Ngày đi dự lễ tổng kết năm học của cậu con trai “tốt nghiệp” mầm non, tôi rất ngỡ ngàng trước bài phát biểu của cô bé mới… 6 tuổi. Cháu đọc một bài viết khá dài. Về nội dung thì phải nói rằng “chuẩn không cần chỉnh”, người lớn chưa chắc đã viết được như thế. Bài viết hay, rất ý nghĩa như để tri ân nhà trường và các cô giáo. Mới 6 tuổi và chuẩn bị vào lớp 1, sao cháu viết được hay đến thế? Nếu cháu tự suy nghĩ và viết lên được hay như vậy thì chắc cháu phải là “thần đồng đất Việt”. Đây là lần đầu tiên tôi biết được điều đó ở bậc mầm non.
Còn các bậc học tiểu học, THCS (kể cả bậc THPT) càng phổ biến hơn nữa. Lời phát biểu tri ân thầy cô giáo nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam hay lễ khai giảng, lễ tổng kết năm học vẫn thường được thầy cô viết sẵn để cho học sinh đọc. Sợ học sinh viết không hay, phát biểu trước quan khách chưa được như ý muốn nên thầy cô chính là tác giả của những bài viết đầy cảm xúc ấy. Chưa hết, có trường hợp đại diện Ban đại diện cha mẹ học sinh phát biểu cũng từ bài viết của thầy cô. Tôi đã từng là người trực tiếp mời phụ huynh phát biểu, có những phụ huynh đồng ý phát biểu và nhờ tôi viết sẵn. Tôi tế nhị nói với phụ huynh rằng: “Anh/chị cứ phát biểu theo suy nghĩ của mình đi. Phát biểu dăm ba câu ngắn gọn cũng được. Anh/chị cứ phát biểu những gì mình suy nghĩ”. Đại loại là thế. Tôi không trách họ được, bởi có lẽ họ đã từng phát biểu từ bài viết của nhà trường. Nói đúng hơn là họ đọc lại lời từ phía nhà trường viết sẵn. Tôi muốn lời phát biểu ấy chính từ tấm lòng tri ân của phụ huynh chứ không phải từ chúng tôi. Tôi thích những lời phát biểu mộc mạc, đơn sơ và giản dị mà chân thành còn hơn những lời hoa mỹ mà sáo rỗng. Những trường hợp trên chẳng khác nào “chúng ta tri ân chúng mình”. Mình viết tri ân mình nhờ người khác đọc hộ.
Qua đây tôi mong muốn rằng, các trường học đừng nên diễn ra việc “chúng ta tri ân chúng mình” nữa, bởi nó là những lời sáo rỗng, không phải từ tiếng lòng của người phát biểu, bởi đó là giá trị ảo được khoác bởi những ca từ hay mà không chân thật. Hãy để cho học sinh phát biểu từ chính suy nghĩ của các em, dù câu chữ còn vụng về, nhưng đó mới là lời tri ân ý nghĩa và cao quý.
Thái Việt Hùng
Bình luận (0)