Năm tháng không phai của NSƯT Thanh Sang

Bốn trích đoạn cải lương kinh điển từng gắn liền với tên tuổi của NSƯT Thanh Sang trên Sân khấu Thanh Minh – Thanh Nga là Tiếng trống Mê Linh, Bên cầu dệt lụa, Dương Quý Phi, Nửa đời hương phấn sẽ được phục dựng trong chương trình Năm tháng không phai diễn ra vào tối 7-1-2014 tại Sân khấu IDECAF – Viện Trao đổi văn hóa Pháp TP.HCM.

Năm 1990,NSƯT Thanh Sang đột ngột rời sàn diễn để lại sự ngơ ngẩn tiếc nuối cho biết bao khán giả yêu cải lương bởi căn bệnh suy thận mãn, huyết áp, tiểu đường rồi tai biến mạch máu não. Khi bệnh tình vừa thuyên giảm, ông đang dự tính đi hát trở lại thì một tai nạn giao thông ập đến, ông bị gãy mất mấy cái xương sườn, nằm viện cả năm trời tưởng chừng không sống nổi. Thời gian qua, chính vì sức khỏe không cho phép nên thỉnh thoảng NSƯT Thanh Sang mới tham gia trong một vài show diễn của các nghệ sĩ như NSND Lệ Thủy, NSND Bạch Tuyết, NSƯT Diệu Hiền, Mộng Tuyền… Nhưng với chương trình Năm tháng không phai lần này, đó là tâm huyết của NSƯT Thanh Sang. Ngoài ông, chương trình còn có sự tham gia của NSƯT Giang Châu, Linh Huyền, Hữu Tài, ca sĩ Chế Thanh, Thy Nhung, Hà Linh (con trai của cố NS Thanh Nga). Ông tâm sự: “Tôi rất nhớ sân khấu nên thực hiện chương trình này nhằm góp một phần công sức vào việc quảng bá văn hóa Việt Nam đến với bạn bè quốc tế, khẳng định nền văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc. Đồng thời, cũng để đánh dấu sự kiện UNESCO công nhận đờn ca tài tử là di sản văn hóa phi vật thể thế giới, làm phong phú thêm những chương trình văn hóa nghệ thuật tại Việt Nam, đặc biệt là chương trình dành cho du khách quốc tế. Mặc dù sức khỏe không được tốt nhưng tôi sẽ hát bằng chất giọng thật của mình, tuyệt đối không hát nhép, chứ hát nhép tôi thấy giống như mình đang lừa gạt khán giả. Nếu mệt quá, tôi có xỉu trên sân khấu thì khán giả cũng biết mình xỉu vì hát hết sức”.

NSƯT Thanh Sang có chất giọng trầm buồn, phiêu bồng, một chút gì u uẩn, hoài niệm. Giọng ca đi liền nét diễn, chất mùi mẫn ấy đã làm say mê biết bao thế hệ khán giả.Năm 1964, với vai diễn Kim Mao Sư Vương Tạ Tốn trong vở Cô gái Đồ Long,  ông đã đoạt HCV giải thưởng Thanh Tâm – một giải thưởng mà rất nhiều nghệ sĩ cải lương đương thời muốn vươn tớicùng với NSND Lệ Thủy. Khi về Sân khấu Thanh Minh – Thanh Nga, Thanh Sang diễn chung với Thanh Nga các vai như Thi Sách (Tiếng trống Mê Linh), An Lộc Sơn (Dương Quý Phi), Trần Minh (Bên cầu dệt lụa), Tùng (Nửa đời hương phấn) thì tên tuổi của ông càng vang xa hơn. Ông cho biết: “Tiếng trống Mê Linh và Bên cầu dệt lụa là hai vở tuồng “quốc tế”, trên Sân khấu Thanh Minh – Thanh Nga hồi đó diễn suốt 4 năm trời mà vẫn ăn khách. Sau khi Thanh Nga mất đi rồi, tôi được các đoàn tỉnh mời về hát tăng cường, dù đi đến hang cùng ngõ hẻm nào khán giả cũng yêu cầu tôi hát vai Trần Minh, Thi Sách và cho tới bây giờ cũng vậy…”.

Chạy xe vào khu Văn Thánh Bắc – quận Bình Thạnh – TP.HCM, hỏi nhà NSƯT Thanh Sang thì ai cũng biết. Mấy chục năm qua, ông cùng vợ con sống ở đây, chuyện khán giả hâm mộ tìm đến nhà Thanh Sang đã trở nên quen thuộc với bà con khu phố này. Nhiều người trong giới nghệ sĩ thường đùa vợ chồng ông là “vợ chồng son” vì lúc nào họ cũng có nhau. NSƯT Thanh Sang nổi tiếng là người hiểu rộng, thông tuệ nhiều thứ. Ông cho biết: “Tôi quy y ở chùa Cần Thơ đã hơn 30 năm, pháp danh là Chân Từ, có nghĩa là chân thật và từ bi. Thời gian không đi diễn, buổi sáng tôi và bà xã đi tập thể dục, xong tôi về nhà xem phim, xem cải lương, đọc sách, đọc kinh Phật. Tối trước khi đi ngủ cũng đọc vài bài kinh. Sách là người bạn luôn đồng hành với tôi, giúp tôi có nhiều kiến thức. Tôi cảm thấy viên mãn với cuộc sống của mình”.

Bài, ảnh: Khôi Nguyên