35,4% bệnh nhân đến khám, chữa bệnh (KCB) ở tuyến Trung ương có thể điều trị được ở tuyến tỉnh và 20% có thể điều trị được ở tuyến huyện; 41,5% bệnh nhân đến KCB ở tuyến tỉnh có thể điều trị được ở tuyến huyện và 11% có thể điều trị được ở trạm y tế (TYT) xã, phường. Thông tin này vừa được Bộ Y tế cung cấp tại Hội nghị nâng cao chất lượng TYT xã, phường hoạt động theo nguyên lý y học gia đình dựa trên mô hình 26 TYT điểm các tỉnh phía Bắc.
![]() |
| Hiện nay hầu hết các TYT xã, phường đều “ế”. Ảnh: T.Dương |
Theo thống kê của Bộ Y tế, hiện cả nước có 11.083 TYT xã, phường với 49.544 giường; 100% số xã có TYT, khoảng 60% đã đạt tiêu chí quốc gia về y tế xã; khoảng 87,5% TYT xã có bác sĩ làm việc; 96% TYT có nữ hộ sinh hoặc y sĩ sản nhi…
Các TYT xã tuy đã đạt được nhiều kết quả góp phần vào việc nâng cao sức khỏe người dân nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu người dân, chất lượng hiệu quả hoạt động chưa cao. Chưa làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu, nhiều người dân chưa quan tâm đến dự phòng, nâng cao sức khỏe. Bên cạnh đó, phần lớn các TYT chưa quản lý bệnh mạn tính, quản lý sức khỏe một số đối tượng ưu tiên. Số lượng và chất lượng dịch vụ còn hạn chế, danh mục thuốc còn ít. TYT xã mới chỉ thực hiện được 50-70% các dịch vụ kỹ thuật, khoảng 40% danh mục thuốc theo phân tuyến…
Để triển khai đổi mới hoạt động của TYT xã, Bộ Y tế đã khảo sát, lựa chọn 26 xã, phường, thị trấn thuộc 8 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng để triển khai mô hình điểm. Tuy nhiên, tại 26 TYT này vẫn còn 8 trạm chưa có bác sĩ; 9 trạm chưa có y sĩ YHCT; 7 trạm chưa có dược sĩ; cơ cấu chưa phù hợp, có vị trí thừa, có vị trí thiếu. Các danh mục kỹ thuật thực hiện trung bình chỉ thực hiện được 68,3% trong tổng số 76 dịch vụ trong gói dịch vụ y tế cơ bản, trong đó có TYT chỉ thực hiện được 19,7%…
Tham dự và phát biểu tại đây, PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến – Bộ trưởng Bộ Y tế – khẳng định, vai trò quan trọng của y tế cơ sở (bao gồm y tế thôn, bản, xã phường, quận, huyện, thị xã) được coi là nền tảng, xương sống của hệ thống y tế; đồng thời là tuyến đầu, “người gác cổng” của hệ thống y tế chăm sóc sức khỏe ban đầu, trực tiếp gần dân nhất. Y tế cơ sở là nơi dễ tiếp cận với chi phí thấp, công bằng xã hội, giảm quá tải bệnh viện tuyến trên. Chính vì thế việc triển khai TYT xã, phường hoạt động theo nguyên lý y học gia đình với 6 nguyên tắc (liên tục – toàn diện – lồng ghép – phối hợp – dự phòng – gia đình – cộng đồng) sẽ giúp nâng cao chất lượng KCB cho người dân một cách hiệu quả. Mô hình này được chú trọng phát triển tại nhiều quốc gia trên thế giới và được người dân rất tin tưởng lựa chọn.
Theo đó, đối với 26 TYT điểm, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, sẽ được trang bị đồng bộ từ giường tủ, tủ quầy thuốc, biển tên phòng, tên TYT, đến bố trí trang bị máy siêu âm, xét nghiệm, X quang. Riêng với các TYT chưa có bác sĩ thì sẽ cử bác sĩ luân phiên về làm việc khoảng 2-3 ngày/tuần/trạm; điều chuyển đi và đến một số y sĩ, điều dưỡng, dược sĩ trung học theo yêu cầu của các trạm. Tăng cường đào tạo nâng cao trình độ cho viên chức tại trạm. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng cử cán bộ chuyên môn luân phiên từ bệnh viện tuyến Trung ương, tuyến cuối của Hà Nội, TP.HCM về hỗ trợ các TYT xã, phường, thị trấn nhằm nâng cao chất lượng KCB giai đoạn 2018-2020 cho 4 tỉnh phía Bắc (huyện Bát Xát, Lào Cai; huyện Trấn Yên, Yên Bái; huyện Ba Vì, Đan Phượng, Q.Hà Đông, Nam Từ Liêm, Hà Nội và huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh)…
Cũng tại hội nghị, Bộ Y tế đã đề nghị BHXH Việt Nam, BHXH các tỉnh, thành phố tính toán, giao thí điểm định suất cho số thẻ đăng ký KCB ban đầu tại các TYT xã thí điểm; đảm bảo đủ thuốc theo phân tuyến, thuốc đã quy định trong gói dịch vụ y tế cơ bản…
Dự kiến trong năm 2018 sẽ hoàn thành mô hình điểm 26 TYT điểm. Các tỉnh, thành sẽ xây dựng lộ trình triển khai, phấn đấu trong 5 năm (2019-2023) xong hết cả đầu tư, nhân lực và hoạt động của TYT xã theo nguyên lý y học gia đình.
Kim Anh


Bình luận (0)