Giờ học thân thiện

Năm nay là năm thứ 10 tôi gắn bó với nghề dạy học. 10 năm – một chặng đường với biết bao kỷ niệm vui buồn, trăn trở, nghĩ suy… cùng đồng nghiệp và học sinh (HS) để rồi tất cả những gì mà lòng mình nhận được là niềm hạnh phúc vô bờ bến của một người thầy. Trong hoàn cảnh nào, tôi cũng luôn lạc quan và hướng tới điều tích cực.

1. Thân thiện, gần gũi, lắng nghe, cảm thông, chia sẻ… với tôi đó là những điều rất cần thiết đối với người thầy khi đến với nghề giáo. Chính vì thế, sau một thời gian bước vào nghề, tôi đã đúc kết cho mình bằng một bài thơ Tình thầy trò: “Tôi đến trường bằng tất cả tình yêu/ Của người thầy trong bài giảng sớm chiều/ Của người cha, người anh giờ sinh hoạt/ Của người bạn tâm tình mỗi giờ chơi”. Và cũng kể từ đó, tôi luôn cố gắng để xây dựng giờ học thực sự thân thiện khi đứng trước các em HS. Ngoài vai trò là người thầy, tôi còn là người anh và cũng là người bạn của các em nữa. Có như thế tôi mới gần gũi HS, hiểu tâm lí các em hơn.

Thường thì khi giáo viên bước vào lớp, HS sẽ đứng dậy chào thầy cô. Lúc đó, tôi luôn đáp lại bằng những lời chào thân thiện. Trước lúc vào bài mới, tôi thường kể cho HS một câu chuyện hay đọc một bài báo để gửi thông điệp bổ ích nào đó tới các em. Trong quá trình dạy, ngoài kiến thức sách giáo khoa, tôi thường dành một ít thời gian trao đổi với các em về bài học đường đời – bài học thiết thực trong cuộc sống – để các em nói lên suy nghĩ của mình và dạy các em những điều bổ ích về bài học làm người.

Trong quá trình HS xây dựng bài, tôi luôn gợi mở, tạo sự hứng thú cho các em, dù các em trả lời đúng hay sai. 10 năm dạy học, chưa một học trò nào bị “quê” khi phát biểu trả lời câu hỏi của tôi. HS phát biểu sai, tôi có cách nói, cách dẫn dắt tế nhị để các em nhận ra cái sai của mình. Tôi thường nói: “Các em cứ trả lời như những gì mình nghĩ. Đúng càng tốt, sai cũng không sao. Từ cái sai chúng ta tìm tới cái đúng…”. Và tôi luôn cảm ơn các em, dù đôi khi câu trả lời chẳng ăn nhập gì với nội dung được hỏi. Như vậy, tôi đã tạo động lực để các em xây dựng bài, hứng thú và tự tin khi phát biểu. Lúc kiểm tra bài cũ, tôi nói: “Chưa biết nội dung câu hỏi là gì, có em nào xung phong lên đối thoại với thầy về bài cũ?”. Lúc đầu HS còn e ngại, sau một thời gian học và hiểu tôi, các em đã dạn dĩ hơn. Chính vì sự cởi mở, thân thiện của người thầy mà HS tự tin hơn. Tôi cũng hay hài hước trong giờ dạy, tạo tiếng cười để các em giải trí và tiếp thu bài tốt hơn, thậm chí tạo “sân chơi đố vui” với những món quà nho nhỏ để tặng cho các em.

2. Để hoàn thiện mình và hình ảnh người thầy ngày càng đẹp hơn, tôi luôn lắng nghe sự góp ý chân thành từ các em. Nếu sai, tôi sẵn sàng xin lỗi bằng một thái độ chân thành, nghiêm túc. Có những lần đi dạy trễ, tôi nói lời xin lỗi và cho các em biết lý do mình đi trễ (thường là do giúp người đi đường gặp nạn) để các em hiểu, cảm thông, đồng thời giúp các em có thêm bài học về lẽ sống.

Giống một vài giáo viên khác, tôi cũng nhận dạy tại một trung tâm GDTX và trường khuyết tật. Những ngày đầu nhận dạy ở trung tâm GDTX khá vất vả bởi ở đây tập trung khá nhiều học viên “cá biệt”. Nhưng khi tìm hiểu, tôi nhận ra rất nhiều HS có hoàn cảnh đặc biệt, rất đáng thương. Với tôi, dạy ở đâu cũng vậy, đôi khi chúng ta cần “gieo” cho các em niềm tin và hi vọng, tình thương và lẽ sống nhiều hơn “gieo” con chữ. Thời đại công nghệ thông tin, ngoài bài dạy giáo án điện tử, tôi thường sưu tầm những bài viết, những thước phim, những bài hát… để gieo vào tâm hồn học trò về sống đẹp, ơn nghĩa sinh thành, tình bạn đẹp, tình thầy trò, nghị lực sống, những tấm gương hiếu học, những tấm gương vì cộng đồng… vì đó là những bài học làm người, tình người thiết thực cho các em. Đôi lúc, tôi lại giống như một người bạn, chia sẻ với các em qua những lời tâm sự, dòng thư về các vấn đề trong cuộc sống, thậm chí nhiều em đã chia sẻ cùng tôi về những chuyện khá nhạy cảm.

3. Giờ học thân thiện với tôi chỉ đơn giản là vậy. Một lời nói mộc mạc, một cử chỉ chân thành, một nụ cười thân thiện, một ánh mắt trìu mến, sự ứng xử khéo léo… của người thầy sẽ tạo tính tích cực cho giờ học thân thiện.

Thái Hoàng (Giáo viên Trường THPT Thành Nhân, TP.HCM)