Ngày 1-3, UBMTTQ Việt Nam TP.HCM đã tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đề xuất của UBND TP về việc tăng phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp trên địa bàn TP. Theo đó, có ý kiến cho rằng, không nên thu phí nước thải đối với các bệnh viện mà cần bắt buộc các cơ sở khám chữa bệnh xây dựng hệ thống xử lý nước thải…
 |
| Đại biểu phản biện xung quanh dự thảo đề án. Ảnh: Q.Huy |
Cơ sở y tế, xử lý rác cũng phải nộp phí
Trình bày dự thảo đề án, ông Trần Nguyên Hiền – Trưởng phòng Quản lý chất thải rắn Sở Tài nguyên Môi trường – cho hay, các đối tượng nộp phí bảo vệ môi trường đối với nước thải gồm 16 nhóm cơ sở như chế biến nông lâm thủy sản; thực phẩm; thuộc da; bột giấy; cao su; cơ khí; luyện kim… Hiện trên địa bàn TP có gần 2.800 cơ sở sản xuất thuộc 16 nhóm đang nộp phí bảo vệ môi trường đối với nước thải (tổng lưu lượng khoảng 143.430m3/ngày đêm). Mỗi năm, TP thu 8 tỷ đồng. Tuy nhiên, các cơ sở y tế có phát sinh nước thải y tế (523 cơ sở, thải hơn 22.260m3/ngày đêm) và cơ sở xử lý chất thải rắn (thải hơn 7.880m3/ngày đêm) lại không thuộc đối tượng chịu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải. Các cơ sở này có lưu lượng phát sinh nước thải lớn, có khả năng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nhưng không nộp phí là không công bằng. Do đó, dự thảo đề xuất bổ sung 2 nhóm đối tượng này vào danh sách thu phí nước thải công nghiệp.
Ngoài ra, TP cũng đề xuất tăng cách tính phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp theo hướng thu tăng phí nhằm đảm bảo sự công bằng giữa các đối tượng nộp phí và tác động đến hành vi giảm xả nước thải ô nhiễm.
Theo tính toán, sau khi bổ sung, tổng số các cơ sở phải đóng phí là 3.310 cơ sở. Ngoài ra, khi thu phí theo phương thức mới, dự kiến TP thu được 60 tỷ đồng/năm.
Việc này có thể làm gia tăng mức phí các dịch vụ liên quan đến y tế, xử lý rác (do đối tượng phát sinh phải đóng phí), từ đó tác động đến người dân. Tuy nhiên mặt được là sẽ tác động trực tiếp đến nhận thức về bảo vệ môi trường, khuyến khích tiết kiệm nước, đầu tư hệ thống xử lý nước thải giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tạo sự công bằng giữa các đối tượng nộp phí.
Ngăn doanh nghiệp xả trộm nước thải
Phản biện lại nội dung đề xuất trong dự thảo, PGS.TS Phạm Thành Hổ – Ủy viên UBMTTQ VN TP – cho rằng, nên có quy định cụ thể cho từng loại đối tượng, chất thải chứ không thể quy định chung chung. Ngoài ra đề án cũng cần quan tâm đến nông nghiệp hữu cơ; đặc biệt cần có xử phạt lẫn khen thưởng.
“Cơ quan quản lý Nhà nước không chỉ cứ “chăm chăm” vào xử phạt; khi doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh đầu tư trang thiết bị hiện đại để xử lý nước thải, tốn kém tiền tỷ thì lại không khen thưởng kịp thời. Làm như vậy, không những làm cho doanh nghiệp nản mà họ còn tìm cách “lách” để xả trộm nước thải ra môi trường”, PGS.TS Hổ nhấn mạnh.
Còn theo TS. Trương Minh Huy Vũ – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế Trường ĐH KHXHNV TP – thì: “Dự thảo điều chỉnh cần đặc biệt lưu ý, điều chỉnh mức thu phí không phải là tăng thu mà là điều chỉnh hành vi”.
Ông Tống Hữu Châu – Hội đồng tư vấn khoa học kỹ thuật và môi trường TP (Ủy viên UBMTTQ TP) – nêu quan điểm, việc đưa các cơ sở y tế, khám chữa bệnh vào đối tượng bị thu phí nên xem xét lại. Bởi trước đây TP đã yêu cầu các bệnh viện lớn xây dựng hệ thống xử lý rồi, các cơ sở nhỏ cũng yêu cầu phải có biện pháp xử lý nước. Xét cho cùng việc áp dụng mức phí cho đối tượng này thì cuối cùng người dân là người chịu mức phí nên dễ dẫn đến chuyện người dân tâm tư.
“Mục tiêu cuối cùng của đề án là làm cho môi trường tốt hơn, người dân được hưởng lợi. Vì vậy TP nên có chủ trương buộc các cơ sở y tế nếu chưa có hệ thống xử lý nước thải thì phải xây dựng xong trong quý 3 hoặc cuối năm 2018”, ông Châu đề xuất.
Ngoài ra, ông Châu còn cho rằng cần phải tăng hệ số tính ô nhiễm đối với đơn vị xả thải theo nguyên tắc xả thải ô nhiễm càng nhiều thì hệ số tính càng lớn; đặc biệt danh mục các chất ô nhiễm phải được tăng lên thay vì chỉ có 6 chất như trong đề án. Vì nếu TP thông qua danh mục này, các cơ sở xả thải chất gây ô nhiễm ngoài danh mục sẽ phải xử lý như thế nào. Thực tế hiện nay có rất nhiều chất gây ô nhiễm môi trường…
Lê Quang Huy
Bình luận (0)