Muốn nâng cao chất lượng phải dạy tốt, học tốt

Vừa qua, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết sẽ thí điểm bỏ biên chế giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và tăng thu nhập cho giáo viên. Việc làm này mới nghe qua thấy hợp lý song nhìn vào bản chất giáo dục ta hiện nay thì sẽ không ổn.

Theo nhiều giáo viên, việc bỏ biên chế sẽ tạo nhiều hệ lụy không tốt cho ngành giáo dục (ảnh minh họa). Ảnh: A.Khôi

Có thể nói sự không ổn đó xuất phát từ các nguyên nhân sau:

Thứ nhất, nói về tâm lý khi đã vào biên chế ổn định rồi thì đội ngũ những người làm công tác giáo dục nói chung, giáo viên nói riêng là ỷ lại, không tích cực thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, không có ý thức phấn đấu dạy tốt dẫn đến chất lượng giáo dục không như mong muốn là oan cho những người trong ngành, nhất là giáo viên. Bởi lẽ cái gốc của vấn đề suy giảm chất lượng giáo dục ở đây chính là do bệnh thành tích kéo dài và đã đến mức độ trầm kha của ngành chứ không phải là do biên chế hay không biên chế.

Thử hỏi mấy chục năm trước, khi điều kiện cả nước thiếu thốn về mọi mặt, lúc đó vấn đề biên chế và không biên chế người trong ngành chẳng mấy ai quan tâm, tại sao thầy vẫn dạy tốt, trò vẫn học tốt. Thời đó người có học khác xa với người không có học về mọi mặt, người học lớp lên trình độ khác xa với người học lớp thấp. Bởi lẽ, học lớp nào thì chất lượng tương đương với lớp đó, bằng cấp đi với chất lượng. Nghĩa là dạy học thật nên chất lượng thật. Học tốt thì vinh danh bằng bảng danh dự ở mỗi tháng, cuối năm khen thưởng xứng đáng, học được thì lên lớp, học không được thì thi lại. Thi lại không tốt thì ở lại lớp. Chứ không phải bây giờ vì bệnh thành tích quá nặng, khen thưởng ào ào, một lớp học mà không có đến một học sinh yếu, giỏi khá gần cả lớp, trung bình chỉ còn vài em. Bởi lẽ, học không tốt cũng nâng lên cho tốt, học không được vẫn cứ lên lớp, thi lại thì cho có để rồi lên lớp. Một năm, một trường có gần cả ngàn học sinh mà chẳng em nào ở lại lớp, họa hoằn lắm thì thi lại mà thôi, hỏi còn gì là chất lượng!

Do đó, để nâng cao chất lượng giáo dục thì cái cốt lõi là xóa bỏ ngay bệnh thành tích trong toàn ngành và bắt đầu từ trên xuống chứ không phải từ dưới lên và trao lại quyền được làm thầy đúng nghĩa cho người dạy. Xác lập tư tưởng rõ ràng là học thật mới có chất lượng thật, học như thế nào thì xếp loại, đánh giá như thế đó…

Chưa có chủ trương bỏ biên chế đối với giáo viên

Theo chinhphu.vn, trả lời cử tri tỉnh Vĩnh Phúc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định cho tới nay, chưa có chủ trương bỏ biên chế đối với giáo viên, ngay cả với các trường ĐH. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết Chính phủ đang chỉ đạo xây dựng nghị định về cơ chế tự chủ của cơ sở giáo dục ĐH công lập và nghị định về cơ chế tự chủ trong các trường giáo dục nghề nghiệp, CĐ và TC. Trong dự thảo hai nghị định này vẫn giữ biên chế công chức và viên chức.

Đ.Nam

Thứ hai, thực hiện việc không biên chế với giáo viên mà chỉ hợp đồng là nhằm tăng thu nhập giáo viên, theo tôi là không khả thi. Bởi lẽ, hiện nay tất cả các trường công đều đã khoán quỹ lương. Nghĩa là trường loại gì, bao nhiêu lớp, bao nhiêu cán bộ – giáo viên – nhân viên thì Nhà nước đã cấp kinh phí hoạt động vừa đủ như thế rồi, có đâu khoản dôi dư nào thì lấy đâu ra mà tăng thu nhập cho giáo viên dạy tốt. Bây giờ trong nhà trường, giáo viên đã là biên chế rồi mà còn sợ ban giám hiệu, nhất là hiệu trưởng, huống hồ khi giáo viên chỉ là hợp đồng theo năm thì sợ hiệu trưởng đến cỡ nào nữa, và khi hiệu trưởng thích hợp đồng ai thì hợp đồng lúc đó sẽ ra sao? Cho nên chỉ có trường tư mới làm được chuyện này vì họ bỏ tiền ra, mà “đồng tiền đi liền khúc ruột”, họ mới xót mà chọn người giỏi để về trường mình, còn trường công thì đảm bảo hiệu trưởng sẽ chọn theo kiểu “quan hệ, tiền tệ” mà thôi, thì vô tình, tiền mồ hôi nước mắt của dân lại nuôi cho những người không tâm, thiếu tầm rồi lại làm hỏng ngành giáo dục.

Vậy nên, để nâng cao chất lượng ngành giáo dục thì chỉ có con đường là dạy tốt học tốt. Ai dạy không tốt thì cho nghỉ, ai học không tốt thì cho học lại, không muốn học thì thôi không phải ép học. Phải mạnh dạn tiêu diệt thành tích không chỉ trong ngành giáo dục mà cả trong toàn xã hội.

Nguyễn Văn Tú (Đà Nẵng)