Giáo dục sức khỏe sinh sản – Báo động đỏ

Thời gian gần đây, học sinh của Trường Phổ thông T. trên địa bàn Q.1 đang xì xào bàn tán về việc nữ sinh K.D (học lớp 8) “đeo ba lô ngược”. K.D vốn là con gái trong một gia đình khá giả ở Q.1, hàng ngày cô bé đều được ba hoặc mẹ đưa rước bằng xe hơi. Về nhà, cô bé muốn đi đâu cũng phải có người lớn đi cùng. Cứ tưởng, cô bé được bao bọc kỹ như vậy thì sẽ an toàn, nào ngờ…

Trường Phổ thông T. có hai cổng, buổi sáng, cô bé tới trường bằng cổng trước nhưng không đi vào lớp mà ra cổng sau. Ở đó, có một thanh niên ngồi trên chiếc xe Dylan chờ sẵn… Và nữ sinh lớp 8 này chỉ trở lại trường khi gần đến giờ tan học. Chính vì thế, trong mắt phụ huynh, cô là đứa con ngoan.

Do K.D mập mạp nên cha mẹ và thầy, cô giáo không phát hiện được em có bầu. Mãi đến khi vô tình thấy con tắm, người mẹ mới hay. Đến lúc này thì thai đã quá to nên các bác sĩ không cho phá.

Một giáo viên của Trường Phổ thông T. cho biết, nữ sinh K.D không phải là trường hợp đầu tiên trong trường có bầu mà là trường hợp thứ 3.

Tình trạng nữ sinh mang bầu không chỉ xảy ra ở Trường Phổ thông T. mà xảy ra ở nhiều trường THCS, THPT khác trên địa bàn thành phố. Nghiên cứu của GS.TS.BS Nguyễn Duy Tài – Trường ĐH Y dược TP.HCM và các cộng sự tại 3 cơ sở y tế phụ sản công lập (Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Hùng Vương và Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản) trên địa bàn TP.HCM đã chứng minh điều này. “Trong tổng số 90.649 phụ nữ đến sinh thì có 1.477 trẻ vị thành niên (VTN), chiếm 2,69%; tổng số phụ nữ phá thai: 60.352 người thì có 3.471 trẻ VTN, chiếm tỷ lệ 5,81%. Tỷ lệ nữ VTN chiếm 4% trong số các trường hợp có thai đến khám tại 3 cơ sở y tế công lập trên địa bàn thành phố, trong đó tại Bệnh viện Từ Dũ là 4,69%, tại Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản là 4,62%…”, GS.TS.BS Tài cho biết.

Sở dĩ, tỷ lệ trẻ VTN có thai cao như vậy là do học sinh thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản.

Bác sĩ Nguyễn Quốc Chinh, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản TP.HCM cho biết: “Qua nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ áp dụng biện pháp tránh thai ở trẻ VTN rất ít. Nghiên cứu tại TP.HCM, chỉ có 36,8% trẻ VTN sử dụng biện pháp tránh thai trong lần đầu quan hệ tình dục. Đa số (52,6%) không biết hoặc mới chỉ có ý định dùng (7,9%). Hơn nữa trong những lần quan hệ đầu tiên phần lớn là do ngẫu nhiên hay khách quan mang lại nên không có dự phòng trước. Một khảo sát trên 1.063 học sinh Hà Nội và TP.HCM cho thấy chỉ có 28% nam và 31.6% nữ có sử dụng biện pháp tránh thai ở lần sinh hoạt tình dục đầu tiên. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, trẻ VTN không áp dụng hoặc áp dụng không thường xuyên các biện pháp tránh thai khi quan hệ tình dục có nguy cơ mang bầu gấp 2 lần so với những người áp dụng thường xuyên”.

Nhóm nghiên cứu của GS.TS.BS Tài đã phỏng vấn 8 giáo viên và 6 phụ huynh tại 3 trường ở Củ Chi và 1 trường ở Q.3. Kết quả cho thấy, việc giáo dục giới tính trong nhà trường là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, chương trình hiện nay quá dày nên việc triển khai giáo dục giới tính gặp không ít khó khăn. Việc giáo dục giới tính còn theo phong trào áp đặt từ Bộ GD-ĐT hay các dự án. Do đó, khi không còn hỗ trợ từ dự án thì nhiều trường không triển khai nữa. Công tác y tế trường học cũng chưa chú trọng đến giáo dục sức khỏe sinh sản cho học sinh. Đặc biệt, có không ít phụ huynh, giáo viên cho rằng giáo dục giới tính là vẽ đường cho hươu chạy.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tâm lý cho rằng, thà “vẽ đường cho hươu chạy đúng” còn hơn để “hươu chạy lung tung”. Và người “vẽ đường” không chỉ là các thầy, cô giáo, cán bộ tâm lý trường học mà còn phải có sự tham gia tích cực của phụ huynh…

Trong thời gian thực hiện nghiên cứu này, nhóm của GS.TS.BS Tài đã tiếp xúc với bạn tình của những “bà bầu nhí”. Qua đó nhận thấy: “Bạn tình của nữ VTN rất đa dạng, từ những người đàn ông đã có gia đình, đã ly hôn đến những chàng trai độc thân, thậm chí là trẻ VTN. Tuổi dao động từ 16 đến 56. Khi được phỏng vấn, các đối tượng này trả lời không thích áp dụng biện pháp tránh thai, tránh thai là do bạn gái phải tính toán. Và họ cũng thừa nhận là sau vài lần gợi ý thì bạn gái mới đồng ý quan hệ tình dục. Vì vậy, các nữ VTN ngoài kiến thức sức khỏe sinh sản, phải có kỹ năng sống, kỹ năng từ chối”, GS.TS.BS Tài nói.

Hòa Triều