Lo ngại một mùa hoa Tết

Dạo qua các địa danh trồng và xuất khẩu hoa nổi tiếng trước nay của Đà Lạt như: Làng hoa Phước Thành, Đa Phú (phường 7); Vạn Kiếp (phường 8); Làng hoa Thái Phiên (phường 11)… trong những ngày giáp Tết Tân Mão, không khí sôi động của các chủ vườn hoa và sự hối hả của những chuyến xe đến nhận hàng và ra đi tất bật.

Trong vụ Tết năm nay, diện tích trồng hoa chừng 350ha (chiếm 1/10 cả năm). Bên cạnh giảm về diện tích trồng hoa, thời tiết và khí hậu Đà Lạt năm nay thất thường, sâu bệnh phát triển phá hoại… Đã làm cho sản lượng hoa giảm đáng kể. Và, một trong những nguyên nhân nữa làm cho sản lượng hoa Đà Lạt giảm bởi trong những năm gần đây, hoa tươi từ Trung Quốc nhập vào thị trường Việt Nam rất mạnh.

Theo ông Nguyễn Văn Thành, chủ vườn hoa địa lan lớn nhất Đa Phú (phường 7 – Đà Lạt), thị trường hoa Đà Lạt bắt đầu “nóng” lên từ đầu tháng Chạp. Hầu hết tất cả các loại hoa của Đà Lạt đều tăng giá theo từng ngày. Khảo sát giá cả thị trường hoa Đà Lạt đến chiều 17 tháng Chạp, mỗi cành hoa cúc phổ thông từ 8.000 – 10.000 đồng, cúc đại đóa 1.500 đồng/bông; hoa hồng từ 7.000 – 10.000 đồng/bông…

“Mục sở thị” tại vườn địa lan có tiếng trong giới trồng địa lan trên cao nguyên Lâm Viên của hai anh em Nguyễn Văn Minh và Nguyễn Văn Thành. Chủ nhân vườn địa lan này cho biết, hiện trong vườn có trên 20.000 chậu địa lan các loại đang xuất bán. Số người giúp việc có tới 20 người mà chủ, thợ dường như không lúc nào rảnh tay bởi khách mua đến từ nhiều tỉnh, thành: Hà Nội, TP. HCM, Huế, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bình Dương… Trong vườn, hàng chục loại lan quý (nữ hoàng của các loài hoa) như: Cam lửa, hoàng hậu, vàng 3 râu, vầng trăng, xanh ngọc, xanh thơm, tím hột… Giá bán tại vườn (tùy từng loài và từng màu sắc) thấp nhất từ 200.000 đồng/cành. Cam lửa là loài địa lan hiện có giá cao nhất 1,5 triệu đồng/cành. Thông thường, khách mua một chậu lan có từ 3 cành trở lên, nhiều chậu lan xuất bán dao động từ 5 – 10 triệu đồng, cá biệt có những vị khách đặt mua một chậu địa lan từ 15 – 18 triệu đồng.

Tại làng hoa Thái Phiên (nơi trồng hoa lớn của Đà Lạt) không khí cũng nhộn nhịp không kém. Tại cơ sở kinh doanh hoa của một doanh nghiệp trẻ tên Lê Sang (phường 9, TP. Đà Lạt), tôi choáng ngợp trước màu sắc sặc sỡ và hương thơm của các loài phong lan, hồ điệp, cát visa, loa kèn, trạng nguyên… với hàng chục ngàn loài (cả giống nội và ngoại nhập), đủ các màu sắc: Trắng, xanh, vàng, đỏ, cam, hồng… Giá bán cũng tăng từ 10 – 20% so với tháng trước. Trung bình một giò cát visa – có nguồn gốc ngoại nhập (2 bông) 250.000 đồng; một giò hồ điệp (2 cành) 260.000 đồng; hay một nhánh vũ nữ cũng từ 150.000 – 250.000 đồng… Sang cho biết, dù đã “tung” hết số hoa dự trữ ở 2 khu trang trại gia đình mình và mua thêm các hộ nhà vườn khác nhưng vẫn không cung cấp nổi nhu cầu khách hàng. Mỗi ngày, anh đã xuất hàng chục ngàn chậu và cành hoa các loại cho khách hàng ở Hà Nội, TP.HCM, các tỉnh miền Trung….

Tại “Thung lũng hoa đào” (phường 4 – Đà Lạt), dù không “ồn ào” như những vườn hoa khác nhưng sự chuẩn bị chu đáo để kịp tung ra thị trường trong những ngày giáp Tết trên 1.000 cành hoa đào được lai ghép rất có giá trị của chủ nhân trẻ Bùi Văn Sang (con trai nghệ nhân hoa đào nổi tiếng ở thành phố hoa Đạ Lạt – Mười Lời). Những ngày đầu tháng Chạp, Bùi Văn Sang đã bán hàng chục chậu đào thu trên 300 triệu đồng. Dịp Tết năm nay, trong số những giống đào quý ghép thành công đã có nhiều người đặt mua với giá trên 100 triệu đồng/gốc…

Theo ông Nguyễn Đình Sơn, Phó chủ tịch Hiệp hội Hoa Đà Lạt: “Có khoảng 20 triệu cành hoa phổ thông và vài chục ngàn chậu địa lan, loa kèn và hơn 1 triệu cành lyly (loại hoa cao cấp) trong dịp Tết này, nhưng cũng không thể cung cấp đủ nhu cầu thị trường trong và ngoài nước…”.

Chủ vườn đào, quất Thảo Hải (Nhật Tân, Hà Nội) buồn xo nói: “Do đợt rét quá dài, đêm nhiều sương muối nên thân cây đào bị đen, tán cụm lại, nụ thì không thể nở được. Vì thế, dự tính năm nay vườn đào sẽ mất mùa tới 90%. Nếu may mắn trời nắng ấm thì còn có thể cứu được 50%. Với những cây hỏng, tôi đã phải đốn đi để chuẩn bị ghép mắt cho vụ sau”. Theo anh Hải thì Tết năm nay giá đào sẽ tăng đột biến vì mất mùa. Nếu thời điểm này năm ngoái, một cành đào có giá chỉ 200.000 đồng thì nay lên tới 400.000 đồng, thậm chí, đã có cành được bán tới 1,5 triệu đồng.

Anh Nguyễn Nam, một chủ vườn đào khác may mắn hơn vì vườn đào vẫn lác đác có cây cho hoa, nụ sắp nở. Nam cho biết, tầm này mọi năm vườn đào đã bán được tới 2/3, nhưng năm nay thì gần như chưa có khách mua. Mấy hôm nay mọi người mới chỉ đến xem, nhưng chưa dám chắc đào có nở không nên chưa đặt. Vườn đào của anh nhiều cây đào gốc lâu năm nên hầu hết chỉ cho khách quen thuê chơi đến hết Tết, vì để có một cây gốc đẹp thì phải mất 5-7 năm chăm sóc. Giá thuê một gốc đào từ 4-8 triệu đồng, còn nếu mua thì cộng thêm khoảng 1-2 triệu đồng.

Năm ngoái vì là năm nhuận nên hoa đào trắng nở đúng tầm rất đẹp. Cắt cành nào hết cành đó, khách tranh nhau mua hết ngay. Năm nay, hoa không đẹp bằng, tuy nhiên giá cho thuê của cây đào này khoảng 16 triệu đồng, còn nếu chặt bán cành nhỏ thì khoảng 1,5- 2 triệu đồng/cành. Nhìn sang vườn đào bên cạnh, anh Nam chép miệng, người nào tuốt lá trước 30 ngày theo đúng lịch truyền thống thì năm này thất thu, nhưng chủ vườn này may mắn là tuốt sớm vài ngày nên hoa sẽ nở đúng vào Tết. Nhà nào tuốt sớm nhiều ngày thì đến nay hoa sẽ nở toe toét. Vườn đào nào chỉ cần “trúng” chục cây đào to là tiền thu được bằng cả vườn đào vì giá năm nay cao.

Nếu đào thất thu thì theo các chủ vườn quất ở Tứ Liên, Nhật Tân, thời tiết này lại khá thuận lợi với việc trồng quất. Xu hướng năm nay khách sẽ chơi quất nhiều hơn mọi năm. Quất thường chỉ mất mùa ở những năm có hiện tượng thời tiết quá bất thường. Cách đây cả tháng đã có khách xuống vườn để chọn cây và đặt mua luôn. Đến nay có tới mấy chục cây quất được khách đặt mua, gần Tết sẽ chuyển đi. Tuy nhiên theo anh Hải, chủ một vườn quất cho biết, khi chọn quất ở vườn khách cần phải tinh ý mới mua được giống quất “xịn” của Nhật Tân, Tứ Liên, bởi có những vườn họ trộn cả những cây quất nơi khác vào để bán cho được giá. Anh Hải lưu ý: “Nếu khách tinh ý sẽ thấy những cây này “chột” hơn cây xịn do bị chặt rễ tới 2 lần để chuyển tới, hoa, quả không thắm sắc, đất dưới gốc cây nhìn mới, rời rạc không kết dính như cây xịn. Cây quất đẹp thường phải hội tụ cả 5 yếu tố: Dáng đẹp; quả đẹp và đủ xanh, chín; lá, lộc xanh mơn mởn thì mới may mắn, phát lộc”.