Bộ trưởng từ chức vì câu đùa, thủ tướng Nhật phải lùi giờ lên đường công du

Bộ trưởng Tư pháp Nhật Bản Yasuhiro Hanashi cho biết ông đã nộp đơn từ chức cho Thủ tướng Kishida hôm 11.11, hai ngày sau khi ông nói rằng công việc ít người biết đến của ông chỉ xuất hiện trên tin tức buổi trưa khi ông sử dụng con dấu "hanko" của mình để phê duyệt án tử hình vào buổi sáng, AP cho hay.

Phát biểu này đã lập tức làm dấy lên những lời chỉ trích từ phe đối lập cũng như từ chính các thành viên trong đảng Tự do Dân chủ (LDP) cầm quyền. Ông Kishida và LDP vốn đã mất uy tín nghiêm trọng vì những tiết lộ về mối quan hệ giữa nhiều nghị sĩ đảng này với Giáo hội Thống nhất sau vụ ám sát cựu Thủ tướng Shinzo Abe.

Ít nhất hai thành viên khác trong nội các của ông Kishida đang phải đối mặt với cáo buộc về những điểm bất thường trong kế toán.

Bộ trưởng Tư pháp Nhật Bản Yasuhiro Hanashi. KYODO

"Tôi đã sử dụng cụm từ án tử hình làm ví dụ một cách bất cẩn" và khiến người dân và các quan chức trong bộ "cảm thấy khó chịu", ông Hanashi nói. Ông quyết định từ chức "để xin lỗi người dân và thể hiện quyết tâm khởi động lại sự nghiệp chính trị của mình".

Nhật Bản đã phải đối mặt với chỉ trích của quốc tế vì tiếp tục áp dụng hình phạt tử hình và sự thiếu minh bạch.

Ông Hanashi cho biết ông đã hỏi ý kiến Thủ tướng ​​Kishida trong hai ngày qua về việc từ chức, và được khuyên nên cố gắng hết sức để xin lỗi và giải thích.

"Tôi xin lỗi và xin rút lại phát ngôn của mình, những lời lẽ khi xuất hiện trên truyền thông đã tạo ra ấn tượng rằng tôi đang xem nhẹ trách nhiệm", ông Hanashi nói hôm 10.11. Ông đưa ra một lời xin lỗi khác vào ngày 11.11 và bác bỏ việc ông có ý định từ chức.

Song truyền thông Nhật Bản sau đó tiết lộ rằng ông đã có những phát biểu tương tự tại các cuộc họp khác trong 3 tháng qua.

Thủ tướng Kishida ngày 11.11 phủ nhận việc ông xem nhẹ những phát biểu của ông Hanashi. Sau đó, nhà lãnh đạo cho biết ông chấp nhận đơn từ chức của ông Hanashi vì "phát ngôn thiếu cẩn trọng" của bộ trưởng đã làm tổn hại lòng tin của công chúng đối với các chính sách tư pháp và có thể làm đình trệ các cuộc thảo luận tại quốc hội về các vấn đề quan trọng.

Ông Kishida cho biết ông đã bổ nhiệm cựu Bộ trưởng Nông nghiệp Ken Saito, người cũng từng là quan chức Bộ Thương mại và được đào tạo tại Harvard, làm người thay thế ông Hanashi.

Ông Kishida buộc phải khẩn trương xử lý vấn đề trước khi lên đường tham dự các hội nghị cấp cao của ASEAN tại Campuchia, nhóm G20 tại Indonesia và APEC tại Thái Lan.

Ông Hanashi mới nhậm chức được ba tháng, và là bộ trưởng thứ hai phải từ chức kể từ khi ông Kishida thay đổi nhân sự nội các hồi tháng 8 trong nỗ lực khôi phục sự tín nhiệm của công chúng dành cho chính phủ.

Tháng trước, ông Daishiro Yamagiwa đã từ chức bộ trưởng kinh tế sau khi đối mặt với chỉ trích vì không giải thích được mối liên hệ giữa ông với Giáo hội Thống nhất.

Tổ chức tôn giáo này đã trở thành chủ đề nhạy cảm tại Nhật sau cái chết của ông Abe, vì nghi phạm bắn ông khai rằng việc cố thủ tướng công khai ủng hộ giáo hội là một trong những nguyên nhân dẫn đến vụ ám sát chấn động ngày 8.7.

Sau đó, truyền thông đã phanh phui hàng loạt nghị sĩ của LDP có liên hệ với giáo hội trong nhiều thập niên. LDP thừa nhận việc này song nói đây là những mối liên hệ cá nhân, không phải mang tính tổ chức với tổ chức, và cam kết sẽ cắt đứt quan hệ với giáo hội.

Theo Lam Vũ/TNO