng phát âm, ghép vần… thông qua các trò chơi, bài hát, các hoạt động hình thể, phù hợp với đối tượng HS bắt đầu học TA. DynEd nhằm kiểm soát quá trình học của trẻ như: Phát âm sai hay đúng, theo đó chỉnh lỗi nếu sai và cộng điểm nếu đúng; so sánh đối chiếu âm đọc người học với âm đọc người bản ngữ để kiểm tra lỗi đúng, sai; kiểm soát thời gian tham gia học bao lâu… phù hợp đối với trẻ có kỹ năng tự học. Trong khi đó, E-Study bắt đầu bài học bằng một bài đọc liên quan các từ. Ví dụ học từ Trees (cây) thì các em được học những từ liên quan như Leaves (lá), Twigs (cành), Stems (thân), Roots (rễ), Flowers (hoa), Fruits (quả)… E-Study phù hợp với trẻ đã có vốn TA căn bản nhiều, cụ thể với trẻ học TA tăng cường 3, 4, 5.

– Chính PH phải hiểu năng lực học ngoại ngữ con mình đang ở mức độ nào mới giúp trẻ chọn, học một chương trình phù hợp nhất. Nếu một trẻ có khả năng bắt chước nhanh, lặp lại chính xác, ghi nhớ từ vựng tốt hay thể hiện sự năng động hoạt bát trong việc sử dụng ngôn ngữ, hát theo bài hát TA, tiếp cận một cách hồ hởi, thích thú… điều đó thể hiện phần nào mức độ sẵn sàng của trẻ khi tiếp cận với việc học ngôn ngữ, có thể phù hợp với chương trình TA tăng cường. Nếu con bạn chưa có những biểu hiện trên, PH có thể cho con học TA tự chọn, TA theo Đề án 2020 của Bộ GD-ĐT.

Thực tế có không ít PH nóng lòng, muốn con mình bước vào môi trường ngoại ngữ đòi hỏi kỹ năng cao ngay từ lớp 1, điều này không nên. PH nên hiểu việc sẵn sàng học TA của một số trẻ bắt đầu rất sớm, nhưng lại khá muộn ở một số trẻ khác. Trong quá trình học TA tự chọn, TA theo Đề án 2020 của Bộ GD-ĐT, nếu HS học tốt, đạt yêu cầu ở kỳ thi Staters cuối lớp 2, Movers cuối lớp 4 hay Flyers cuối lớp 5 thì có thể chuyển sang học TA tăng cường ở lớp kế tiếp nếu nhà trường có khả năng đáp ứng được nhu cầu.

Ngọc Trinh (thực hiện)