Sự kiện giáo dụcVấn đề - Sự kiện

Cần tiếp tục giữ “lửa đổi mới”

Tạp Chí Giáo Dục

HS TP.HCM tham gia Cuộc thi tài năng ROBOT ROBOTACON năm 2018

Năm học 2018-2019 đã chính thức bắt đầu. Đây là năm học ngành GD tiếp tục tập trung thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4-11-2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 9-6-2014 của Chính phủ về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT; Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28-11-2014 của Quốc hội khóa XIII, Nghị quyết số 51/2017/QH14 ngày 21-11-2017 của Quốc hội khóa XIV và Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 18-6-2018 của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới chương trình, SGK GD phổ thông; các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Để thực hiện tốt nhiệm vụ của năm học mới, mỗi người làm công tác GD cần hiểu hơn về những kết quả đã đạt được cũng như những hạn chế, yếu kém còn tồn tại của ngành trong năm học 2017-2018. Giáo dục TP.HCM xin giới thiệu những chia sẻ của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ tại Hội nghị tổng kết năm học 2017-2018, triển khai nhiệm vụ năm học 2018-2019.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại Hội nghị tổng kết năm học 2017-2018 và triển khai nhiệm vụ năm học 2018-2019 của ngành GD

GD quan trọng nhất là phải cởi mở

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, GD quan trọng nhất là phải cởi mở, minh bạch thì mới tạo được sự đồng thuận trong xã hội. Đây là kinh nghiệm quý mà ngành GD phải thực hiện. GD là vấn đề của từng gia đình, nhà trường, thầy cô và toàn xã hội, khi đồng thuận thì ngành GD mới huy động được sức mạnh tổng hợp đẩy mạnh đổi mới.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, trong quá trình thực hiện Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT, ngành GD phải quán triệt hai điểm xuyên suốt hết sức quan trọng.

Thứ nhất, đổi mới là một quá trình, có lộ trình thực hiện và trong quá trình đấy không có giải pháp nào là hoàn hảo. Vì vậy, khi đã đề ra rồi, thì phải rất khoa học, cầu thị song kiên trì thực hiện. Đổi mới GD không giống như xây một ngôi nhà, làm đường, xây nhà máy mà là cả một quá trình từ những việc rất nhỏ. Đơn cử, hôm nay, nhiều ý kiến nói về đổi mới kỳ thi THPT quốc gia thì lộ trình cho việc này bắt đầu từ năm 2015, làm từng bước đến năm 2021 mới xong. Hay đề án đổi mới chương trình, SGK dù chúng ta chuẩn bị xong cũng không thể làm đồng loạt ở tất cả các bậc học mà phải làm “cuốn chiếu”, từng bước. GD không chỉ liên quan đến gia đình, xã hội, nhà trường mà còn đặt chung trong bối cảnh của đất nước về tình hình kinh tế – xã hội, thói quen truyền thống nên khi đưa ra một giải pháp đổi mới cần phải cân đối lợi – hại.

Thứ hai, đổi mới GD phải theo xu thế thế giới, không thể vì đặc thù, đặc điểm, hay trong quá trình này có tác dụng ngược mà đi ngược lại. “Tự chủ ĐH hay tới đây quản lý các trường phổ thông phải thay đổi, bớt hành chính hóa thì đấy là xu thế thế giới. Lộ trình đổi mới thi cử cũng vậy”, Phó Thủ tướng nêu ví dụ.

Phó Thủ tướng lưu ý: Nhìn lại thời điểm năm 2013, Nghị quyết 29 được xây dựng nhằm khắc phục toàn diện bất cập, hạn chế ở tất cả các khâu của GD-ĐT, đúng với vị thế là “quốc sách hàng đầu”, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong bối cảnh thế giới có nhiều thay đổi. Vì vậy, quá trình thực hiện nghị quyết hằng năm phải bám sát vào các mặt nghị quyết đã nêu ra để nhìn nhận, đánh giá, rút kinh nghiệm.

“Chúng ta cần nhìn thẳng vào những điều chưa làm được theo lộ trình, hay kết quả chưa được như mong muốn để cố gắng hơn. Bên cạnh đó, cũng cần đánh giá đúng những kết quả đã đạt được. Đây là công sức của hơn một triệu GV, của các cháu HS, hàng triệu gia đình và toàn xã hội. Với tinh thần cầu thị, đổi mới, ngành GD cần tiếp tục giữ được “lửa đổi mới”, lan tỏa xuống từng trường, từng GV và ra cả cộng đồng để nền GD được đổi mới thực sự. Có như vậy đất nước mới phát triển được”, Phó Thủ tướng nói.

T.Linh

Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, trong năm học 2017-2018 vừa qua, ngành GD cả nước đã nỗ lực thực hiện có hiệu quả 9 nhóm nhiệm vụ chủ yếu và 5 nhóm giải pháp cơ bản. Qua đó, chất lượng các hoạt động GD-ĐT ở tất cả các bậc học từng bước được cải thiện, nâng cao. Cụ thể, chất lượng GD phổ thông đại trà có nhiều tiến bộ, chất lượng GD mũi nhọn đạt được nhiều thành tựu quan trọng với kết quả nổi bật của các đoàn HS Việt Nam tham dự Olympic quốc tế và khu vực, thi khoa học kỹ thuật quốc tế. Mạng lưới, quy mô GD phổ thông tiếp tục ổn định, từng bước được rà soát, sắp xếp.

Mạng lưới trường, lớp mầm non phát triển, tỷ lệ trường, lớp ngoài công lập tăng nhanh. Tỷ lệ huy động trẻ ra lớp vượt chỉ tiêu ở tất cả các độ tuổi.

Nhiều trường ĐH của nước ta đã có tên trong bảng xếp hạng khu vực và thế giới. Kết quả đổi mới GD của Việt Nam được các nước, tổ chức quốc tế ghi nhận, đánh giá cao. Đơn cử như đánh giá của Ngân hàng Thế giới, 7 trong số 10 hệ thống GD hàng đầu của thế giới nằm ở khu vực Đông Á – Thái Bình Dương, trong đó sự phát triển thực sự ấn tượng là ở hệ thống GD của Trung Quốc và Việt Nam (hai quốc gia tiên phong trong đổi mới GD).

Bên cạnh những kết quả nổi bật trên, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cũng thừa nhận vẫn còn những hạn chế, yếu kém cần phải nghiêm túc xem xét rút kinh nghiệm. Đó là vẫn còn tình trạng thiếu trường lớp ở các khu đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất, đặc biệt là trường mầm non. Công tác GD đạo đức, lối sống, kỹ năng sống; GD thể chất cho HS còn hạn chế; cá biệt có một số giáo viên (GV), HS có hành vi ứng xử thiếu văn hóa gây mất niềm tin của cha mẹ HS, bức xúc trong xã hội. Tình trạng thừa, thiếu GV cục bộ vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, trong đó có một số địa phương để xảy ra những sai phạm nghiêm trọng trong công tác tuyển dụng, sử dụng GV. Tình trạng lạm thu đầu năm học trong các cơ sở GD còn diễn ra ở nhiều địa phương. Đổi mới chương trình, SGK chưa đạt tiến độ đề ra.

Đặc biệt, công tác tổ chức kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 còn một số hạn chế, thiếu sót như: Đề thi chưa thật sự phù hợp với yêu cầu của thi THPT, trong đề thi có những câu hỏi có độ khó cao; Phần mềm chấm trắc nghiệm còn có những kẽ hở trong bảo mật có thể dẫn đến bị lợi dụng để làm sai lệch kết quả thi; Công tác thanh kiểm tra, giám sát của Bộ GD-ĐT đối với các địa phương đã được tăng cường hơn nhưng vẫn còn sơ hở, chưa sâu sát.

Tình trạng SV tốt nghiệp ra trường không tìm được việc làm còn nhiều; chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển đất nước. Cơ chế, chính sách về tự chủ ĐH còn thiếu và chưa đồng bộ.

Từ thực tế của năm học 2017-2018, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT nhấn mạnh đến nhiệm vụ của năm học 2018-2019.

Theo đó, đối với GD mầm non: Tập trung phát triển trường, lớp ở khu công nghiệp, khu chế xuất; đẩy mạnh các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, giảm bạo hành trẻ và giải quyết tình trạng thiếu GV.

Đối với GD phổ thông: Tiếp tục chuẩn bị các điều kiện để thực hiện chương trình, SGK mới, nhất là đối với lớp 1; nâng cao chất lượng công tác tổ chức thi, kiểm tra đánh giá, nhất là kỳ thi THPT quốc gia; tăng cường GD đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho HS; triển khai đổi mới cơ chế quản lý trong các trường phổ thông.

Đối với GD ĐH: Tiếp tục đẩy mạnh việc tự chủ của các trường, nâng cao chất lượng đào tạo phù hợp với bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đáp ứng nhu cầu của xã hội để tỷ lệ SV ra trường có việc làm phù hợp với chuyên ngành đào tạo ngày càng tăng.

GD thường xuyên tập trung nâng cao hiệu quả hoạt động của các trung tâm học tập cộng đồng, các trung tâm GD nghề nghiệp – GD thường xuyên sau sáp nhập; chấn chỉnh các trung tâm ngoại ngữ, tin học, đào tạo từ xa hoạt động không đúng quy định; rà soát, tiếp tục thực hiện các mục tiêu của Đề án xây dựng xã hội học tập; thúc đẩy việc học tập của người lớn.

Kim Anh (ghi)

 

Bình luận (0)